Нысанбай Жаманқұлұлы (1821-1870)
М. Әуезов "өте ірі тұлға және көреген ақын" деп баға берген Нысанбай - Кенесары ханның ең жақын достарының бірі, оның сүйікті жырауы, жыраулық өнердің ірі өкіл. Кенесарының барлық жорықтарына қатысып, жырларымен жөн-жосық айтып отырған. Осы себептен де халық оны жырау атап кеткен.
"Кенесары-Наурызбай" дастаны1912 жылы Қазан қаласында Ж. Шайхисламұлының құрастыруымен жарық көрген Х. Досмұхамедовтың құрастыруымен 1923 жылы Ташкент қаласында жеке кітап болып басылып шықты.
Кенесары қозғалысы туралы жазылған шығармалар: ("Жасауыл қырған", "Топ жарған", "Қаншайым", "Кененің арқамен қоштасқаны", "Кенесары-Наурызбай",т.б.)
Кенесары-Наурызбай дастанының авторы: (Нысанбай жырау)
Он төрт-он бес жасында "бала ақын" атанған жырау. (Нысанбай жырау)
Бұдабай Қабылұлының (1848-1911) шығармасы: ("Көңіл")
Шәңгерей Бөкеев (1847-1920)
Туған жері: Батыс Қазақстан облысы, қазіргі Орда ауданы, Жасқұс деген жер.
Шығармалары: "Жігіттің жақсы болса алған жары", "Адамнан артық ажар, ақыл-айлаң", "Қатшекейге", "Ұршық", "Қосаяқ", "Өмірдің өтуі", "Құйрық атып құлия", "Қияға мен бір қыран көз жіберген", "Алдаушы жалған" т.б.
"Қашқын" поэма (М.Ю. Лермонтовтан аударған)
Біраз өлеңдері "Шайыр" (1910) және "Көкселдір" (1912) деген жинақтарда жрияланған, бастырған- Ғұмар Қараш (1876-1921)
Шәңгерей Сейіткерейұлы Бөкеев - Жәңгір ханның немересі . Көлборсы деген жерде ағаштан, тастан сәулетті үйлер, мешіт, медресе, мектеп салдырып, бала оқытқан. Ағаш отырғызып, бақша егіп, егін салып, асыл тұқымды мал өсірген, аңшылықпен әуестенген. "Жігіттің жақсы болса алған жары", "Адамнан артық ажар, ақыл-айлаң", "Қатшекейге", "Ұршық" - махаббат тақырыбындағы лирикалық өлеңдер.
Шәңгерей адамның ішкі дүниесіне сүгіп, сырын ақтарып беретін сезімтал лирика, бейнелі суретті көрініс шебері ретінде танылған. Ол - кәсіби жазушылық мәдениетіне көтерілген ақын.
Шәңгерейдің қаржылай көмек берген газеті: ("Қазақстан")
1911-1913 жылдары "Қазақстан" газетін шығаруға демеушілік жасаған ақын (Шәңгерей)
"Ала ту Абылайдан ала аттансаң,
Аламан артындағы біреуі мен... "- деп айтқан ақын: (Шәңгерей Бөкеев)
Шәңгерейдің М. Ю. Лермонтовтан аударған аудармасы: (Қашқын)
Һарун Шәңгерейдің қайшығармасының кейіпкері? (Қашқын)
Достарыңызбен бөлісу: |
