1-деңгей Органикалық синтезі пәнінің мазмұны мен мақсаты


Бензол сақинасына алкилді топты қосу қандай реакция типіне жатады



бет32/72
Дата23.09.2023
өлшемі5,06 Mb.
#110001
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   72
Байланысты:
1-äå?ãåé Îðãàíèêàëû? ñèíòåç³ ï?í³í³? ìàçì?íû ìåí ìà?ñàòû

19.Бензол сақинасына алкилді топты қосу қандай реакция типіне жатады
(Электрофильді алмасу)




20.Фридель – Крафтс реакциясын жазыңыз

Сутек атомдарының орнын галогендердің басуы қаныққан көмірсутектерге тән реакциялардың бірі болып есептеледі. Қаныққан көмірсутектер галогендердің бәрімен реакцияға түседі. Жеке фтормен реакция қопарылыс беріп жүреді. Хлормен реакцияласқанда да қопарылыс болуы мүмкін. Иод болған жағдайда реакция тепе-теңдікпен шектеледі,. өйткені иодты сутек түзілген иодты алкилдерді тотықсыздандырады. Бұлардың ішінде — фторлау мен хлорлаудың практикалық маңызы үлкен.


Зерттеу жұмыстардың нәтижесінде бұл реакциялардың жүруі тізбек радикалдық екені ешбір күмәнсыз анықталған
Катализаторлардың қа-рысуымен хлорлау процесі, мысалы кейбір металдардың тізбекті иондық механизмі бойынша жүреді. Таза ароматик көмірсутектер тиісті ароматик кетондары амальгамдалған мырышпен тұз қышқылында тотықсыздандыру арқылы алынады (Клеменсен бойынша). Бастапқы кетондар Фридель — Крафтс реакциясы бойынша оңай алынады.

Реакция Фриделя — Крафтса — способ алкилирования и ацилирования ароматических соединений в присутствии катализаторов кислотного характера, например AlCl3, BF3, ZnCl2, FeCI3, минеральных кислот, окислов, катионообменных смол.


Алкилирующими агентами служат алкилгалогениды, олефины, спирты, сложные эфиры; ацилирующими — карбоновые кислоты, их галогенангидриды и ангидриды.
Реакция Фриделя — Крафтса — типичное электрофильное замещение в ароматическом ядре; роль катализатора сводится к генерации атакующей молекулы — алкил- или ацилкатиона. Ниже рассмотрены примеры взаимодействия бензола с этилхлоридом и хлорангидридом уксусной кислоты:
Фридель-Крафт реакциясы-AlCl3, BF3, ZnCl2, FeCI3, минералды қышқылдар, оксидтер, катион алмасу шайырлары сияқты қышқылды катализаторлардың қатысуымен хош иісті қосылыстарды алкилдеу және ацилдеу әдісі. Алкилдеу агенттері —алкил галогенидтері, олефиндер, спирттер, эфирлер; ацилирлеу-карбон қышқылдары, олардың галогенангидридтері және ангидридтері.
Фридель — Крафт реакциясы-хош иісті ядродағы типтік электрофильді алмастыру; катализатордың рөлі шабуыл жасайтын молекуланың — алкил - немесе ацилкатионның пайда болуына дейін азаяды. Төменде бензолдың этилхлоридпен және сірке қышқылының хлорангидридімен әрекеттесуінің мысалдары келтірілген:




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   72




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет