1 дәріс. Механикалық қозғалыстардың теориялық негіздері


L қорытқы импульс  моментін есептеу үшін әрбір  i L



Pdf көрінісі
бет66/132
Дата28.11.2023
өлшемі3,36 Mb.
#130617
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   132
Байланысты:
Дәрістер мазмұны

L
қорытқы импульс 
моментін есептеу үшін әрбір 
i
L
векторының айналу осіне проекциясын тауып, оларды 
өзара қосамыз.Дененің барлық нүктелері үшін 
i
r
және 
i
υ
(жылдамдық) векторлары өзара 
перпендикуляр. Сондықтан (8.2.1) теңдеуді скалярлық түрде былай жазуға болады: 
,
i
i i i
i i
i
L
m rυ
m r R

=
=
мұнда 
i
R
– дене бөлшектерінің айналу радиусы. 
i
L
векторының 
z
айналу осіне проекциясы
2
cosα
iz
i
i
i
L
L
m R

=
=
формуламен өрнектеледі. Онда айналған біртекті дененің қорытқы импульс моментінің 
модулі мына теңдікпен анықталады: 


2
1
1
,
N
N
iz
i
i
i
i
L
L
m R

=
=
=
=


(8.2.2) 
мұнда 

– жүйені құраушы бөлшектер саны. 
Импульс моменті L мен бұрыштық жылдамдық 

айналу осі бойында бір бағыттас 
болғандықтан, (8.2.2) формуланы векторлық түрде былай жазуға болады: 
2
1
.
N
i
i
i
m R
=
=

L
ω
(8.2.3) 
Алынған формула айналу осіне сәйкес дененің 
инерция моменті
деп аталатын жаңа 
физикалық шаманы енгізуге мүмкіндік береді: 
2
1
.
N
i
i
i
I
m R
=
=

(8.2.4) 
Инерция моменті – аддитивтік қасиеті бар скалярлық шама. Бұл кез келген дененің өзіндік 
ішкі қасиеті, яғни масса сияқты дененің айналуына байланыссыз қолданылады. Кез
келген дененің, оның тыныштық қалпына, не айналып тұрғанына қарамастан анықталған 
оське сәйкес белгілі инерция моменті бар. (8.2.3) және (8.2.4) формулалардан мынадай 
нәтиже аламыз: 
.
I
=


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   132




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет