1 дәріс. Механикалық қозғалыстардың теориялық негіздері


 Лоренц-Эйнштейннің жылдамдықтар қосу заңының кинематикалық салдары



Pdf көрінісі
бет82/132
Дата28.11.2023
өлшемі3,36 Mb.
#130617
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   132
Байланысты:
Дәрістер мазмұны

10.2.2. Лоренц-Эйнштейннің жылдамдықтар қосу заңының кинематикалық салдары 
Жарықтың вакуумдегі таралу жылдамдығы табиғаттағы мейлінше ең үлкен 
жылдамдық екенін дәлелдейік.Қозғалмалы координаталар жүйесі қозғалмайтын жүйеге 
салыстырмалы 
0,9
υ
c
=
жылдамдықпен 
х
осі бағытында қозғалсын, ал дене сол бағытта 
қозғалмалы жүйеге қарағанда 
0,9
x
u
c
 =
жылдамдықпен орын ауыстырсын. 
Жылдамдықтарды қосудың кері заңын (10.1.22) -ні қолдана отырып, дененің қозғалмайтын 
санақ жүйесіне салыстырмалы 
x
u
жылдамдығын табайық: 
2
0,9
0,9
1,8
.
0,9
0,9
1,81
1
x
c
c
c
u
c
c
c
c
+
=
=


+
Бұдан жарықтың вакуумдегі 
c
жылдамдығы мүмкін болатын ең үлкен жылдамдық екенін 
көреміз. 
 


10.3. Қозғалыстың релятивистік теңдеуі. Салыстырмалылықтың арнайы 
теориясындағы масса. Массалар центрі түсінігін релятивистік жағдай үшін 
қолдануға болмауы туралы 
 
Ньютонның екінші заңы Галилейдің координаталар түрлендірулеріне инвариантты, 
олай болса, ол Лоренц – Эйнштейн түрлендірулеріне инварианты емес. Релятивистік 
механиканың, яғни, салыстырмалылықтың арнайы теориясы қарастыратын механиканың 
негізгі заңын А.Эйнштейн 
d
dt
=
P
F
(10.3.1) 
түрінде тұжырымдаған, мұнда 
0
2
2
.
1
m
υ
c
=

υ
P
(10.3.2) 
(10.3.1) түрінде берілген Ньютонның екінші заңын Ньютонның жалпы заңы деп атауға 
келісілген, бірақ дененің импульсы, (10.3.2)-ге қарағанда, классикалық түрінен 
өзгеше.(10.3.2) -ден массаның шамасы
0
2
2
1
m
m
υ
c
=

(10.3.3) 
өрнегімен анықталады, мұндағы 
m
о
- тыныштық қалыптағы дененің массасы, басқаша 
айтқанда, дененің қозғалмайтын координаталар жүйесіндегі массасы, яғни масса - 
салыстырмалы түсінік. (10.3.1) формуладан (10.3.2)-ді еске ала отырып, Ньютонның екінші 
заңын үйреншікті 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   132




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет