1. Физиологияның ғылым ретінде жалпы сипаттамасы


 Шартты рефлекстердің шартсыз рефлекстерден айырмашылығы



Pdf көрінісі
бет98/132
Дата18.12.2022
өлшемі1,43 Mb.
#58025
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   132
108. Шартты рефлекстердің шартсыз рефлекстерден айырмашылығы. 
Шартты рефлекстер жеке өмір процесінде алынған реакциялар болып табылады. . 
Шартсыз реакциялар - туа біткен, тұқым қуалайтын реакциялар, олар тұқым қуалайтын 
факторлардың негізінде қалыптасады және олардың көпшілігі туғаннан кейін бірден 
жұмыс жасай бастайды. 
Шартты рефлекстер жеке, кейбір жануарларда кейбір шартты рефлекстер дамуы мүмкін, 
басқаларында - басқалары. Шартсыз рефлекстер ерекше, яғни бұл рефлекстер осы түрдің 
барлық өкілдеріне тән. 
Шартты рефлекстер тұрақсыз, олар пайда болып, түзіліп, жойылып кетуі мүмкін. 
Шартсыз рефлекстер тұрақты, олар организмнің бүкіл өмірінде болады. 
Шартты рефлекстер негізінен орталық жүйке жүйесінің жоғарғы бөлімдері - ми жарты 
шарларының кортексінің қызметі болып табылады. Шартсыз рефлекстер тұрақты, олар 
организмнің бүкіл өмірінде болады. 
Шартты рефлекстер кез-келген рецептивті өрістен кез-келген ынталандырғышта пайда 
болады. Шартсыз рефлекстер әрдайым белгілі бір рецепт өрісінде әрекет ететін адекватты 
ынталандыруларға жауап ретінде жүзеге асырылады, яғни олар құрылымдық тұрғыдан 
бекітілген. 
Шартты рефлекс - бұл қоздырғыштың қасиеттеріне (белгілеріне) реакция (тамақтың иісі, 
тамақтың түрі сілекей тудырады). Шартты реакциялар әрдайым табиғатта сигнал береді. 
Шартсыз рефлекстер - бұл тез арада тітіркену реакциясы (тамақ ауыз қуысында болады, 
сілекей тудырады). 
Шартты рефлекстер әр адамға қатаң жеке болады, ал шартсыз рефлекстер туа біткен, ал 
шартты рефлекстер пайда болады.Шартсыз рефлекстер жеке адамдардың бүкіл түріне 
жатады. 
Шартты рефлекстерді басқаратын орталықтар мидың ең терең және көне бөліктерінде - 
жұлын, субкортикалық ядролар мен ми сабақтарында орналасқан. Шартты рефлекстерді 
реттеу ми қыртысының көмегімен жүзеге асырылады Шартсыз рефлекстер адамға өмір 
бойы жүреді, ал шартты рефлекстер пайда болуы немесе жоғалып кетуі мүмкін; 


126ЖМ Назарқұл Еркебұлан 
Сонымен қатар шартты рефлекстер негізінен сигнал функциясын орындайтынын айта 
кету керек, яғни. денені ықтимал ынталандыру туралы ескерту керек, ол бастан кешуі 
керек. Шартсыз рефлекстер тек әрекет ететін ынталандыруға жауап береді.Шартсыз 
рефлекстер мен инстинкттер төменгі жүйке белсенділігімен, ал жоғары жүйке 
белсенділігімен шартталған. ми қыртысы арқылы басқарылады 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   132




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет