1. Химиялық технологияның негізгі ұғымдары мен анықтамаларын сипаттап, мысалдар келтіріңіз. Технология, химиялық технология, шикізат, реагент, мақсатты өнім, жанама өнімдер, қосымша материалдар, қалдықтар. Технология


мұндағы: ∆υ – реакцияның орташа жылдамдығы, моль/л · с; ∆ν(ню) – зат мөлшерінің  өзгеруі, моль; V – жүйенің көлемі, л; ∆t – уақыт интервалы, с



Pdf көрінісі
бет12/63
Дата09.03.2023
өлшемі1,56 Mb.
#72650
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   63
 мұндағы: ∆υ – реакцияның орташа жылдамдығы, моль/л · с; ∆ν(ню) – зат мөлшерінің 
өзгеруі, моль; V – жүйенің көлемі, л; ∆t – уақыт интервалы, с. 
Гетерогенді жүйелерде реакция фазааралық бетте жүреді: 
Мұндағы, S – реакция өтетін фаза бетінің ауданы. 
Гетерогендік реакцияның жылдамдығы жанасу бетінің шамасына жəне араластыру жылдамдығына тəуелді 
болады 
Технологиялық үдеріс жылдамдығына әсер ететін факторлар 
Әрекеттесуші массалар заңы: химиялық реакцияның жылдамдығы əрекеттесуші заттардың 
концентрацияларының көбейтіндісіне тура пропорционал. 
Химиялық реакция жылдамдығының температураға тəуелділігі Вант-Гофф ережесімен анықталады. 
Вант-Гофф ережесінің тұжырымы: температураны әрбір 10
0
С-қа өсіргенде химиялық реакция 
жылдамдығы 2-4 есе артады. 

мұндағы: Т
2
- температурасындағы реакция жылдамдығы, Т
1
- температурадағы 
реакция жылдамдығы, γ – температуралық коэффициент, яғни температураны 
əрбір 10
0
С-қа көтергенде реакция жылдамдығы неше есе артатынын көрсететін 
сан.
 


Технологиялық үдеріс жылдамдығын арттыру тәсілдері: 
-əрекеттесуші заттар көлемін төмендету(қатты заттарды ұсақтау) 
-температураны жоғарылату 
-қысымды жоғарылату 
-катализатор қосу 
-концентрацияны арттыру 
-реагенттерді сұйық гомогенді оратаға енгізу (гомогенді ортада реакция тез жүреді) 
7. Шикізат базасы ұғымына анықтама беріңіз және химия өнеркәсібінің бастапқы заттарын көрсетіңіз. 
Химиялық өнеркəсіпте шикізат ретінде 80-нен астам элементтер қоспасы пайдаланылады. Бұл элементтер 
жер қыртысында біркелкі таралмаған, олар табиғаты, концентрациясы жəне географиялық орналасуы 
бойынша əр түрлі болып келеді. 
Элементтердің табиғатта таралуының сандық сипаттамаларына кларк алынаған. Кларк – жер қыртысының 
1тоннасына келетін осы элементтің граммен немесе массалық процентпен алынған шамасы. Ең көп оттек, ең 
аз сутек 
Шикізат – өндіріс өнімдерін өндіруге пайдаланатын табиғи заттар жəне жартылай өнімдер. 
Шикізат – өндірістің экономикасын көрсететін, өндірілетін өнімнің технологиясы мен аппараттарының 
таңдалуы мен сапасы тəуелді болып келетін өндірістің ең негізгі элементі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   63




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет