23.Қан құюдағы қан топтарының ролі. Қан құюережесі.
Эритроциттердiн желiмдену себебін Прага университетiнiн профессоры Ян Янский ашты. Ол организмнен тыс жерде тәжірибе жасап, көптеген адамдардың қандарын алма кезек араласты рып, мунын нәтижесінде адам канында, яғни онын эритроцитiнiн мембранасында 2 турлi (А және В) агглютиноген, ал плазмада сол агглютиногендерге сәйкес келетін 2 турлi агглютинин желiмдейтiн альфа (а) бета (В) болатынын анықтады.
А агглютиногенi бар эритроциттерді плазмалык а – агглютинин жабыстырса, В-агглютиногенi бар эритроциттерді в-агглю тинин жабыстырады. Қан араластырған кезде аттас агглютино ген мен агглютинин бiр-бiрiмен кездесе калса, эритроциттер бір бiрiмен желiмденіп,үйме-агрегат кұрады. Желімденген эритро цит жарылып, оның iшiндегi гемоглобин плазмага шығады, сей тiп осындай эритроциттер гемолизге ұшырайды.
Мұндай қан улы болады. Демек, бір адамның қанында әрi желiмденетін, әрі же лiмдейтiн аттас заттар (А - агглютиноген а агглютининмен. B агглютиноген B агглютининмен) болмайды.
Белгiлi 4 заттан (А. В және . В) кездеспейтiн етiп тек 4 комплекс куруға болады. Осы ойга келген Ян Янский адам канын 4 топка бөлдi.
Егер кан плазмасында а мен в агглютининдері болса, оның эритроциттерінде А және В агглютиногендер болмауы керек.
Достарыңызбен бөлісу: |
