1. Локальді бағалау L

жүктеу/скачать 35,51 Kb.

Дата	23.06.2023
өлшемі	35,51 Kb.
	#103144

Байланысты:
Целевые функции каз аударма

Алайда, іс жүзінде оқушылардың оқу жетістіктерін анықтау процесінде оқушылардың жоғары дәрежелі ойлау дағдыларын қалыптастыру деңгейін анықтау мәселелері мүлдем дерлік қарастырылмайды. Мұғалімдер формативті бағалауды негізінен кеңестік оқыту жүйесінің білімін дәстүрлі ағымдағы бағалауы ретінде қабылдайды.
Осыған байланысты Д.Н.Нұрғабылдың [20] жұмысында оқушының оқу жетістіктерін деңгейін анықтау және оны қалыптастыруды дамыту мақсатында формативті бағалаудың мынадай негізгі түрлері анықталған: L - Локальді, D - белсенділік, M – модульдік.
Формативті бағалаудың негізгі түрлерінің салыстырмалы маңыздылығын анықтау үшін 6 тәжірибелі математика мұғалімдерінен тұратын сараптамалық комиссия құрылды. Комиссияға формативті бағалау түрлерінің маңыздылығының сандық сипаттамаларын (1-ден 10 баллға дейін) анықтау ұсынылды. Комиссия мүшелері белгілеген сандық сипаттамалардың негізінде салыстырмалы матрица жасалды (Кесте-1).

Кесте1. Формативті бағалаудың негізгі түрлерінің маңыздылығының сандық сипаттамаларын салыстыру матрицасы

Сарапшылар	1. Локальді бағалау L	2.Белсенділікті бағалау D	3.Модульдік бағалау M
1	5	8	9
2	6	9	10
3	6	7	10
4	5	7	10
5	6	8	9
6	4	9	10

Мұнда, мысалы, осы матрицаның үшінші бағанының элементтері формативті бағалаудың қалған түрлеріне қарағанда М модульдік бағалаудың маңыздылылығы жоғары екенін көрсетеді.

Енді 1-кестеде келтірілген салыстырмалы сандық сипаттамаларды қолдана отырып, біз формативті бағалаудың негізгі түрлерінің сәйкес деңгейлік параметрлерін сараптамалық бағалаудың орташа геометриялық мәндері ретінде анықтаймыз:
, (1)

Табылған мәндерді бүтін мәнге дейінгі дөңгелектей отырып, формативті бағалаудың әр түрі үшін. біз деңгейлік параметрлерін аламыз. L, D, M, үшін деңгейлік параметрлердің табылған мәндерін ескере отырып , біз оқу модулі үшін оқушылардың жетістіктерін бағалаудың критериалды шкаласын жасаймыз (2-кесте).

Кесте 2 – Оқу материалының модулі бойынша оқушының оқуын бағалаудың критериалды шкаласы

Формативті бағалау элементтері	№	Белгілері	Балл (мах)
Формативті бағалау элементтері	№	Оқушы	Балл (мах)
Локальді бағалау (Бір сабақтың оқу материалын білу, түсіну, ақпаратты пайдалану қабілеті бағаланады)	1	Умеет использовать шаблоны, справочные материалы, усвоенные знания в решении новых простейших задач. Ұғымдарды, негізгі қасиеттерді, формулаларды біледі және жаңғыртады. Тапсырманың түсіндірме бөлігін, шарты мен бекітілуін ажырата алады. Ауызша түрде, арнайы схемалар, кестелер, теңдеулер арқылы берілген қарапайым есептерді түсіндіре алады, түрлендіре алады. Шаблондардыі, анықтамалық материалдарды жаңа қарапайым есептерді шешуде қолдана алады.	5
Белсенділік дағдыларын бағалау (Қарым-қатынас дағдылары, қолдану, талдау, бағалау, негіздеу дағдылары бағаланады)	2	Жаңа есептерде ережелерді, алгоритмдерді таңдай алады, қолдана алады, шаблон бойынша оқу материалдарын игеру тұрғысынан оқу жұмыстарының нәтижелерін талдай алады, бағалай алады. Есепті шешу алгоритмін табылған шешімнің сенімділігі тұрғысынан талдай алады. Есептерді шешудегі қателіктерді анықтай алады, сұрақтың жауабын ауызша негіздей алады: оқу мақсаттарына қол жеткізілді ме? Өзінің оқуға деген ынтасын өз бетінше анықтай алады, басқа оқушыларға, мұғалімге деген көзқарасын, қарым-қатынас қабілеттерін бағалай алады.	8
Модульдік бағалау (Ақпаратты жүйелеу, пайдалану, жалпылау дағдылары бағаланады)	3	Есепті шешу үшін модуль бойынша оқу материалын игеру тұрғысынан білімі, дағдылары қалыптасады. Мұғалімнің көмегімен практикалық есептің математикалық моделін құра алады, осы есепті шешудің алгоритмін ұсына алады. Алған білімдерін жүйелеуді, математикалық объектілер арасында байланыс орнатуды біледі. Әрбір операцияны және есепті шешудегі іс-әрекетті жазбаша сыни негіздеу дағдылары қалыптасады. Модуль бойынша алған білімдерін практикалық есептерде қолдана алады.	10

Оқу мақсаттарына сәйкес келетін , мақсатты функцияларын анықтау үшін тоқсандағы барлық жинақталған ұпайлар ескеріледі.

Енді В.П.Беспалько [19], Д.Н.Нұрғабыл [20-21] шығармаларының идеясын дамыта отырып, келесі өрнектерден модуль бойынша оқушының оқытудың мақсатты функцияларын анықтаймыз:
,

мұнда мұғалімнің оқу материалының модулі үшін оқушының жетістіктерін локальді, белсенді, модульдік бағалау санын білдірсін; оқушының жергілікті бағалау кезінде алған ұпайлары; оқушының іс-әрекетті бағалау кезінде алған ұпайлары; оқушының модульдік бағалау кезінде алған ұпайлары.

Табылған мақсатты функциялары (0; 1) интервалдан мәндерді қабылдай алады.
Егер _{болса, онда оқушы оқытудың локальді, белсенді, модульдік мақсаттарына қол жеткізді деп санаймыз,}

19. Беспалько В.П. (1968) Опыт разработки и использования критериев качества усвоения знаний // Советская педагогика 4, 52-69.

20. Нургабыл Д.Н., Шакен М.М. (2020) Моделирование формативного оценивания учебных достижений учащихся // Вестник КазНацЖенПУ. 4, 16-24.
21. Нургабыл Д.Н. (2013) О математической модели оценки уровня знаний и умений студентов высшей школы // Вестник КазНПУ им. Абая, серия физико-математических наук. № 3. -С. 134-140.

жүктеу/скачать 35,51 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: