1. Медициналық модель Негізгі идеясы
жүктеу/скачать 17,88 Kb.
|
мумкідік
- Бұл бет үшін навигация:
- 1. Медициналық модель Негізгі идеясы
- 2. Қамқорлық (қайырымдылық) моделі Негізгі идеясы
- 3. Әлеуметтік модель Негізгі идеясы
- 4. Құқықтық модель Негізгі идеясы
- 5. Био-психо-әлеуметтік модель Негізгі идеясы
- 6. Инклюзивті модель Негізгі идеясы
|
Мүмкіндігі шектеулі адамдарға деген көзқарастар қоғамда әр түрлі модельдер арқылы түсіндіріледі. Бұл модельдер мүмкіндігі шектеулі адамдардың жағдайын, қоғамдағы рөлін және оларға деген көзқарасты сипаттайды. Төменде мүмкіндігі шектеулі адамдарға қатысты негізгі көзқарас модельдері жіктеліп берілген: 1. Медициналық модель Негізгі идеясы: Мүмкіндігі шектеулі адамды емдеуді қажет ететін ауру немес Қоғамның көзқарасы: Мүмкіндігі шектеулі адам ауру ретінде қабылданады. Емдеуге және түзетуге көп көңіл бөлінеді. Көмек көрсету медициналық тұрғыда болады. 2. Қамқорлық (қайырымдылық) моделі Негізгі идеясы: Мүмкіндігі шектеулі адамдарға қоғамның қамқорлығы және мейірімділігі қажет деп есептеледі. Бұл модельде олар әлсіз немесе көмекке мұқтаж деп қабылданады. Қоғамның көзқарасы: Мүмкіндігі шектеулі адамдарға көмек көрсетуді жақтайды. Оларға қайырымдылық жасау немесе арнайы әлеуметтік қолдау көрсетуге басымдық беріледі. Бұл модель кейде мүмкіндігі шектеулі адамдардың тәуелділігіне негізделеді. 3. Әлеуметтік модель Негізгі идеясы: Мүмкіндігі шектеулі адамдардың негізгі проблемасы олардың физикалық жағдайында емес, қоғамда кездесетін кедергілерде деп есептейді. Бұл модель қоғамның өзінде кездесетін кедергілерді жоюға бағытталады. Қоғамның көзқарасы: Мүмкіндігі шектеулі адамдарға қатысты әлеуметтік кедергілерді жою қажеттілігіне назар аударады. Физикалық және әлеуметтік ортаны өзгертуді ұсынады (мысалы, инклюзивті білім беру, қолжетімді ғимараттар). Бұл модель мүмкіндігі шектеулі адамдарды қоғамның толыққанды мүшесі ретінде қарастырады. 4. Құқықтық модель Негізгі идеясы: Мүмкіндігі шектеулі адамдардың құқықтарын қорғау және тең мүмкіндіктер беру басты міндет болып табылады. Бұл модель олардың заңды құқықтарын қолдау мен қорғауды көздейді. Қоғамның көзқарасы: Мүмкіндігі шектеулі адамдардың құқықтары мен тең мүмкіндіктерін заңмен қамтамасыз ету. Кедергілерді жою және құқықтық қолдау көрсету. Жұмысқа орналасу, білім алу, қоғамдық өмірге қатысу сияқты құқықтарды қорғайды. 5. Био-психо-әлеуметтік модель Негізгі идеясы: Мүмкіндігі шектеулі адамдардың жағдайы тек медициналық проблемадан ғана емес, психологиялық және әлеуметтік факторлардан да туындайды деп түсіндіреді. Бұл модель медициналық, психологиялық және әлеуметтік аспектілердің өзара әсерін зерттейді. Қоғамның көзқарасы: Денсаулық, психологиялық және әлеуметтік жағдайлардың бір-біріне тәуелділігіне назар аударады. Кешенді қолдау көрсетуді ұсынады (медициналық көмекпен бірге, психологиялық кеңес және әлеуметтік қолдау). Мүмкіндігі шектеулі адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталады. 6. Инклюзивті модель Негізгі идеясы: Мүмкіндігі шектеулі адамдарды қоғамның ажырамас бөлігі деп санайды және олардың басқа адамдармен тең дәрежеде қатысуын қолдайды. Бұл модель қоғамның мүмкіндігі шектеулі адамдарға бейімделуін алға қояды. Қоғамның көзқарасы: Мүмкіндігі шектеулі адамдарға қоғамда тең мүмкіндік беру, толық қатысу. Әлеуметтік кедергілерді жою және қоғамды инклюзивті ету. Білім беру, жұмыс, қоғамдық ортаға қатысу сияқты салаларда кедергілерді азайту. Қорытынды: Әрбір модель мүмкіндігі шектеулі адамдарға деген қоғамның түрлі көзқарастарын сипаттайды. Медициналық және қамқорлық модельдері адамның физикалық жағдайына назар аударса, әлеуметтік және құқықтық модельдер олардың қоғамдағы рөліне және құқықтарына мән береді. Инклюзивті және био-психо-әлеуметтік модельдер болса, кешенді және интеграцияланған тәсілді қолдайды жүктеу/скачать 17,88 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|