1. Шеткі нерв жүйесі. Нервтердің құрылысы. Регенерациясы. Астана



Pdf көрінісі
бет19/104
Дата14.10.2023
өлшемі18,28 Mb.
#114412
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   104
Байланысты:
Снимок экрана 2023—05—29 в 17.12.16

симпатикалық
және 
парасимпатикалық
болып жіктеледі. Бұл жүйенің аталмыш түрлері ағзадағы мүшелерді 
нервтендіруге қатысады. ВЖЖ 
орталық
және 
шеткі
бөлімдерден тұрады. 
Орталық бөліміне
бас миы мен жұлында орналасқан ядролар, ал 
шеткі 
бөліміне 
ядролардан тараған нерв талшықтары, нерв түйіндері, нерв ұштары 
жатады. ВЖЖ талшықтары көбінесе миелинді болып келеді. Электронды

микроскоптық көріністе талшықтардың терминальді ұшында (пресинапстық 
мембранаға ұсақ), ашық түсті синапстық көпіршіктер (40
-
60нм) мен ірі 
күңгірт түсті везикулалары (60
-
150нм) болады.
Шеткі вегетативтік түйіндер мүшеден тыс жерде, сонымен қатар асқорыту 
мүшелерінің, жатыр, қуық, жүректің интрамуральді өрімдерінің құрамында 
кездеседі. Паравертебральді омыртқа жотасының екі жағында, ал 
превертебральді ганглий (түйін) 

іш қуысы ортасының алдында, ал оның 
тармақтары 

құрсақ өрімдерінде орналасады. 
Вегетативтік ганглийдің 
сыртын
дәнекер тінді капсула қоршайды. Дәнекер тіннің перделері түйіннің 
паренхимасына өтеді. Түйінің пішіні мен мөлшері әр түрлі мультиполярлы 
нерв жасушаларынан тұрады. Дендриттері көптеген тармақтарға жіктеледі. 
Постганглийлік талшықтардың құрамындағы аксондар (әдетте миелинсіз) 
өздеріне
сәйкес ішкі мүшелерге өтеді. Әрбір
нейрон өсінділері глиальді қабықпен қоршалған. Глиальді қабықтың сыртқы 
беті жіңішке дәнекер тінімен астарланған базальді қабықпен тысталған. 
Преганглийлік талшықтар өзіне сәйкес ганглийге өтерде дендриттерден 
немесе аксо
-
дендриттік, аксо
-
сомалық синапс нейрондарының 
перикариондарында аяқталады. Синапстар варикоз түрінде немесе жуандаған 
терминалдар түрінде айқын көрінеді.
Симпатикалық ганглий нейрондарының цитоплазмасында 
катехоламиндер
болады. Оған дәлел 

майда түйіршік пішіндес көпіршіктер, Фальк әдісі 
бойынша формальдегидпен шайылған препараттардағы әр түрлі деңгейдегі 
флюоресценциялар, олардың перикариондары мен өсінділері, постганглийлік 
талшықтар түрінде мүшелерге келетін аксондар. Симпатикалық 
ганглийлердің құрамында шағын ғана түйіршік түріндегі флюроресценцияға 
ұшырап
отыратын жасушалары болады. Бұларды майда (МИФ

жасушалар) 
флюроресценциясы белсенді жасушалар (ФБЖ) дейді. ФБЖ
-
жасушалардың 
денесі глиальді қабықпен қоршалған. Бұл жасушалардың өсінділерінде 
холинергиялық синапстар болады.


Вегетативтік жүйке жүйесінің парасимпатикалық бөлімінің ганглийлері 
нервтейтін мүшелер жанында немесе 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   104




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет