1 СОБЖ Орындаган: Стамшалов Темирлан 102 группа
Ежелгі мысыр құқығының басты қайнар көздері,”әдет-ғұрып"болды. Екінші қайнар көзі
мемлекеттің дамуымен байланысты перғауындардың заң шығарушылық қызметімен байланысты болды. Ең алғашқы заң шығарушы болып есімі аңызға айналған Менес патша саналады.
Ежелгі Мысырда жер иелігінің төмендегідей түрлері қалыптасты:1.Мемлекеттік;
2.Ғибадатханалық; 3.Жеке меншік; 4.Қауымдық меншік. Ең ірі жер иеленушілерге болып храмдар мен патша шенеуніктері саналды. Олар жерге қатысты әртүрлі мәмілелер жасауға яғни оны сату, сыйға тарту және мұрагерлікке қалдыру құқына ие болды. Жергілікті аймақтарда жерге жеке меншік нысаны баяу жүрді, өйткені қауымдық ұжымға ел тежеуші фактор ретінде көрінді. Жылжымалы мүлік (құлдар, үй жануарлары, құрал-жабдықтар) жеке және басқа да иеліктердің меншігінде болды, олар әртүрлі мәмілелер жасауға негіз болды
Хаммурапи заңдары белгілі шарттар: • жалға алу;
• мүлікті жалға беру;
• жеке жұмысқа қабылдау;
• қарыз;
• сатып алу және сату;
• сақтау; • серіктестіктер;
• айырбастау;
• тапсырмалар.
Хаммурапи заңнамасының несиелік келісімге қатысты ерекшелігі (ақшалай да, заттай да) борышкерді несие берушіден қорғауға және қарыз құлдығына жол бермеуге ұмтылу болып табылады.
Ману заңының мазмұны құқық мәселесінен өзге дін, саясат, әдеп мәселелерін, яғни ежелгі Үндістандағы қоғамдық қатынастардың барлық саласын қамтыды
Заңдардың экспозициясы казуистикалық формада жасалуымен ерекшеленеді, мәтіндерде жалпы қағидалар жоқ, оларда діни-моральдық элементтер жоқ. Жинақ мәтіні үш бөлімнен тұрады: • кіріспе, онда Хаммурапи «күштілер әлсізге қысым жасамау үшін» оған құдайлар патшалық бергенін жариялайды, сонымен қатар оның өз мемлекетінің қалаларына жасаған игіліктерін санайды;
- Ережелер жиынтығының жалпы сипаттамалары мен спецификалық ерекшеліктері оның барлық баптары (және олардың 2685-і бар) куплет (слог) түрінде ұсынылған. Бұл ырғақты презентация ежелгі мемлекеттердің көптеген діни және заңнамалық актілеріне тән. Інжіл бұған мысал бола алады.
- Ережелер жиынтығының жалпы сипаттамалары мен спецификалық ерекшеліктері оның барлық баптары (және олардың 2685-і бар) куплет (слог) түрінде ұсынылған. Бұл ырғақты презентация ежелгі мемлекеттердің көптеген діни және заңнамалық актілеріне тән. Інжіл бұған мысал бола алады.
Ману заңдарына сәйкес меншік құқығын алудың келесі жолдары бар:
• мұрагерлік;
• сыйлық немесе табу түрінде алу;
• сатып алу; • жаулап алу; *"
• өсімқорлық; • жұмысты орындау;
• зекет алу;
• меншік құқығын шектеу (10 жыл).
Ману заңдары талаптарды қараудың он сегіз негізін атайды, оның ішінде қарызды төлемеу, ипотека, басқа біреуді сату, келісімді бұзу.
Достарыңызбен бөлісу: |