5. Мәтінмен танысып, кестені толтырыңыз [5] Атмосфераның ластануын зерттегенде 16 астам ластаушы қосындылары анықталады, оның ішінде шаң-тозаң, күкірт диоксиді, сульфаттар, көміртек оксиді, азот диоксиді, фторлы сутегі, күкіртсутек, ауыр металдар, т.б.
Ауаның ластану деңгейі қауіптілігі сыныбын ескере отырып нормаланған бес ластаушы заттар бойынша кешенді атмосфераның ластану индесі (АЛИ) көрсеткішімен бағаланады.
Егер АЛИ 0-4 болса, онда атмосфераның ластану деңгейі төмен, 5-6 болса, жоғарылау, 7-13 болса, жоғары, ³ 14 болса, өте жоғары.
Бес ластаушы заттар бойынша жылы Қазақстан қалаларындағы атмосфера ауасының деңгейі
қала
АЛИ 5
Негізгі ластаушылар
Атмосфераның ластану деңгейі
Алматы
15,2
Шымкент
11,8
Ақтөбе
10,1
Өскемен
8,7
Семей
4,8
6. Картаны қолданып, тапсырмаларды орындаңыз. a)«Қазақстанның геоэкологиялық аудандастырылуы» картасындағы шартты белгісі бойынша экологиялық шиеленіс деңгейін анықтаңыз
[1]
b) Кіретін аймақтарын анықтаңыз_________________[1]
c) Геожүйенің пайыз есебімен бұзылуын анықтаңыз___________ [1]
d) Табиғи ортадағы экологиялық шиеленістің критерийлерін анықтаңыз__ [1]
e) Экологиялық шиеленіс деңгейі болашақта қалай өзгеруі мүмкін екендігін болжаңыз ___________________________________[1]
7. Табиғатқа әсер ететін антропогендік факторларды азайту жолдарын ұсыныңыз
[3]
Ауыл шаруашылығы
Ауыл шаруашылығына әсер ететін антропогендік факторларды анықтаңыз
Антропогендік факторларды азайтудың
2 жолын ұсыныңыз
