11 Ә сынып химия 2-тоқсан ТЖБ тапсырмалары
1. Алкадиендердің жалпы формуласы:
A) CnH2n +2
B) CnH2n
C) CnH2n - 2
D) CnH2n-6 [1]
2. Алкиндер қанықпаған көмірсутектерге жатады. Ацетилен қатарына тән реакциялардың типін жазыңыз: [1]
3. Диаграммада этилен мен бензолдың орбитальдік модельдері көрсетілген. Бұл диаграммада екеуінің құрылысының ұқсастығы байқалады, дегенімен этиленге қарағанда бензол қосылу реакцияларына қиын түседі.
Себебін түсіндіріңіз:
[1]
4. (a) Бензол берілген заттардың әрқайсысымен әрекеттеседі:
A) C2H5OH, Br2, H2;
B) H2SO4; CH3Cl, Br2;
C) HNO3; Br2; O2
D) C3H7OH, Br2, H2O;
[1]
(b) Таңдаған қатардағы реагенттің біреумен бензолмен әрекеттесу реакция теңдеуін құрыңыз.
________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________[2]
5. Төменде органикалық қосылыстардың негізгі кластарының генетикалық байланысының сызбанұсқасын берілген.
Айналымды жүзеге асыратын реакция теңдеулерін құрыңыз:
1)______________________________________________________
2)_________________________________________________________
3)____________________________________________________________ [3]
6. Батыс Қазақстанда өндірілетін табиғи газды ацетилен алу үшін қолданады. Көлемі (қ.ж.) 70,74 л табиғи газдың құрамындағы метанның көлемдік үлесі 95% құрайды. Егер өнімнің шығымы 60% құрайтын болса, табиғи газдан түзілген ацетиленнің көлемін есептеңіз.
[3]
7. Пайдалы қазбалар қатты, сұйық, газтектес болады. Оларды қолданылу саласы бойынша бес топқа бөледі.
І топқа жататын отын – энергетикалық минералды заттар. Берілген кестені толтырыңыз: [1]
Қатты отын
|
Сұйық отын
|
Газтектес отын
|
|
|
|
8. Мұнай әртүрлі заттардың өндірісінде қолдалынатын өте пайдалы шикі зат болып табылады.
(a) Төмендегі құрылғыны шикі мұнайды фракцияларға бөлу үшін пайдаланылады.
(b) Мұнайды фракцияларға бөлу процесі қалай өтетінін сипаттаңыз. Өзіңіздің жауабыңызда:
•Бұл процестің атауын;
•Бұл процесс қалай іске асырылады;
•Фракциялардың шығуына әсер ететін факторларды көрсетіңіз.
Әдетте екі алынатын фракциялардың атауларын жазып енгізіңіз:
_______________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________[5]
(c) Алканның крекинг нәтижесінде екі өнім X және Y түзілді.
СnH2n+2→X+Y
X өнімі бром суын түссіздендіреді ал Y өнімі түссіздендірмейді. Y өнімінің салыстырмалы молекулалық массасы, Mr, 58 тең.
Егер X өнімі броммен әрекетсе, онда Mr 244 тең дибром галогентуындысы өнім ретінде түзіледі.
i.Крекингті жүргізуге қажетті шарттарды белгілеңіз.
_________________________________________________________________________________________________________[1]
ii.Y өнімін анықтаңыз.
_________________________________________________________________________________________________________
Y деген __________________________________________________________
[1]
iii.Бром суын түссіздендіреді деген дерекке сүйеніп, X өнімі туралы қандай болжам жасауға болатынын ұсыныңыз
__________________________________________________________________________________________[1]
iv.X өнімін анықтаңыз және осы қорытынды үшін жоғарыда берілген ақпаратты қалай пайдаланғаныңызды түсіндіріңіз.
X деген _______________________________________________________________________________________________[1]
v.Түсінік __________________________________________________________[1]
9. Кестедегі бос орындарды толтырыңыз:
Мұнай
фракциялары
|
Фракциялардың
көмірсутектік құрамы
|
Қолданылуы
|
Бензин
|
С6Н14 - С10Н22
|
Автомобиль, ракета отыны
|
Газолин
|
С8Н18 - С14Н30
|
|
Керосин
|
С12Н26 - С18Н38
|
Реактивті ұшақтардың жанар майы
|
|
С14Н30 – С25Н52
|
|
Мазут
|
С20Н42 – С34Н70
|
|
10. (a)Қазақстанда электр қуатының 70%-дан астамы көмірден өндіріледі. Көмір жағу салдарынан туындайтын проблеманың бірі - парниктік эффект. Парниктік эффект дегеніміз не?
[1]
(b)Парниктік эффекттің климатқа тигізер әсерін сипаттаңыз:
[2]
Жалпы 30 балл
11 Ә сынып химия 2-тоқсан ТЖБ тапсырмалары
Достарыңызбен бөлісу: |