№12(28) 2011 Желтоқсан Декабрь
жүктеу/скачать 1,3 Mb. Pdf көрінісі
|
| № 12(28) 2011 Желтоқсан Декабрь Қазақстан Тәуелсіздігіне 20 жыл Көк байрағымыз асқақ жел біреп, тәуелсіздігіміз салта нат құрғанына биыл жиырма жыл. Тарих үшін қас қағым сәт болғанымен, азаттық аңсаған Алаш баласы үшін ғасырдан қымбат уақыт. Тәуелсіздік – ата бабамыздың ғасырлар бойғы асыл арманы, азаттық жолын да құрбан болған талайталай боздақтардың ұрпаққа қалдырған аманаты, қалың қазақтың азаттық мұратындағы күрестері, тағдыр талайымы тар жол, тайғақ ке шулері. Ел тарихы бұл жиырма жылмен шектелмейді. Ғасырлар кернеуінен түзілген тарих қатпар ларында халқымыздың әлі де толық хатталмаған томтом ше жірелі тарихы бар. Өткенді білу, қадірлеу, ұрпаққа аманат ету – біздің азаматтық парызымыз! Тәуелсіздік алып келген жетістік те, оң өзгерістер де мол. Тәуелсіздіктің ең басты жетістігі – еркіндік! Еліміздің еркін өмірдегі бүгінгі табыстарының бәрі де тәуелсіздіктің нәтижесі. Біз жаңа ғасырға, жаңа мыңжылдыққа өркениетті Ел Тәуелсіздігінің 20 жылдығы құтты болсын! ұлт ретінде, тарих сахнасына еге мен ел ретінде ендік. Әлемдік қауымдастықтың көшіне жеке ке руен болып қосылдық. Елбасы мыз: «Тәуелсіздігіміздің жиырма жылдығы – республикамыздың саяси және мәденирухани өмі ріндегі тарихи оқиға, оны біз жастарға арнап өткізуіміз керек», – дегендей, биыл академиямыз да өткізіліп жатқан ісшараларды осы атаулы мейрамға шашу етудеміз. Бұл – болашақ ұрпақ бойына патриоттық сезімдерін қалыптастырып, Тәуелсіз елдің білімді де білікті азаматтарын тәрбиелеу ісі. Мен барлық оқу ордамыздың профессороқытушылар құра мын, қызметкерлерін және сту дент терін осы Ұлы мерекемен құттықтаймын. Еліміз әрқашан тыныштықта, шаттықта болып, Тәуелсіздігіміз ғасырларға ұлассын. С.Ж.Сихимбаев, ХБК президенті Тарих беттерін парақ тай отырсақ, ХХ ғасыр біздің ұлтқа үлкен қасі ретпен келді. Айталық, 1916 жылғы ұлт азаттық қозғалыс, 1917 жылғы революция одан кейінгі алашордашыларға төнген қасірет, 1930 жылдарда болған жұт, 1932 жылғы аштық, содан соң 1937 1939 жылдардағы қудалау мен 19411945 жылдардағы соғыс, полигон зардапта ры және 1986 жылғы «16 желтоқсан» көтерлісі. Осы ғасыр ұлтымыздың санын көп азайтып, халық осындай ауыр жылдарды бастан кешірді.
Ресейде сталинизмге баға берілгелі отыр. Бұл – Қазақстанға үлгі болатын бастама. Қазақ тарихында өлшеусіз орны бар Алашорда шындығын бүгінгі ұрпақ арасында кеңінен насихаттау жұмыстарының жүйелі түрде жүргізуді қолға алуымыз керек. «Тегін білмеген – тексіз» деп қазақ тегін айтпаса керек. Алаш арыстары кім үшін жанын қиып еді. Мына жаһанданған әлемде ұлтты сақтап қалатын бірақ нәрсе болса, ол – ұлттық сана. Ал ұлттық сана тек тарихи шындық арқылы жанғырып, жаңарып отыруы қажет. Ол үшін қазақтың бойында ұлттық намыс қайралып тұруы керек. Қазақ тарихында, әлі де анықтай түсуде қажет ететін мәселелер аз емес. Соның бірі – 19291931 жылдар арасында орын алған кеңестік тотолитарлық жүйеге қарсы халық көтерілістері. Бұл туралы ел тәуелсіздігіне қол жеткізген соң ғана айта бастағанымыз да белгілі. Оның басты себебі – олардың кезінде «бандиттік» және «ко н т рр е в о л ю ц и я л ы қ» бас көтерулер ретінде жағымсыз тұрғыдан бағаланып және санат талып келгендігінде еді. Бүгінде бұл мәселеге тари хи көзқарас мүлде өзгеріп, тарихымыздағы «отандық» беттер туралы шындықты айтуға
мүмкіншіліктер болған кезде оған қатысты көзқарастар түбінен
өзгере бастады. Желтоқсан көтерілісінің туындау себебі білебілсек әріде жатыр. Сонау ХVІХVІІ ғ. патшалық Ресей тарихынан қазақ жерін отарлау саясаты басталғаны белгілі. Бір кезде Кама мен Ока өзендеріне тірілерін Ресей шекарасын Иван Грозный ұлғайтып, Еділ бойына ауыз салды. Одан кейін І Петр орыс жерін барынша кеңейтті. Патша лы Ресейдің отарлау саясатын жүргізген казак атамандары Платов, Ерман және Черняевтар болды. Желтоқсан көтерілісі сайып келгенше, ұзақ жылдар бойы жүргізілген озбырлыққа қарсы шыққан жалпыхалықтық болатын. Тәуелсіздік – тарихи мәні бар үлкен оқиға. Осы жиырма жылдық тойымызға әрбір қазақстандық, әрбір азамат өздерінің бір жақсы үлесін, тойға деген тартуын жасауда. Жалпы гуманитарлық дайындық факультеті осы орайда көптеген тәрбиелік шара лар өткізуде қолға алды. Оның мақсаты – жастарымыздың бойына патриоттық сезімдерін сіңіріп, Отанымызға, тілімізге деген сүйіспеншілікті арттыру болып та былады.
А.К.Бөгенбаева, ЖГДФ, ассоц прф., т.ғ.к. Этот юноша горячо и искренне любил свою землю, пожертвовал собой во имя свободы своего народа. Будучи совсем молодым, он не испугался, проявил под линное гражданское мужество, грудью встав против несправедливости и в труд ный час вышел вперед. Кайрат Рыскулбеков родился 13 мар та 1966 года в Мойынкумском районе Жамбылской области. В статье Кеулим жая Куттиева, опубликованной в газете «Казахстан заман» 21 мая 2009 года, рас сказывающей о том, каким был этот от важный сын казахского народа, младший брат героя с волнением вспоминает: «Мы учились в школеинтернате для детей животноводов Чуского и Мойынкумского районов. Он хорошо учился, был активи стом. Вступил в седьмом классе в ком сомол и сразу же был избран секретарем комитета комсомола школы. Кайрат очень ответственно относился к своим обязан ностям. Это не мешало ему быть спор тсменом, заниматься борьбой. После армии он стал студентом Алматинского строительного института. Уже на первом курсе Кайрата избрали председателем студенческого совета в общежитии. Ему помогало то, что он еще в школе зани мался общественной работой. Услышав о событиях 16 декабря, связанных с ре шением Политбюро ЦК КПСС направить в Казахстан Колбина, он посоветовался с одним из патриотично настроенных пре подавателей и, убедившись в правиль ности своих действий, стал агитировать в своем общежитии парней и девушек. Утром вывел их на площадь. Даулет Сейсенулы в статье «В память о Кайрате», опубликованной 12 февраля 2006 года в газете «Егемен Қазақстан», пишет: «Нам всем известно, что после декабрьских событий было осуждено 99 человек, двое из них были приговорены к расстрелу. Одним из них был юный Кайрат. Вынужденный считаться с мнениями циви лизованных стран и отдельных обществен ных деятелей и правозащитников, Прези диум Верховного Совета СССР 28 апреля 1988 года издал Указ, которым смертная казнь заменялась двадцатью годами ли шения свободы. К сожалению, не прошло и месяца, как 21 мая Кайрат был злодейски убит в Семипалатинской тюрьме.
2 Қазақстан Тәуелсіздігіне 20 жыл 20 лет Независимости Казахстана
Бұл оқиғаға қатысқандар 1990 жылдардың бас кезінен бері ақтала баста ды. Осы баскөтеруге «ұлтшылдық көрініс» деп берілген саяси бағаның қате тұжырым екені мойындалды. Қазір Желтоқсан оқиғасы Кеңес Одағын құлатқан алғашқы бас көтеру ретінде қарастырылады. Ал оқиғаның бел ортасында жүргендер рес ми үгітнасихат барысында «Қазақстан тәуелсіздігі үшін кү рескендер» деп те ата лып жүр.
Осы оқиғаға қа тысқан жастардың бірі, Желтоқсан қа һарманы өзіміз дің Қазақ бас сәулетқұрылыс акаде мия сы ның студенті бол ған Қайрат Рысқұлбеков. Ол әуелі Мероприятия, посвященные Дню Независимости и декабрьским событиям 1986 года, стали в академии традиционными и очень важны для воспитания моло дежи. Ежегодно студенты вместе с преподавателя ми возлагают цветы к Монументу Независимости, к мемориальной доске памяти Кайрата Рыскулбекова. Здесь в центре тех исторических событий молодые люди узнают о событиях 1986 года, судьбах героев, в числе которых был студент ААСИ (КазГАСА), Халык Каhарманы Кайрат Рыскулбеков. Народ чтит своих героев. Не зря улица, на которой находится акаде мия, носит его имя. Как всегда в эти дни в академии проходят встре чи с участниками декабрьских событий, посещение музея академии, конкурсы стенгазет, лучших чте цов, концерты, выставки. Очевидцам тех событий есть о чем рассказать студентам. Благодаря героям Желтоксана мы сегодня живем в свободной стране, можем отстаивать свои гражданские права и жить в суверенном, независимом Казахстане. Ж.К.Нурмахова, ассоц. проф. ФОГП ату жазасына кесілді. Кейін Кеңес соты ату жазасын 20 жылға бас бостандығынан айырумен алма
стырды, ақырында түрмеде қаза тап ты. Қ. Рысқұлбековке танытқан ерлігі үшін “Халық
Қаћарманы” атағы берілді. Ж е л т о қ с а н оқиғасына биыл 25 жыл. Осы атаулы күн ел тәуелсіздігінің мерейтойымен тұспа тұс келіп отыр. Басты мақсат – қазақ жастарының ерлігін ұмытпау. 1986 жылы елдің бас алаңына шығып, тоталитарлық тәртіпке қарсы үндеу салған патриот жа стар талай қысым көрді. Қанды оқиғаның құрбандары да аз емес. “Желтоқсан көтерілісі” – ол қазақ халқының тарихында болған ақтаң дақтардың бірегейі. Желтоқсан оқиға сынан кейін қанша қуанышты күндер өтсе де, сол бір ызғарлы үш күн әлі де көкейден кетер емес. Бұл атышулы оқиға қазақ халқының басына каншама қасірет әкелді.
Соның ішінде талай сту дент ұл қыздарымыз жа па шекті. Қаншама жас қыршын кетіп, жазықсыз жұмыстан не месе оқудан қуылды. Сол күндерде зәбір көрген жастардың арманмақсаттарының адал екенін бүгінгі таңда кім де болса мойындап отыр. Қазақ жастары халқының бұлқы нысында қайсар мінез көрсетті. Құжат тарда болсын, естеліктерде болсын, мақалаларда болсын, Желтоқсан қоз ға лысында да, одан кейінгі қуғын сүргінде де
жастардың намысты
қол дан бермегендігі, сын сәттен сүрін бегендігі жиіжиі кездеседі. Желтоқсан қаhармандары – қазақтың жас өркені. Сондықтан да желтоқсандық өрімдей жастардың қайсарлығы мен ерлігін айрықша атап өтуге тұрарлық. Себебі бұл тағылым – мәңгілікке тағзым етер бүгінгі ұрпаққа үлгі. Желтоқсан қаћармандары өздерін жаппай соққыға жығып, қақаған аязда қаруланған милицияның ерек ше отрядтарын, арнаулы әскерлердің курсанттары мен солдаттарын ай дап салғанына, “бейбіт жасақтар” дейтіндердің темір сыммен, арматура мен соққының астына алғанына, жап пай тұтқындауға қарамастан, бірнеше күн бойына бүкіл Қазақстанда халықтың еркі мен мұңқайғысын жанына жа лау етіп, республиканың дербестігіне, еркіндігіне және тәуелсіздігіне қол жеткізу жолындағы күресті жалғастыра берді. Олар денсаулығын, болашағын, тіпті өмірін де құрбандыққа шалды. Сол кездегі қыздарымыздың ерлігі мен батырлығы аңызға айналды. Желтоқсандықтар уақыт талабына лайықты үн қата білді. Осы уақытқа дейін біз оның қасіретін ғана сөз етіп келдік, ендігі оның шынайы мәні, осы оқиғадағы отансүйгіштік пен қаћармандық туралы айтатын кез келді. Қазақстандағы 1986 жылғы желтоқсан көтерілісі жаңа тәуелсіз мемлекеттердің құрылуына, социалистік лагердің тарауы на алып келген ұлттар мен ұлыстардың еркіндікке ұмтылысының бастамасы болды, әлемдегі күштер арасалмағы демократияның пайдасына өзгеруіне жол ашты. Ызғарлы желтоқсан оқиғасы болған алаңға Алматы шетел тілдері педагогикалық институтының бір топ студенттері де аттандап шыққаны үшін түсініктеме жазып, сөгіс алып, қудаланып жатты. Олардың ішінде сол кезде студент болған өзіміз де бармыз. Қыстың қаһарлы күні жүрегіміздегі патриоттық сезімізді тоңдыра алмады. Бүгінгі күні сол күндерімізді еске алып, тәуелсіздік монументіне тағзым етіп тұрамыз. Өздерінің қазақ елінің аза маты екендігін, осы елдің саясаты мен болашағына алаңдайтындығын білдіргісі келген кезкелген жас сол алаңға шығып өз наразылығын білдірген болар еді. Еліміз егемендігін алып, тәуелсіздігімізге қол жеткізгеннен кейін ғана Желтоқсан оқиғасы туралы ашық айтуға мүмкіндік туып отыр. Ендігі мақсатымыз – білім көкжиегін бетке алған студенттерге кемел білім да рытумен қатар, азаматтық жауапкершілік, отансүйгіштік және интернационалдық сезімге баулу жағын жүзеге асыру, жаңа асуларға ұмтылуға ықпал ету, қарым қабілетті, зияткер тұлға тәрбиелеу, білімді де, білікті маман дайындау.
Кто его убил? Его убийцей мог стать преступникрецидивист, имеющий шесть судимостей, Леонид Власенко». Но это только предположение. Понятно, что ком мунистическая имперская система ста ралась делать такие дела чужими руками. Это одно из невыясненных до сих пор об стоятельств в судьбе Кайрата. Когда речь заходит о неизвестных страницах в жизни Кайрата, невольно вспоминаются факты, которые привел журналист Кайыммунар Табей, тщатель но изучивший биографию героя, в сво ей книге «Казах, сильный духом», после исследований которого возникает во прос: случайно ли то, что К.Рыскулбеков стал жертвой Колбина и был арестован на 21 году жизни, ровно 21 день мучил ся в ожидании суда в 21 камере, 21 мая неожиданно погиб от руки рецидивиста, а через пять лет после этого, 21 февраля был реабилитирован? Или таково пред начертание судьбы? Преследование Кайрата со сторо ны властей нельзя назвать случайным. Даже то, что долгое время оставалось неизвестным место его захоронения не небрежность, а преднамеренность». Факты его короткой биографии говорят о том, каким незаурядным человеком был Кайрат. В памяти казахского народа, несмотря на его юный возраст, он оста нется человеком, проявившим мужество и отвагу за высокие идеалы. Его имя в одном ряду с именами храбрых сыно вей народа и будут жить во все времена, пока живет наша страна, сохраняя свою Независимость. «Моя совесть чиста. Мне 21 год. У меня красная кровь. И живая душа. Вы можете отнять мою жизнь. Мое имя Кайрат. И я казах! Я мужчина, стреляйте!», такими словами он встретил приговор суда. Не склонился, не дрогнул, не покорился… Его геройский подвиг стал олицетво рением духа нашего народа. 9 декабря 1996 года посмертно Кайрат Рыскулбеков был удостоен звания Халық Қаһарманы. Потрясшие весь мир декабрьские события 1986 г. показали, что казахская земля взрастила новое поколение, для которого национальное самосознание народа определяется его честью. Эти события открыли новую эпоху – начало становления демократического обще ства. Они открыли дорогу к созданию независимого государства, осуществле нию мечты, которой жили многие поко ления казахов. Их чаяния осуществила именно молодежь, гордо подняв голову, отбросив страх и обывательское благо разумие, которое сковывает мозг и душу
Жизнь, как глоток свободы ХАЛЫҚ ҚАҺАРМАНЫ учился в КазГАСА нашей интеллигенции, она вышла на хо лодную площадь. Мы сегодня представляем новое по коление нашей страны. И должны пом нить, каким трудным, драматичным был путь к независимости. И беречь имена героев.
А.К.Богенбаева, ассоц. проф. ФОГП (Окончание, начало на стр. 1) 3 Қазақстан Тәуелсіздігіне 20 жыл 20 лет Независимости Казахстана Тіл – қастерлі де, қасиетті ұғым. Ол әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп, қалыптасады. Тіл – қай ұлттың болма сын тарихы мен тағдыры, тәлімі мен тәрбиесінің негізі, қатынас құралы. Тіл болмаса сөз болмайды. Сөз болмаса адамзаттың тірлігінде мәнмаңыз бол майтыны белгілі. Демек, тілдің, сөздің орны ерекше. Міне осы орайда ана тіліміз жайлы терең ойлану әрқайсымыз үшін па рыз. Өмірдің алмастай қырын, абзал сы рын түсіне білуіне басты себепкер – ана тілі.
«Тілге құрмет – елге құрмет» атты мерекелік ісшара көп ұлтты мемлекетіміздің парасатты азаматын тәрбиелеу, кезкелген ұлт өкілінің шы ғар машылық қабілетін айқындау және дамыту,
Қазақстанда тұратын
ұлт өкілдерінің мәдениетін және тілін да мыту, әр ұлт өкілдерінің өз ана тіліне Активное участие приняли студенты ФОС, ФСТИМ Б. Жаншарбеков, А. Кен жалиев, С.Хамитов, рассказав о возник новении советского ядерного проекта, подготовке к строительству полигона, первых испытаниях. Участники от группы СТР111 рассказали о строительстве по лигона, производстве в Казахстане ору жейного плутония, нужного для производ Тілге құрмеТ - елге құрмеТ деген сүйіспеншілігін арттыру, ана тілін қастерлеуге баулу, студенттер арасындағы ұлтаралық достықты нығайту мақсатында өткізілді. Ісшараға барлық факультет студенттері қатысты. «Қысқы бақ» тіл ту ралы ұлағатты сөздер, мақалмәтелдер, шешендік сөздер және гүл шоқтарымен безендірілді. Зал көрермендерге то лы болды. Сәулетшілер ордасында өнер лі жастардың аз еместігіне көзі міз жетті. Академиямызда оқитын әр ұлт өкілдері өнерлерін ортаға салып, белсенділік танытты. Атап айтар болсақ, сәулет факультетінің студенттері Утя нова Нұрлыгүл, Жамбылова Назерке, Қоржынбаева Мадина, Бойназаров Фи руз, Файзиев Нуриддин, Терновская Та тьяна, Абдулкадырова Лейла, Пак Михайл, дизайн факультетінің студенттері Шамха нов Қанат, Кизбаева Жадыра, Жұмабаев Биылғы жылы ел егенмендігінің 20 жылдығына орай өткізіліп жатқан іс-шаралар аз емес. 22.09.2011 ж. академия деңгейінде жалпы гуманитарлық факультеттің ұйымдастыруымен «Қысқы бақта» Қазақстан Республикасы халықтарының тілдері мерекесіне арналған мерекелік іс-шара өткізілді. Нұрболат, Ниязова Фатима, Шевцова Анастасия, колледж студенттері Пахомов Роман, Ульрих Лилия. Қазақстанды дамыған өркениетті елу елдің қатарына енгізетін біздің болашағымыз – бүгінгі жастар. Олардың міндеті – елінің намысын қорғап, оны әлемге таныта білу. ства ядерных боеголовок. И.Васильков из группы СТР118 описал сами ядерные взрывы, начиная с произведенного в 1949 году и заканчивая 1989 годом, когда на селение сказало «Нет испытаниям!» С проблемами окружающей среды ознакомили студенты ФОС С.Рустембек, А.Тлеуханова, А.Косенко, показав шоки рующие картинки больных людей, облу Өз елінің тарихын, тілін жетік білетін, елін
әлемге танытатын жастарды, қоғамнан өз орнын таба білетін жанжақты, қарымқабілетті, зияткер тұлғаларды тәрбиелеп шығару біздің міндетіміз. Ә.Ө.Жакупова, ЖГДФ профессор ассистенті Феномен семипалатинского дьявола жатқаны үлкен жетістік. Міне, осындай көзқарас бейбітшіліктің, тұрақтылықтың, өзіне деген сенімділік пен өркендеудің, яғни бүгінде шет ел адамдарының аузы нан түспейтін «дамудың Қазақстандық жолының» тиімді кепіліне айналды. Негізгі заң ұлт құралатын негізгі принциптерді: адам тұлғасының жоғарғы құндылығын, адамның тең құқын, кез келген себеп бойынша кімді де болсын кемсітуге тиым салынуын, меншікке қол сұғуға болмайтынын, пікір алуандығын, адамды өз құқы мен бостандығынан айыруға болмайтынын, халықтың еге мендігін т.б. айқындады. Біз тәуелсіздігімізді дәріптеген кез де оның қолымызға бір күнде өзі келіп түскендей пікір қалыптастырып жатамыз. Солай көрінсе де, бұған негізінен себеп болған – желтоқсан оқиғасы, сондай ақ алаш қозғалысы бар. Кенесары хан көтерілісі де азаттығымызды алуға үлкен себеп болды. Яғни біз Тәуелсіздікке қаншама қантөгіс, қаншама жанның құрбандығы арқасында қол жеткізгенімізді кейінгі ұрпаққа ұғындыруымыз керек. Бодандық пен тоталитарлық жүйенің құрсауында болған қазақ халқының са насы мен жан дүниесін мазалаған ой, мемлекеттік, тәуелсіздік еді. Мінекей, ел болып тізгінді өз қолымызға алып, ес жиып, етек жапқанымызға жиырма жыл болды. Ақ бас тарих үшін бұл қас қағым сәт болғанымен, елім, жерім деп жүрегі елжіреген әрбір қазақ баласын тебіренткен, үміт пен күдікке толы жыл дар артта алды. Ең бастысы халықтың аңсаған арма ны орындалды, тәуелсіздікке қол жетіп, ол халықаралық деңгейде мойындалды, шекарамыз заңды түрде бекіді; қоғамда татулық пен бейбіт өмір орнықты; жа стар халықаралық деңгейде білім алу мүмкіндігіне ие болды. Қазақ халқы өзге ұлттарға ұй ытқы бола алатынын көрсетті, өзін, тәуелсіздігін мойындатты. Тамыр лана бастаған жемқорлыққа тосқауыл қойыла бастады. Нарық экономика сының бір сыры – дарындылықтан гөрі еңбекқорлықтың, икемділік пен ептілік тің үстемдік алатынында. Таланттың қол жеткізген жетістігі 99 пайыз төгіл ген тері мен бір пайыз бағының арқа сын да жүзеге асады. Сол жүзеге асу үшін қоғамның, мемлекеттің қолдауы керек. Өйткені нарықтық қатынастарға тез бейімделген жылпостар мен ептілер талайлардын жолына тоскауыл койып, кедергілер жасауда. Келешекте адал еңбек еленбей, талантты жандар таса да калып, жалған бәсекеге жол ашыл маса болғаны... Алда әлі атқарылар істер аз емес. Қ.Ж. Жамалов ЖГДФ, ассоц. проф., ф.ғ.д. Елдің ертеңі болатын студент жастарымызға гуманитарлық пән дерден берілген сабақ нәтижелері олардың мәдениет, дін проблемала рына үлкен көңіл бөлетінін көрсетеді. Халқымыздың өткен тарихына қызы ғушылық білдіріп, оның өзекті жақта ры на байланысты пікірлерін ортаға сала ды. Пікірсайыс студент жастары мыз дың болашаққа немқұрайлы қа рамайты нын, тәуелсіздік алғаннан кейін өрке ниет көшіне ілесуге ұмтылған еліміздің тағдырына жанашырлықпен қарап, болашаққа үлкен үміт артатынын айғақтайды. Қазақ ойшылдарының көзқараста рынан, ой толғауларынан қоғам өмірі салаларына, материалдық және ру хани құндылықтарға, көшпенді қо ғам тұтастығына ерекше мән бер генін, оның әрбір мүшесі санасына ауқымды әлеуметтік адамгершілік ұғым дарын сіңіріп және жауапкершілік жүктеп, ерікжігерді ел өміріне пай далы істерге жұмсаудың оң нәтиже беретініне сенгенін көреміз. Демек, салтдәстүрлер, әдетғұрыптар мұнымен сабақтастықта дамыды, қалыптасқан тарихи орта болмысына байланысты әлеуметтік өмір мәселелері шешімдерінің оң өзгерістері болашаққа ұмтылған халық мақсатмүддесінің өміршеңдігін көрсетіп, шыңдады. Мұны насихаттаудың, көрсетудің өзектілігіне назар аудару бүгінгі күннің өзекті маселесі. Жаңа дәуір 1991 жылдың желтоқ санынан басталды, дербес егеменді Қазақстан Республикасының негізі қа ланды. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдары болашаққа үлкен үміт отын жаққан кез болды. Ішкі және сыртқы саясат арқылы елді әлем жұртшылығына танытуға мүмкіндік туды. Тәуелсіздігімізге адал ниетін білдіріп қол созған бірінші Түркия елі болды. ҚР Конституциясының қабылдануы мемлекеттіліктің заңды түрде рәсім делгенін анықтады, елдегі тың өзге рістерге жол ашты. ҚР әр түрлі ұлттар мен ұлыстар, тілдер мен діндер өкілдерінің ешқандай қақтығыссыз, тату, достық, ағайынгершілік жағдайында өмір сүріп
ченных, с патологиями, о нелегкой жизни и стремлении, несмотря на свой недуг, жить и бороться с болезнью. Ерлан Байда линов рассказал о своем родном городе Семей, об отклонениях, которые он видел своими глазами у лю дей и животных. На ви деопрезентации были представлены ужасы с е м и п а л а т и н с ко г о полигона, страшные последствия испыта ний. Студенты А.Ли, С.Хамитов и А.Барков рассказали о конеч ном этапе существо вания полигона до его закрытия 29 августа 1991 года, о возникновении антиядерно го движения НевадаСемипалатинск, его вдохновителе Олжасе Сулейменове. Студенты обсудили митинги и де монстрации, прошедшие в г. Курчатове и Семипалатинске 12 октября 2011 года в честь 20летия закрытия полигона, куда приехали представители 26 стран мира США, России, Великобритании и др. Каждый участник круглого стола выска зал мнение, но все были едины в том, что семипалатинский полигон был ошибкой, и не принес народу и стране ничего хоро шего.
4 Над номером работали: проректор по ВС и СВ КазГАСА Г.С.Абдрасилова, декан ФОГП Н.С.Шынтаева, зам. декана ФОГП А.Ж.Минаева Редактор А.К. Агибаева. Дизайн и верстка Г.А. Джаббарова Адрес: г. Алматы, ул. Рыскулбекова, 28 Тел. 309-62-14 Отпечатана в типографии Hiqh Technoloqy Мынбаева 43. Тираж 1000 экз. Периодичность – 1 раз в месяц Свидетельство о постановке на учет средства массовой информации № 10379-Г, выданное 1.10.2009 г. Министерством культуры и информации РК, Комитетом информации и архивов. Қазақстан Тәуелсіздігіне 20 жыл 20 лет Независимости Казахстана Ел аңсаған еркіндік Тәуелсіздіктің 20 жылдығына шашу Я бы в зодчие пошел... Ісшара Мемлекетіміздің ән ұранымен басталып, Қазақстан Республика сы мемлекеттік рәміздерінің шығу та рихы туралы, олардағы бейнелердің мәнмағынасы және мемлекеттік Ту авторы
Ш.Ниязбеков, мемлекеттік Елтаңба авторлары Ж.Мәлібеков пен Ш.Уәлиханов, мемлекеттік Әнұран ав торлары Ж.Нәжімеденов, Н.Назарбаев сынды қоғам қайраткерлері жайында студенттердің дайындаған материалда ры тыңдалды. Биыл тәуелсіздіктің, егемендіктің 20 жылдығы. Тәуелсіздік ғасырлар бойы бабаларымыздың аңсаған ұлы арманы еді. «Біз Тәуелсіздікке аңсап, зарығып жеттік. Енді сол тәуелсіздіктің қасиетті белгілерін де ерекше қадірлеуіміз, қастерлеуіміз ке рек. Әрбір азамат Қазақстанның Туын, Елтаңбасын, Әнұранын тұмардай қасиет Тәуелсіздік күні қарсаңында «Қа зақ стан Республикасының Мемлекеттік рәміздері» тақырыбында «Қазақ тілі» қоғамының ұйымдастыруымен шара өткізіліп, рәміздер жөнінде мәліметтер берілді. тұтуы қажет. Елдігіміздің сыналатын бір тұсы – осы», – деген Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаевтың арнау сөзін Қазақ жерінде тұратын әрбір азамат жүрегінің терең түкпірінде сақтап, қашанда жадында ұстауы керек. Бұл баршамыздың туған ел алдындағы перзенттік борышымыз! Әрине, мемлекеттік рәміздерімізді қастерлеп, қасиеттеу үшін, алдымен мемлекеттік рәміздер туралы терең түсінік болуға тиісті. Мемлекеттік рәміздер де белгілі бір елдің өзіндік өмір салтын, бүкіл болмыс ерекшелігін, айрықша арман аңсарын, басқалармен байланыс мұратын білдіретін белгі. Студенттер рәміздер туралы мә ліметтер беру барысында ха лық тың салтдәстүрі, тарихы арқылы мемлекеттік нышандардың терең маз мұнына бойлап, ондағы ұлттаным дық На факультете общей гуманитарной подготовки прошла выставка творческих работ студентов 12го курсов академии и учащихся колледжа. Свое творчество ребята посвятили 20летию Независимости Казахста на и 50летию архитектурного образования в РК. К этой выставке ребята подошли творчески – здесь были представлены поделки из дерева, пла стилина, пластмассы, спичек, разрисованная футболка и многое другое с изображением Герба и Флага Казахстана. Вызвали интерес работы, вы полненные из кубика Рубика студентами Б. Байгазиевым с изображением Байтерека, Т. Бегедаевой «Материнское счастье». Надо отметить актив ное участие студентов академии и колледжа, причем, большинство из них обучаются техническим специальностям. Выставка показала, что наша молодежь обладает большими творческими способностями и надо толь ко помочь им в раскрытии талантов. Активное участие в организации вы ставки приняли ассист. проф. С.С.Зулкарнаева, Б.И.Борибай, ассоц. проф. С.К.Джаныкулова, декан ФОГП Н.С. Шынтаева. Участники выставки были награждены грамотами: 1ое место Б. Байгазиев; 2ое место – Т. Беге даева; 3е место – А. Овечкина, А. Султанова. С.Зулкарнаева, ассист. проф. ФОГП көзқарастың негізі жатқанын баян дады. ҚР Мемлекеттік Елтаң басы – дөңгелек нысанды және көгілдір түс аясындағы шаңырақ (киіз үйдің жоғарғы күмбез тәрізді бөлігі) түрінде бейнеленген, шаңырақты айнала күн сәулесіндей тарап уықтар шаншылған. Шаңырақтың оң жағы мен сол жағында аңыздардағы қанатты пырақтар бейнесі орналастырылған. Шаңырақ тектес елтаңба бұрынсоңды әлемдік геральдика тарихында болмаған. Қазақтың қасиетті қара шаңырағының бейнесі бүтін қазақ елінің символы іспеттес. Қара шаңырақ – біздің ұлттың алтын бесігі. Жоғарғы бөлігінде – бес бұрышты көлемді жұлдыз, ал төменгі бөлігінде «Қазақстан» деген жазу бар. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасының негізіне шаңырақ алынған. Ол елтаңбаның жүрегі іспеттес. Шаңырақ әлемнің біртұтастығын, мемлекеттің бастауы отбасы ошағын бейнелейді. Қанатты тұлпар мәңгілік өмір, шексіз даму және Қазақстан секілді бір шаңырақ астында өмір сүріп жатқан халықтардың рухани байлығының белгісі. Қанатты тұлпар болашаққа үміт артар жас ұрпақтың арманы, самғау биігі. Туымыздағы нұр шұғылалы алтын күн бейнесі, қыран көңіл халқымыздың асыл арманын арқалаған дала бүркіті мен ру хани болмысымыздың жарқын бір көрінісі болып табылатын ұлттық өрнексондай айтары мол астарлы айшықтар. Ортасын да шұғылалы күн, оның астында қалықтап ұшқан қыран бейнеленген тікбұрышты көгілдір түсті мата. Бұл шараға студенттер белсенді қатысып, өз білімдерін ортаға салды. Рәміздер туралы, жалпы олардың адам зат тарихындағы алатын орын туралы да ойлар ортаға салынды. Содан кейін студенттер жастар тарпынан Отан, ту, елтаңба туралы жырлар оқылды. Ж.М. Жампейсова, «Қазақ тілі» қоғамының төрайымы, ЖГДФ ассоц.проф., ф.ғ.к. Ызғарлы... Сол аязды желтоқсан. Сол желтоқсанды Дәл бүгін жырға қоссам. Қазақты қазақ басқарсын ұранымен, Талай жастар сол күні болған құрбан. Қонаев, ұлы еді қазақтың Қазақ жүрді үстіменен азаптың. Талай зұлмат қиындыққа шыдаған Мың өліп, мың тірілген қазағым! Намыс үшін тас шайнаған тісімен Елін қорғап ақ білектің күшімен Шындық үшін шырылдаған Қайраттар Қаза тапты халқы үшін ерлікпен! Кеше қара, қандай еді күніміз, Бүгін міне, жадырады жүзіміз. Қанат қағып шарықтаған әлемге Ешқашанда сынбасын енді сағымыз. Биыл міне, 20ға толды жас елім 20жылда көркейдің де гүлдендің. Бақытты ғұмыр, аспаның ашық болып Мәңгілік болсын егемендік қазақ елім. Арнасам әсем талай жырымды Көтер басыңды, тастағың зармұңыңды Қырандай көкке самғап ұшып тым биік Қиындықсыз бас әр қилы, әр жолыңды! Б. Шаншарбеков, ТДО-11-1 Тәуелсіздік – ұлан – асыр алып той, Тәуелсіздік – үлкендағы жетістік қой. Тәуелсіздік – бостандығы қазақтың, Тәуелсіздік – баға жетпес бақыт қой. Туған тілім дамыпдағы өркендеді, Ата заңым қабылданып, іске енді. Әр қазақтың басына бостандық боп, Тәуелсіздік дейтін ұлы бақыт келді. Мол бақыттың жиырма жылы бүгінде, Көк байрағым желбіреді көгімде. Мәңгі болсын Қазақстан тәуелсіз, Бейбітшілік жасасын менің елімде. Жиырма жылда дамыдың, өркендедің, Өзгелермен теңесіп, өсе бердің. Сарыарқаның төрінде бой көтерген, Астананы безендіріп, көркемдедің. Өзге елмен терезеңді теңдедің, Сайыстарда бас бәйгені бермедің. Есіміңді жер жаһанға танытып, Гүлдендің, дамыдың, өркендедің. Барлық ел есіміңді мойындады, Барлығы да достыққа асығады. Сендей алпауыт мемлекетке әрқашанда, Өзге елден төрден орын табылады. Қазақстан енді мәңгі жайнасын, Халқымнан бақыт дағы таймасын. Жасай берсін әрқашан Қазақстан, Желбіресін аспанда көк байрағым! М.Ермағамбетов, ФСТИМ 11-1* Ел рӘміздЕрінЕ құрмЕт “20-летний юбилей Независимости страны – не только официальное мероприятие. Встретить этот день достойно – это патриотический долг каждого казахстанца.” Н.Назарбаев жүктеу/скачать 1,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|