1тапсырма Әмір Темірдің XIV ғасырдың 70-90 жылдары Моғолстанға, Ақ Ордаға және Алтын Ордаға жасаған басқыншылығы


тапсырма Әмір Темір жорықтарының зардаптары



бет4/4
Дата05.03.2023
өлшемі71 Kb.
#71687
1   2   3   4
Байланысты:
орта 5асыр тарих 7апта

3тапсырма Әмір Темір жорықтарының зардаптары
Халық қырғынға ұшырады, шаруашылық күйредіЕл арасындағы байланыс үзілді, қалалар қирады.Ауа көшу, қоныс аудару көшейді, халық болып қалыптасу жүйесі бұзылды.Қазақ жерінің экономикасының, мәдениетінің дамуына зардабын тигізді.
Әмір темір қайтыс болар алдында Қытайды жаулау үшін Самарқаннан көп әскермен шығады. Шараф ад-дин Әли Йаздидің «Зафар-наме» жазбасында:Сейхун жағасынан аттанған Темір сәрссенбі-12 раджап күні Отырардағы Бәйдібек сарайына тоқтайды.Барлық ханзада, әмір, айналасындағы жақын адамдар жеке-жеке бөлмеге орналасады. Кенет патша ордасы саналған сарайда сол күні төбесінен от шығып, өрт болады.Өрт тез өшірілсе де, қасындағылар жаман түстер көреді. Осы жазбада: «807ж10 шаабада Әмірдің ыстығы қатты көтеріледі.Қалтырап отырып өз күналары үшін Құдайдан кешірім сұрап, орнын сауапты істермен толтыруға уәде етеді.Біріқ науқасы күшейе түседі. Аурудың дәріден күшті екенін сезген соң, өлімге дайындалып, өсиет сөзін айтты» -делінген. Ибн Арабшахтың «Аджаиб ал-мақдур фи ахраби Тимур»еңбегінде Темірдің қатты суықта Отырарға келіп, шарап әкелуді тапсырып, ауырғанын, оны емдеген дәрігердің маңдайына , ішіне мұз құйып емдегенін жазады.Ал, Мұхаммад Фадлаллах Мусеви жылнамасында былай делінеді: «темірде шарапқа құмарлық пайда болды, үш күн сонымен уақыт өткізді, тағы үш күн арақ ішті, тамақтан нәр татпады. Ақыры ішкі ыстық оның ішкі денсаулығына денсаулығына әсер етті, айналасындағылар бұл арақ ішкеннен болған ауру деп түсіндірді .Ол тағы бір жұтым арақ алдыртты.» Барлық деректер аурудың бір ғана себебін меңзейді.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет