Тепе-теңдік жүйесі адамның кеңістікке бейімделуінде маңызы зор. Кеңістікте бастың және дене қалпы өзгергенде тепе-теңдік рецепторлары қозып, бұлшық еттердің тонусын қайта реттейді де, адамның тепе-теңдігі сақталынады.
Тепе-теңдік талдағышы 3 бөлімнен тұрады
Шеткі бөлім - тепе-теңдік аппараты самай сүйегінің қалың бөлігіне орналасқан.
Тепе-теңдік аппараты:
- екі қапшықтан (sacclus, utriculus)
Қапшықтар дақтарында отолит аппараты орналасқан. Дақтарда - рецепторлық жасушалардың жиынтығы және Са++ карбонат кристаллдары бар мембрана;
- үш жарты иірімді арналар, олардың ұштары кеңейген – ампула. Оларда да сезгіш жасушалар орналасқан.
2. Өткізгіш бөлімі - тепе-теңдік жүйкесі (VIII жұп бас ми жүйке құрамында) - сопақша ми - Швальбе, Бехтеров, Дейтерс, Манаков ядролары – жұлын – мишық - ортаңғы ми - вегетативтік орталықтар -торлы формация.
2. Өткізгіш бөлімі - тепе-теңдік жүйкесі (VIII жұп бас ми жүйке құрамында) - сопақша ми - Швальбе, Бехтеров, Дейтерс, Манаков ядролары – жұлын – мишық - ортаңғы ми - вегетативтік орталықтар -торлы формация.
3. Ортаңғы бөлім - артқы орталық аймақтың төменгі жағы.
Тақырыбы: Ноцицепция (ауырсыну талдағышы). Организмнің антиноцицепциялық жүйесі
Жоспары:
Ауырсыну, ауырсыну сезімінің биологиялық маңызы.
Ноцицепция жайлы қазіргі кездегі ұғымдар.
Ауырсыну сезімін тудыратын орталық механизмдері.
Антиноцепциялық жүйе.
Ауырсыну - күшті немесе шектен тыс тітіркендіргіш әсерінен организмдегі органикалық және функциялық өзгерістерді туындайтын ерекше психофизиологиялық жағдай.
Ауырсыну - күшті немесе шектен тыс тітіркендіргіш әсерінен организмдегі органикалық және функциялық өзгерістерді туындайтын ерекше психофизиологиялық жағдай.
Ауырсыну - организмнің интегративті қызметі. Ол көптеген функционалдық жүйелер қызметтерін белсендіріп, жарақаттандыру факторларына төзімділігін күшейтеді.