33. Сүйек қосылыстарының анатомиялық жіктелуі. Үздіксіз сүйек қосылыстары. Үздіксіз байланыстар
жүктеу/скачать 0,82 Mb. Pdf көрінісі
|
33. Сүйек қосылыстарының-emirsaba.org (1)
| 38.
Омыртқа жотасының бассүйекпен қосылысы. Атлант- шүйделік буын, articulatio atlantooccipitalis.Буын басы, шүйде сүйегінің айдаршығының,co ndylus occipitalis, буын бетінен тұрса, буын ойысы атланттың немесе ауыз омыртқаның жо ғарғы буын ойысының буын бетінен, facies articularis superior, түрады. Буын басының буы н беті, буын ойысына қарағанда шағын келген. Буын беттерігиалинмнен көмкерілген. Буы н беттерінің сыртқы пішініне қарай эллипс немесе айдаршық тәрізді құрама буын, articulat ion combinata, жатады. Буын беттері сэйкес келген. Буын қапшықтары буын беттерінің жи ектеріне өзара тартылып бекіген.Буынның меншікті буын қапшығының байламы жоқ, жан амажарғақтар арқылы мықталған. 1. Алдыңғы атлант-шүйделік жарғақ. Membrana atlanto- occipitalis anterior, ол ауыз омыртқаның алдыңғы доғасы мен шүйде сүйегінің үлкен тесігінің алдыңғы жиектерінің аралығында өзара тартылып орналасқан. Ол омыртқ алар денелерін бойлай орналасқан алдыңғы байламның, lig. Iongitudinale anterior, ті келей жалғасы болып саналады.Бұл жарғақтың артқы қапталында, алдыңғы атлант- шүйделік байлам, lig.atlanto- occipitalis anterior, орналасқан қызметі: буынның тым шалқаюынтежеу. 2. Атлант-шүйделік артқы жарғақ, membrane atlanto- occipitalis posterior Ол жарғақ шүйде сүйегінің үлкен тесігінің артқы жиегінен баста лып,ауыз омыртқаның артқы доғасына барып бекиді. Атлант- шүйделік артқы жарғақтың алдыңғы бетінде,қантамырлар мен нервтердің тесікшел ері айқын байқалады. Сонымен қатар бұл жарғақ, омыртқа доғалары аралығындағы сары түсті байламның тікелей жалғасы болып саналады. Атлант- шүйделік артқы жарғақтыңбүйір қапталында, латералды атлант шүйделік байлам о рналасқан. Ол бұл жарғақтың тікелей жалғасы болып саналады. қызметі: атлант- шүйделік буынның тым алға қарай иілуін тежеу. Атлант пен біліктік омыртқалар бір- бірімен өзара беттесіп, екіжұп, біртақ буынды құрайды. 1. Латералды атлант-біліктік буын.articulatio atlanto- axialis lateralis, ол атлант немесе ауыз омыртқаның төменгі буын бетімен, біліктік о мыртқаның жоғарғы буын бетінің беттесуі нәтижесінде құралған жұп буын. Буын б еттері тегіс, жазық үш білікті буынға жатады. Буын беттері гиалинмен көмкерілген. Буын қапшықтары буын шеміршектерінің жиектеріне бекіген. Мұндағы болатын қ озғалыс екі білікті және айналма бағытта, circumductio. 2. Орталық атлант-біліктік буыны, articulation atlanto- axialis mediana, ол ауыз омыртқаның алдыңғы доғасының артқы бетіндегі тістік ой ығы, fovea dentis, мен біліктік омыртқаның тісінің, dens axis, буын беттерінің нәтиж есінде құрылған. Буын беттері цилиндр тәрізді. Буын беттері, гиалинмен көмкерілг ен,бір- біріне сәйкес келген. Буын қапшықтары буын беттерінің жиектеріне бекіген. Буынд а болатын қозғалыс вертикальды біліктің бойында басты оңға немесе солға бұруға ықпал етеді. Бұл буынның қапшығы төменде аталған байламдар арқылы мықталған . 1. Жамылғы жарғақ, membrana tectoria, өте мықты жалпақ дәнекер талшықты табақша . Бұл жарғақ шүйде сүйегінің алдыңғы жиегінен басталып, омыртқа өзекшесінің іші нде орналасып, бойлай томен бағытта өтіп, білікті омыртқаның тіс тәрізді өсіндісіні ң артқы бетін және көлденең байламын жауып, омыртқаларды бойлай орналасқан артқы байламға ұласады. 2. Крест тәрізді байлам, lig.cuneiform eatlantis.Бұл байлам бір- бірімен крест тәрізді қиылысып орналасқан дәнекер тканды галшықтардан тұратын дықтан крест тәрізді байлам деп аталған. Крест тәрізді байлам: көлденең және бойл ай орналасқан жоғарғы және төменгі байламдардан тұрады. Көлденең байлам, lig.transversum atlantis, өте тығыз келген дәнекер тканды байлам. Ол ауы з омыртқалардың латералды бөлігінің аралығында көлденең бағытта және білікті омыртқа ның тіс тәрізді өсіндісінің артқы бетін жанай өтіп орналасқан, қызметі: білікті омыртқаны ң тіс тәрізді өсіндісін омыртқа қуысындағы жұлынға қарай ығысып, қозғалуынан сақтау. Сонымен қатар, көлденең байлам мен тіс тәрізді өсіндінің аралығында буындық қуыстық орналасқан. Бұл қуыстықтың маңызы, әсіресе, тіс тәрізді өсіндінің оңға немесе солға қара й қоз-ғалуын қамтамасыз ету. 3. Тістік байлам, lig.apicis dentis, ол білікті омыртқа тісінің ұшынан вертикальды бағы тта өтіп, шүйде сүйегінің үлкен тесігінің артқы жиегіне барып бекиді. қызметі: тіс т әрізді өсіндіні жұлынға қарай ығысуын тежеу. 4. Қанат тәрізді байлам, lig.alare, өте ірі талшықты дәнекер тканды байлам.Бұл байлам білікті омыртқаның бүйір қапталынан жоғары өрлеме бағытта өтіп, шүйде сүйегіні ң айдаршығының ішкі қапталына бекиді. қызметі: тіс төрізді өсіндінің бүйір қаптал ына қарай қозғалуын сақтау. жүктеу/скачать 0,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|