№35 (14078) СҰхбат сарыарю
жүктеу/скачать 199,93 Kb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- - Ерсапын «ira, театроың басты жаңалык,тарына тоқтапып өтсеңіз Театр қоржынында к^ічоаіі шэамалықшығармалар San
- Ж.АҺмауытов аты иаағы облыстық қазак, музыкалы ар ам а театрыны ң кө р ке м а ік жетекш ісі, Қазақстак Республпкасыиың
- - Жергілікті алчімінерлераен к ө м е к к,олы н у с ы н ғ а н а а р 5олоы ма
- “ Т е а тр қ о р ж ы н ы н д а н е б а р д е г е н
- Т е а т р ж а с т а р ы н ы ң
- - Кокеіііңізде ж үрген көңіл аертіі-уз кэічоай
- - Эңгімеңізге рахмет.
| 27 наурыз, сейсенбі, 2007 жыл № 35 (14078) СҰХБАТ Сарыарю еашш «ӘРШТЕСТЕР1МЕ - Ерсапын «ira, театроың басты жаңалык,тарына тоқтапып өтсеңіз? Театр қоржынында к^ічоаіі шэамалықшығармалар San? - Театрымызда ауыз толтырып айтарлық жаңалықтар баршылық. Б ірінш іден, биылғы маусымда А .Ц агарели мен Г.Ка н че ли дің «Ханума» музыкалық спектаклін с а х н а л а д ы қ . О ға н т е а т р д ы ң м узы калы қ оркестрі, әншілері, бишілері түгел қатысады. Екіншіден, Ж е л т о қ с а н о қ и ғ а с ы н ы ң 20
жылдығына орай Өтен Ахметовтің « Ж е л т о қ с а н ы зға р ы » атты
қойылымын көрермен назарына ұсындық. Бұл - әлі ешбір жерде қ о й ы л м а ға н ты ң
қ о й ы л ы м . ҮшінііДцен, Ғ.Мүсіреповтің «Махаббат д а с т а н ы » атты
д р а м а л ы қ шығармасын дайыңцадық. Бұл - аты аңызға айналған Қозы көрпеш пен Баян сұлу турасындағы драмалық шығарма. Сондай-ақ Б.Мұқайдың «Тоят тұні» драмасын сахналадық. Әкім Таразңцің «Жақсы кісі» пьесасы дайындық үстінде. Тақырыбы - сыбайлас жемқорлық. Мансап үшін өз баласын жындыханаға жатқызған адам туралы ой саларлық туынды. Топтг»
1 / Г » Г \ \ 1 Л II ■■ II 1 П О І І А ( лпг л n û r û l j Ж.АҺмауытов аты иаағы облыстық қазак, музыкалы ар ам а театрыны ң кө р ке м а ік жетекш ісі, Қазақстак Республпкасыиың е ң о е к сіңіргеи қа п р а тке р і, М е м л е к е т т ік сыплықтың пегер і Ерсапын Тэпеновпен сұхоат - Театр жастары жөніі-шегі п ік ір ің із б е н З ө л іс с е ң із ... Ж а с та р п ы ң ш ы ғар м аш ы л ы к, шыі-ралуыі-іа крі-юап жағоаплар жасалғаи? - Соңғы бір-екі маусыцпэ театрға көптеген жастар кедді. Олар - Ербол Абжалов, Мият Медетов, Әлия Мунисова, Ботагез Шәкірбаева, Медет мәдениет басқармасы басшылары қолымызға бірнеше пәтердің кілтін ұстатып, театрда жүмыс істейтін әртістер іздеуге Алматыға жіберді. Осылайша театрға жастарды тарттық. Қазіргі театрдың белгілі әртістері Тәжібаевтарды, Бекболатовтарды, тағы басқаларды шақырдық, олар кедці.
бөлімінің меңгерушісі А. Бекболатова бүқарапық ақпарат құрапдарымен жүмыс, драматургтермен байпаныс с е к іл д і у й ы м д а с т ы р у ш ы л ы қ жұмыстармен айналысады. Айта кету керек, М.Ықыласованың суреттері халықаралық театр күніне орай 28-31 наурызда Астана қаласында көрмеге қойылмақ. Көрмеге шетедоік көрерменге кенде емес. Бірақ... Қаладағы шаралардың бәріне біздің әртістерді шақырады, бірақ ш енеуніктерді б ізд ің театрдан кездестіре алмайсыз. Шетедцен әнші келді десе, тайлы-түяғы қалмай бәрі сонда барады. Байып жатқан жаңа қазақтар үлы өнердің шаңырағы - театрды ем ес, клуб, ка зи н о , мейрамхана, бильярдты тәуір көреді. Олар қазақ газетін оқиды дегенге өз басым күмәнім бар. - Жергілікті алчімінерлераен к ө м е к к,олы н у с ы н ғ а н а а р 5олоы ма? - Бүдан бұрынғы жыгщары облыс басшылығы Каирге халықаралық театр фестивапіне баратын жол қаражатын тауып берді. Алматы
“ Т е а тр қ о р ж ы н ы н д а н е б а р д е г е н сурақкэ келеек, облыстың 70 жьщцық мерейтойына орай Ж.Аймауытовтың «Ақ біпегін», М.Жүмабаевтың «Жусіп ханын» (ересектерге арналған ертегі), Ғ.Мусіреповтың «Ұлпанын» қойсақ деген ойымыз бар. П ә с т ү р п і т е а т р Ф е с т п в а л ь п е р і н а е г і та8ысгарыңыз іфиоай? - Біздің театр жыл құрғатпай фестивальдерге қатысып келеді. Жетістіктеріміз де жок, емес. Мәселен, былтыр р е сп уб л и ка л ы қ театр ф е с т и в а л ін д е А .Ч е х о в т ы ң «Шағаласын» апардық, сондағы басты рөлі үшін Шолпан Байғабылова «Ең үздік әйел рөлі» аталымына ие бодцы, ап театр ужымы «Қойылым - ш е б е р л ік сыныбы» диплом ы н иеленді. Египеттің астанасы Каирда б о л ға н х а л ы қ а р а л ы қ т е а т р ф е с т и в а л ін е қ а т ы с т ы қ . Шығармашылық жастардың «Шабыт» ф естивал іне «Айм ан-Ш олпан» қойылымымен қатысып, «Ең уздік театр ұжымы» аталымына ие балдык,. О д ан
б ұ р ы н Е в р и п и д т ің «Медеясындағы» басты рөлі ушін Жанат Чайкина «Ең үздік әйел рөлі» аталымына ие болды. Ал С.Жүнісов драматургиясына арналған театр фестивалінде Т.Атамбек «Қызым, саған айтам» қойылымындағы басты рөлі үшін «Ең үздік әйел рөлі» а та л ы м ы н а , Д .И с а б е к о в т ің драматургиясына арналған театр фестивалінде «Әпкедегі» басты бейнесі үшін Р.Тәжібаева «Ең үздік әйел релі» аталымына ие болды. Бейбіт Шәнім «Король Лирцегі» басты рөлі үшін Қырғызстанда арнайы дипломмен марапаттадды. О б л ы с т ы қ м ә д е н и е т департаментінің қаржылаңцыруымен биыл мамырда Кекшетау кдласында өтетін театр фестиваліне қатысамыз. Онда Эдуардо де Филиппоның «филумена Мартурано» комедиясын апармақпыз. ■ v i y n r i u u u u , U U l U I О О ■ V
і Садығазин, Тоқтамүрат Тілеуов, Қайрат Муқышев, Медғат Манапов. Сондай-ақ театрда табысты еңбек етіп жүрген жас әртістері Руслан Нығманов, Әділ Дәуреннің есімін атап өткен жөн. Әйгілі суретші Репиннің « Б у р л а ки на В олге»
атты суретіндегідей театр кемесін алға тартып келе жатқан - осыпар. Театр репертуары ндағы «Тоят түні», «Махаббат дастаны», «Келіндер көтерілісі», «Махаббат аралы», «Адоэр көсе», «Махаббат пен кесапат», «Желтоқсан ызғары», тағы басқа қойылымдарда жастар ойнайды. Менің ойымша, қайсыбір ужымға болсын жыл сайын жаңа қан күйылып отыруы керек. Түрып қалған судың бузылатыны сияқты жаңа толқын жаңа күш келмесе, ужым еңбегі түралап қдпуы әбден мүмкін. Жастар жақында Ш.Қүсайыновтың «Алдар кө с е с і» мен Р .Ы б ы р а е в а н ы ң « М а х а б б а т пен ке с а п а т» қойылымдарымен Астанада өткен жастар байқауында дипломмен оралда. Көкшетау кдпасындағьі театр ф е с т и в а л ін е « Ф и л у м е н а Мартураномен» де солар барады. Жастардың енерін шындау үшін шығармашылық жағдай жасалған. Музыкалы театр болғандықтан, музыкалық оркестріміз бар. ҚР еңбек сіңірген әртісі, балетмейстер Ботагөз Байжұманова бидің қыр-сырын үйретсе, Анна Алексеева ән айту шеберлігіне дайындайды. Т е а т р ж а с т а р ы н ы ң т у р м ы с т ы қ ж а ғп а п ы қ э н а а й аеңгегюе? - Театр баспанасы жоқ жастарға екі, үш бөлмелі пәтер жадцап отыр. Үш жыл бойы бір пәтерде жеті- сегіз театр жастары турып жатыр, оған қоса екі жас отбасы бар. Қазақтың өнері үшін шырыдцап жүріп кэнатымен су сепкен кдрлығаштардай жастарға қарайласатын қамқоршы табылмай отыр. Театр ашылғанда сол кездегі «Болашақ - жастардікі» деп дабыл қағамыз. Ендеше оларға жағдай жасау керек. Еңбек дер кезінде бағалануы керек. Театрға арнап жатақхана ашып берсе де, шүкіршілік етер едік.
у ж ы м ы г а с т р о л ь а ік сапарларға жпі ш ы ға ма? Сахна сыртыноағы эрігпгестер жоиіічде оірер сөз... Б із д ің т е а т р д ы ң репертуарыңцағы «Сильва», «Ханума» секідоі музыкапық спектаклвдер басқа жерде жоқ. Соңцай-ак, «Еңлік-Кебек», «Қыз Жібек», «Айман-Шолпан» секідці классикалы қ туындылар басқа театрлардың репертуарыңда кездесе бермейді. Ал олар міндетті түрде театр репертуарында болуға тиіс. Кейбіреулер осы қойылымдарды неге көрсете бересіңдер децці. Менің оларға айтар жауабым, жыдца театр керермендері жаңарып отырады, солар көрсін дейміз. Классикалық т у ы н д ы л а р - б із д ің ін ж у - маржанымыз. Жастар әдет-ғүрып, салт-дәстүрді біліп есуі керек. Сонда ға н а
е л ін е , ж е р ін е д е ге н сүйіспеншіліктері оянады. Соңғы кезде гастрольге шығудан, не екенін үмыта бастадық. Ел-жер керіп, Омбыға, Алматыға, Астанаға шықсақ. Театр фестивальдерінен жүлде алған қойылымдарды журт керуі керек. Гастрольмен аудандарға да барамыз, бірақ үлкен қалаларға да шығу керек. Биыл театрдын, жендеу жүмыстары жалғасады деп күтілуде. Олай болса, міндетті турде үлкен қапаларға гастрольге шығу кзжет. Театр әртістерімен катвр театр жүмысына таңның атысы, күннің батысы атсалысып жүрген бас с у р е т ш і М .Ы қ ы л а с о в а , концертмейстер Б.Шаврин, труппа меңгерушісі, режиссердің көмекшісі Г .Хамитова сыңды сахна сыртыңдэғы әріптестеріміздін, еңбегі зор. Әдебиет rvO fJIV IC I с IU U IIVM3I4,. IV D fJIV IO I О U J V 4 V « ( 1 - V ^ суретшілер қатысып, пікірлерін б іл д ір е д і. Бұл
да б із д ің жетістіктеріміздің бірінен саналады.
- Кеше ғана ел болып Наурыз м е й р а м ы н а та п ө т т ік . Осы м е р е к е л е р г е б із д ің т е а т р ә р т іс т е р ін ің к о с т ю м д е р ін , д е к о р а ц и я л а р ы м ы з д ы сү р а п к е л у ш іл е р ж и іл е п тү р . О қу орыңцарынан, аудандардан, әсіресе, кдзак, ұжымцары көп келеді. Біреудің киімін келесі біреудің киюі гигиенаға жатпайды ғой. Егемендік алғапы аттай он бес жыл уақыт болды. М ереке жылда аталып өтеді, соңцықтан бір шешімге келген дүрыс болар... Көадері меадреп келіп турған соң амал жоқ, бірақ... костюмдер киілген соң жыртылады, былғанады, оны сахнаға қалай киіп шықпақпыз... Театрда киетін костюм қалмады, әрі әртістеріміз де реніштерін білдіріп жатады.
Театрдың барына, жүмыс істеп түрғанына шынымен қуанса, осынау енер ордасынан алмай, керісінше осында беруі керек. Мұны мен облыстағы жалғыз қазақ театрын тонау деп білемін. Бір мысал келтіре кетейін. Театр алғаш ашылғанда жекелеген басшылар күйсандық, костюмде[), домбыра, тағы басқа керек-жарағымызды әкеп берді. Мүндай театрға деген қамқорлық кззір мүдде сезілмейді. Белгілі испан жазушысы Гарсио Лорко: «Өз өнерін, ез театрын сыйламаған халық - ұлт емес», деген екен. Бүл - үлкен ғимаратты біртіндеп бүзғанмен тең. Ал чехтар 17-19 ға сы рл арда театрлары өртеніп кеткенде арнайы есепшот ашып, өз театрларын қалпына келтіріпті, Театрға келетін - қарапайым керермен. С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті м ен П а в л о д а р м е м л е к е т т ік п е д а го ги к а л ы қ и н с ти ту ты н ы ң студенттері, сонымен қатар бірнеше қазақ мектептері келеді. Біздің театр қаласынын М.Әуезов атындағы академиялық драма театрында «Ертю-Баян әуендері» атты Павлодар об лы сы ны ң күндерін ө ткізуд е бастамашы болды. Айта кету керек, «Жеті ағайын» фирмасының басшылары ағайынды А х м е т ж а н о в т а р «Абы лайхан» спектакліне демеушілік етіп, сахналық костюмдерімізді тіктірді. Ал қазір ондай демеушілік жоқ. Мысал үшін. Қостанай, Алматы, Қарағанды, Шымкент, Семей, Астана, Кекшетау, Қарағанды, тағы басқа облыстарда өнер адамдарына жылда берілетін облыс әкімінің арнаулы фанты бар. Алысқа бармай-ақ қояйын, жақында теледңоэрдан Қарағаңлы облысының әкімі жергілікті театрдың әртісі Жәмилә Шашкинаға машинаның кілтін тапсырғанын көзім шапды. Ап бізде сан жылғы еңбек еленбей, тасада қала береді. Өнерді бағалау жағы б ізде кенжелеп қалған. Т е а т р ы м ы з р е с п у б л и к а л ы қ , халықаралық байқаулардан жүлделі оралуда. Ләм деген шенеунік кездескен жоқ. Жақында қырық жыл тірнектеп жинаған еңбегім кітап болып шықты. Осы кітапты 92 жастағы анама жіберсем деп едім, кітап әлі қолыма тмген жоқ. Қаланың кдометті азаматы атағына үсынылыппын, оны да бір басымызға көп көргендер табыдцы. Кезінде Ә.Нұрпейісов «Қан мен тер» трилогиясын КСРО мемлекеттік сыйпығына үсынғаңца, оның артынан сыйлық берілмесін деген вагон-вагон хаттар түсігпі. Ал грузиннің жазушысы Н.Думбадзе «Я, бабушка, Илико и Илларион» атты шығармасын осы сыйлыққа үсынғанда, бүкіл Грузия с ы й л ы қ б е р іл сін деп қо лд а у керсеткен. Менің ойым, жастар оқыса, үлгі етсін, «жақсыдан үйреніп, жаманнан жиренсін» дегенім. - Эңгімеңізге рахмет. Әңгімелескен Т о р ғ ь ін
Павлодар каласы. жүктеу/скачать 199,93 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|