4 бет 8 бет №15 (108) 6 тамыз, 2015 жыл. АҢдатпа



Pdf көрінісі
бет2/6
Дата02.03.2017
өлшемі9,58 Mb.
#5111
1   2   3   4   5   6

Баян Мәшіріпханқызы.

АЙДЫН

Жетісу 

университеті



СОЦИУМ

четверг, 6 август,

2015 год

3

XXVII Международная олимпиада школьников 

по информатике состоится в Казахстане впервые

Республика Казахстан примет рекордное число 

участников International Olympiad in informatics 

IOI-2015 – свыше 630 делегатов из более 80 стран 

мира. Олимпиада пройдет в городе Алматы на 

базе Казахского национального университета име-

ни аль-Фараби.

XXVII Междуна-

родная

 

олимпиада 



по информатике

Казахстан стал вторым государством по-

сле Республики Беларусь, которое получило 

право на проведение Международной олим-

пиады по информатике: решение о проведе-

нии ІОІ-2015 в РК было принято в 2012 году 

Международным  оргкомитетом  в  Италии. 

Организаторами  олимпиады  ІОІ-2015  вы-

ступают  Министерство  образования  и  нау-

ки Республики Казахстан, Республиканский 

научно-практический  центр  «Дарын»  и  Ка-

захский  национальный  университет  имени 

аль-Фараби.

ІОІ-2015  –  соревнование,  которое  соби-

рает  сильнейших  молодых  программистов 

со  всего  мира,  каждый  из  которых  будет 

бороться  за  интеллектуальное  первенство 

мирового уровня.

Республику  Казахстан  на  Международ-

ной олимпиаде по информатике IOI – 2015 

будут представлять:

Данияр  Маминов  -    обладатель  сере-

бряной медали Евразийской олимпиады по 

информатике, бронзовой медали Междуна-

родной  олимпиады  по  информатике,  сере-

бряной  медали  Жаутыковской  олимпиады 

по математике, физике и информатике;

Мейрамбек  Омырзак - обладатель  сере-

бряной медали Евразийской олимпиады по 

информатике,  серебряной  медали  Жауты-

ковской олимпиады  по математике, физике 

и информатике;

Бекжан Бекболатұлы - обладатель сере-

бряной медали Евразийской олимпиады по 

информатике;

Назарбек  Алтыбай  -    обладатель  сере-

бряной медали Евразийской олимпиады по 

информатике.

Церемония  открытия  Международной 

олимпиады  по  информатике  состоится  в 

г.Алматы  27  июля  2015  года  в  15.00  во 

Дворце  студентов  им. 

О.Жолдасбекова.

С п р а в к а : 

International  Olympiad 

in informatics (ІОІ) про-

водится  под  эгидой 

ЮНЕСКО с 1989 года 

и  является  одним  из 

наиболее 

престиж-

ных  интеллектуаль-

ных 

соревнований 



школьников.    Прове-

дение  международ-

ной  олимпиады  по 

информатике 

было 

инициировано на 24-й 



Генеральной  конфе-

ренции  Организации 

Объединенных  Наций 

по  вопросам  образо-

вания, науки и культуры в Париже. По своей 

популярности  олимпиада  не  уступает  ана-

логичной  олимпиаде  по  математике  IMO. 

Основная цель Международной олимпиады 

по  информатике  –  выявление  и  поддержка 

школьников, талантливых в области инфор-

матики  и  информационных  технологий  из 

разных стран. Основной руководящий орган 

IOI  –  Генеральная  Ассамблея  (междуна-

родное  жюри).  Оргкомитет  международной 

олимпиады  по  информатике  возглавляет 

президент Олимпиады – Крассимир Манев, 

профессор Департамента информатики Но-

вого Болгарского университета.



По материалам электронных СМИ

«Нулевая терпимость»

«На  территории  Алматинской  об-

ласти  с  полицейскими  было  органи-

зовано оперативно-профилактическое 

мероприятие  «Нулевая  терпимость» 

- сообщает пресс-служба департамен-

та внутренних дел региона.

Отработка  проводится  с  целью 

формирования  принципа  «нулевой 

терпимости» среди населения даже к 

самым мелким правонарушениям. 

«За  первые  пять  дней  отработки 

полицейским  удалось  выявить  2667 

административных 

правонаруше-

ний.  Чаще  всего  граждане  нарушают 

нормы статьи 440 и 441 администра-

тивного кодекса, то есть за распитие 

алкогольных  напитков  или  появление  в 

общественных  местах  в  состоянии  опья-

нения  оштрафованы  323  лиц,  а  также  за 

нарушение  запрета  курения  в  отдельных 

общественных местах 289» - сообщил на-

чальник отдела организации профилактики 

правонарушений  майор  полиции  Мейржан 

Андабаев.

Кроме того выявлены факты нарушения 

правил содержания и выгула собак – 231, 

мелких хулиганств – 87, нарушение правил 

благоустройства территорий городов и на-

селенных пунктов – 578. За пять дней ОПМ 

наложено  штрафа  на  сумму  8  миллионов 

942 тысяч тенге. 



пресс-служба ДВД

Ветераны предложили 

увековечить 

имена героев страны

Ветераны Алма-

тинской области 

предложили уве-

ковечить имена 

героев страны, в 

частности было 

предложено воз-

вести монументы 

Рахимжану Кош-

карбаеву, Талгату 

Бегельдинову и Ка-

сыму Кайсенову.

Представители старшего поколения края 

Жетысу  на  встрече  с  мажилисменом  Се-

риком  Умбетовым  высказали  идею  о  воз-

ведении  памятников  известным  личностям 

казахского народа. В частности было пред-

ложено  возвести  монументы  Рахимжану 

Кошкарбаеву,  Талгату  Бегельдинову  и  Ка-

сыму Кайсенову.

«Это  очень  хорошая  идея.  Мы  должны 

приложить все усилия, чтобы последующие 

поколения  знали  историю.  Ведь  без  исто-

рии, как говорится, нет будущего, это наши 

истоки. А история Казахстана знает немало 

прославленных личностей, чьи имена золо-

тыми буквами вписаны в отечественную ле-

топись. Поэтому хочу заверить, что все под-

нятые аспекты не останутся без внимания», 

- отметил Серик Умбетов.

Встреча  с  местными  аксакалами  состо-

ялась в рамках рабочего визита парламен-

тария  в  Алматинскую  область.  Мажилис-

мен  также  побывал  в  новом  Доме  печати, 

построенном  для  представителей  местных 

СМИ.


Отметим,  инициатива  строительства 

данного объекта принадлежала Серику Ум-

бетову в бытность его пребывания на долж-

ности акима Алматинской области. Сейчас 

в  нем  сосредоточена  работа  практически 

всех представителей масс-медиа региона.

Квартирный вопрос

В целях исполнения послания Главы Го-

сударства Н.Назарбаева «Нурлы жол - путь 

в будущее» по городу Талдыкорган в 2015 

году завершено строительство 3-х домов в 

Юго-Западном жилом районе:

-  50  квартирный  коммунальный  жилой 

дом с общей площадью квартир 3,4 тыс. кв. 

м.

-  двух  12  этажных  128  квартирных  жи-



лых домов (1,2 очередь) с общей площадью 

квартир 6,6 тыс. кв. м.

Также  продолжается  строительство  10 

жилых домов на 520 квартир общей площа-

дью квартир 31,1 тыс. кв. м.

В том числе:

-кредитный  жилье  для  вкладчиков 

ЖССБК (4 дома S-12,6)

-коммунальные дома (6 дома S-18,5)

Кроме этого текущем году начато рекон-

струкция здания завода Арман расположен-

ного по адресу г.Талдыкорган ул.Желтоксан 

№17 «а» под малосемейное многоквартир-

ного  жилое  здание  на  88  квартир.  Общая 

площадь квартир -3981,9 кв. м. Срок сдачи 

объектов 2016 год.

По развитию и обустройству инженерно-

коммуникационной  инфраструктуры  Юго-

Западного жилого массива» продолжается 

строительство  магистральных  сетей  Юго-

Западного жилого массива, водоснабжения 

и канализации (1,2 очередь), Насосная стан-

ция и завершены строительство ВЛ-110кВ и 

ПС-110/10/10 кВ, также внутриквартальных 

сетей и благоустройство к домам.

Также в текущем году начато строитель-

ство  распределительной  и  магистральной 

линий связи в Юго-Западном жилом районе, 

которое обеспечить 6,7,8 мкр. телефоном и 

интернетом.

Во  исполнение  поручения  Главы  госу-

дарства  Республики  Казахстан,  касатель-

но  решения  вопросов  обеспечения  реги-

онов  объектами  детского  дошкольного  и 

среднего  образования,  в  городе  ведется 

строительство школы на 300 мест с мини-

центром  на  100  мест  в  с.Еркин,  двух  дет-

ских садов на 320 мест в Восточном жилом 

районе и на 280 мест в Северо-Западном 

жилом  районе  и  строительство  дворца 

школьников.  Сроки  сдачи  этих  объектов 

2015 год.

Кроме этого, разрабатываются рабочие 

проекты  по  3  объектам  детских  садов  на 

880  мест  в  Юго-Западном  жилом  районе, 

«Жастар-1»  и  «Жа-

стар-2».

Получено положи-

тельное  заключение 

гос.экспертизы 

по 

рабочим 


проектам 

строительства  двух 

средних  школ  на 

1200 мест в Северо-

Западном  и  Юго-За-

падном районе.

В рамках програм-

мы «Развитие и обу-

стройство  инженер-

ных  сетей  к  ИЖС» 

сдано  в  эксплуата-

цию  электроснабже-

ние  с  протяженностью  19,28  км  для  ИЖС 

с.Шайкорган.

Также 

начато 


строительство 

в 

с.Шайкорган  строительство  водоснабже-



ние и канализация с протяженностью 17,6 

км.


Завершена  и  получена  гос.  экспертиза 

на ПСД по объекту "Развитие и обустрой-

ство инженерно-коммуникационной инфра-

структуры  для  индивидуального  жилищ-

ного  строительства  с.  Ынтымак»  2  этап 

(водоснабжение  и  канализация,  электро-

снабжения)  и  по  объекту  "Развитие  и  об-

устройство  инженерно-коммуникационной 

инфраструктуры для ИЖС. с. Плодопитом-

ник» (водоснабжение и канализация, элек-

троснабжения).

В  целях  развития  культуры  города  ве-

дется  строительство  ЭтноАуыла,  а  также 

в мае текущего года начато строительство 

по  объекту  Центр  обслуживания  молодё-

жи.


Кроме этого, разрабатываются рабочие 

проекты по объектам: строительство «Сал-

танат сарайы» (Дворец торжеств), Выста-

вочный комплекс и Драматический театр.



По матераилам электронных СМИ

Жетісу 

университеті



бейсенбі, 6 тамыз, 

2015 жыл

4

БІЛІМ НҰРЫ

ТӘЖІРИБЕ АЛМАСУ

                                          

МЕЗГІЛ МӘСЕЛЕСІ

Б

ала 



тәрбиесіне 

ерекше көңіл 

бөлетін 

халықтың 

қатарында 

біздің 


қазақтың оқ 

бойы озық 

тұратындығы 

дәлелдеуді 

қажет 

етпейтін шындық. 



Оған бабаларымыздың: 

«Балаңды бес жасқа 

дейін патшаңдай күт, 

бес жастан он бес жасқа 

дейін құлыңдай жұмса, 

он бес жастан асқан 

соң досыңдай сырлас», 

– деген мықты қағидасы 

арқау бола алады. Сол 

бойынша тәрбиеленген 

бала мектептің «озат» 

оқушысы секілді өмірде де 

«үздік» болатыны анық.

 

Ұшқыш болғым келеді

Өмірге  ұрпақ  алып  келу,  оған  сана-

лы  тәрбие  беру  дегеніңіз  үлкен  білімді, 

тәжірибені  қажет  етеді.  Оған  ең  алдымен 

тікелей  ата-ана  жауапты.  Сол  себепті  де 

перзенті өмірдің ағы мен қарасын танығанша, 

оңы  мен  солын  ажыратуды  үйренгенше 

әке-шеше  бір  минут  та  дамыл  таппайды. 

Аталған  жауапкершілікті  сезіне  алмайтын-

дар да біздің ортада көптеп кездеседі. Бірақ 

бұл бөлек әңгіме. Бала тәрбиесі қоғамдағы 

менмұндалап  тұратын  тақырыптардың 

бірі  болғандықтан,  ол  туралы  жазудан, 

сөйлеуден ешкім ешқашан шаршаған емес. 

Мұны  айту,  оқырманға  жеткізу  –  біздің  па-

рыз. Осыдан қорытынды шығаруды әркімнің 

еншісіне тапсырамыз. 

Ал енді әңгімеміздің негізгі бөліміне кел-

сек. Барлығымыз мектеп қабырғасынан білім 

алдық. Ұлдар галстугын, қыздар ақ бантигін 

тағып,  сапқа  тұрып  мектепке  барғанымыз, 

қанатымыз  қатайған  соң  білім  ордасынан 

түлеп  ұшқан  сәтіміздің  барлығы  дерлік  көз 

алдымызда.  Оқушылық  сәт  ешқашанда 

адам  миындағы  «флешкасынан»  өшпейді. 

Тіпті,  бастауыш  сыныпта  қандай  шығарма 

жазғанымыз  да  есімізден  кете  қоймаған 

шығар.  Оның  тақырыбы  да  ерекше  бо-

латын.  «Кім  болам?»,  «Шығарма  жазуды                  

бастаймыз»,  –  деген  ұстаздың  пәрменінен 

соң,  жанталаса  дәптерді  шимақтауға 

кірісетінбіз. Басым көпшілігі «ұстаз, дәрігер, 

ұшқыш,  құрылысшы,  полиция  қызметкері 

боламын»  деп  әңгіме  өзегін  өрбітетін. 

Арасына  мектептегі  сүйікті  ұстаздарына 

еліктейтіндерін  де  жеткізуді  ұмытпайтын. 

Полиция қызметкерінің формамен жүргеніне 

қызығатын  ұлдар  бірден  көз  алдына 

солардың  жұмысын  елестете  отырып,  ел 

ішінде  тәртіп  орнатуды  көздегендіктен  сол 

мамандыққа бар ынтасы артатындығы жай-

ында  ақ  қағазға  түсіретін.  Міне,  аға  буынға 

қарап бой түзеу, солардың қызметіне қарап 

ертеңгі  өмірін  қалыптастыру  дегеніңіз  осы-

лай  басталатын.  Бұл  осыдан  шамамен  он 

жыл  бұрын  жазылған  шығармалар  желісі. 

Бұған көпшілігіңіз қосыласыздар деп те ой-

лаймыз.

Бүгінгінің  оқушылары  дәл  осындай 



шығарма жазады. Дәстүр өзгермеген. Бірақ, 

олардың  айтар  ойы  өзгерген.  Бұрынғымен 

мүлдем  салыстыруға  болмайды.  «Бұл 

қазіргі  заман  талабы»,  –  деп  айтуымыз 

мүмкін. Егер көпшілігіміз нақ осылай ойлай-

тын болсақ, біз үшін бұл үлкен трагедия. Ал 

енді  қазіргі  өрендердің  ойымен  жазылған 

дүниелерді сараптап көрейік. 



Банкир болғым келеді

Бастауыш  сынып  оқушыларына  білім 

беретін  әпкем  үйге  бірнеше  шығарманы 

тексеруге  алып  келген-ді.  Журналистік 

әуеспен  мен  де  оқуға  кірістім.  Басында 

шығармаларды  оқып  отырып  күлгенім 

де  рас.  Бірақ,  арғы  жағына  тереңірек 

үңілсеңіз,  күлмек  түгілі  жылайсыз.  «Сана-

ны тұрмыс расымен де билеп бара ма?» – 

деген  қорқыныш  жүрек  тұсыңыздан  басын 

қылқита  кеткенде,  қатты  шошисыз.  Олай 

ойлауыма  жеткіншектердің  шығармалары 

себеп те болып үлгерді. Енді мына мысалға 

көз  жүгіртсек.  Бір  оқушы  шығарма  желісін 

былай  өрбітіпті:  «Мен  өскенде  депутат 

болғым келеді. Бірақ мен өтірік айтпаймын. 

Уәдемде  тұрамын.  Ата-анам  «өтірік  айтпа» 

деп үйреткен. Көп ақша тауып, үш қабатты 

үй  салып,  «гелендваген»  деген  машина 

сатып  аламын.  Үйдің  бірінші  қабаты  асха-

на  болады.  Екіншісінде  мамам  мен  папам, 

ең  үстінде  мен  тұрамын.  Көп  ақша  тапқан 

соң  Дубайға,  Америкаға  ұшақпен  ұшамын. 

Жылқы сатып аламын да үлкен «фазенда» 

ашамын.  Оларды  бәйгеге  қатыстырамын. 

Егер  бірінші  орын  алса  жарыс  өткізушілер 

маған  машина,  ақша  береді.  Мен  әлемдегі 

ең  бай  адамдардың  қатарына  қосыламын. 

Мен  бақытты  болғым  келеді».  Шығарма 

аяқталғанша  асыққаным-ай.  Біраз  ойға 

баттым.  Әр  сөйлемін  оқып  отырғанда  ішкі 

әлемім бір суып, бір ысып ауыр күй кештім. 

Біз 4-сынып оқығанда дәл осындай ой біздің 

санамыздан  орын  алмаған  шығар  сірә!? 

Басында  балалық  көңілмен  жазған  шығар 

деген ойымнан өзім айни бастадым. Мұнда 

ешқандай да балалықтың ізі байқалмайтын 

секілді. 

Әңгімеге  арқау  болған  тек  қана  ақша. 

Әпкемнің  сыныбында  жиырма  екі  оқушы 

бар  екен,  соның  70  пайызының  ойы  «бан-

кир,  бизнесмен,  басшы,  директор  болу, 

былғары креслоға шіреніп отырып, бума-бу-

ма ақша ұстауға» келіп тіреледі. «Баланың 

санасы  уланған»,  –  деген  тіркесті  осы  ара-

да қолдансақ орынды болар деп ойлаймын. 

Осыншама дүниеқоңыз болуға балғындарды 

не  итермеледі?  Жас  өркеннің  тамырын 

улауға  не  себеп  болды?  Бұл  дерттің  ал-

дын  қалай  алуға  болады  деген  сансыз 

сұрақ жаныңды сыздауықша солқылдатады 

да  тұрады.  Бірақ  қойылған  сауалдың 

ешқайсысына  да  мардымды  жауап  таба 

алмай,  шақшадай  басымыз  шарадай  бо-

латыны  шындық.  Одан  оңай  құтылудың 

жолын  іздеп,  барлық  жаланы  «интернет» 

деген  «киллерге»  жаба  саламыз.  Одан 

қалса, оқушы тұрмақ ата-ананың мансапқа, 

билікке тынбай ұмтылуы да баланың көз ал-

дында  болып  жатқан  оқиға  емес  пе?  Міне, 

дүниеқоңыздықтың  құрбандарын  біз  осы-

лайша  тәрбиелеп  келеміз.  Өкінішке  қарай, 

өзіміз де оны байқамаймыз. 

«Баланы анасының құрсағында 

жатқанда-ақ  тәрбиелеу  керек», 

«Тәрбие  тал  бесіктен»,  –  деген 

қағидаларға  сүйенсек,  біз  тіпті 

көштен  қалып  қалғандаймыз. 

Осындай 

белең 

алған 

олқылықтың орнын толтыру СІЗ 

бен  БІЗДІҢ  қолымызда  екендігін 

жадымызға  сақтап  алсақ,  одан 

ұтылмасымыз анық. Сонда бүгінгі 

күннің баласы кім болады?...

АЙША БИБІ.

Біліктілікті шыңдау

 

«Өмір тіршілігінің қауіпсіздігі 

және қоршаған ортаны 

қорғау» мамандығының 

мемлекеттік стандарт-

ты оқу іс-тәжірибесіне 

үлкен мән береді. Оқу іс-

тәжірибесінің мақсаты 

– Талдықорған, Текелі 

қалаларының, аймақтың 

басқа да  қазіргі заманның 

талаптарына сай қоршаған 

ортаны қорғау мен табиғи 

қорларды тиімді пайдалану 

мәселелерімен шұғылданатын 

өндіріс орындарының техни-

касы және технологиясымен 

танысып, техника қауіпсіздігі 

мен еңбекті, қоршаған орта-

ны қорғау мәселелері қалай 

ұйымдастырылғанын танып, 

білу.

Бұл мақсатқа жету үшін  іс-тәжірибеден 

өту 

барысында 



білімгерлер 

келесі 


міндеттерді  шешті.  Біріншіден,  өндіріс 

орындарының  техникасы  мен  техноло-

гиясын,  экономикалық  көрсеткіштерін 

қарастырды.  Сонымен  қатар,  өндіріс 

орнында  өмір  тіршілігінің  қауіпсіздігін 

қамтамасыз  етуді  ұйымдастыру,  еңбекті 

қорғау, өрттен сақтану және оның алдын алу 

мәселелері  қалай  ұйымдастырылғанымен 

танысты.  Екіншіден,  қуатты  үнемдеу  және 

«жасыл экономикаға»  қатысты мәселелер, 

яғни, күн сәулесінің, желдің қуатын пайда-

лану, ауыл шаруашылығы қалдықтарынан 

биогаз алу мәселелерінің қандай деңгейде 

екенін  көріп,  білді.  Сондай-ақ,  өндіріс 

орнының  пайдаланатын  шикізаттарын 

және  ауаны,  суды,  топырақты  ластау 

деңгейлерін қарастырды.

Оқу 


іс-тәжірибесі 

барысында 

білімгер  өндіріс  орнының  құрылымымен, 

материалдық-техникалық 

қамтамасыз 

етілуімен,  шығаратын  өнімдерімен  және 

ол  өнімдерді  тұтынушылармен  танысты.  

Өндірісте  қызмет  жасайтын  адамдардан 

мамандыққа  қажетті  икемділіктер  мен 

дағдыларды үйренді. 

І.Жансүгіров 

атындағы 

Жетісу 

мемлекеттік  университетінің  5В073100 



–«Өмір  тіршілігінің  қауіпсіздігі  және 

қоршаған  ортаны  қорғау»  мамандығының 

2014-2015  оқу    жылына  арналған  оқу 

жұмыс  жоспары  мен  оқу  үрдісіне  2015 

жылдың  25  мамырынан  06  маусымы-

на  дейінгі  аралықта  өнеркәсіптік  жел-

дету,  қоршаған  ортаны  қорғау  және 

өмір  тіршілігінің  қауіпсіздігін  инженерлік 

қамтамасыздандыру, 

желдету 


қондырғылары пәндерінен алған теориялық 

білімді  практикамен  ұштастырып,  бекіту 

мақсатында 

осы 


оқу 

іс-тәжірбиесі 

ұйымдастырылды.  Оқу  іс-тәжірбиесінің 

жетекшілері 

доцент 

Ж.Ж.Қанағатов, 



профессор 

А.К.Кенжебеков, 

до-

цент    Қ.О.Асубаев,  А.Қ.Самбетбаева, 



Г.Б.Баримбекова 

Текелі 


қаласында 

орналасқан «Шарықтас» мәрмәр цехымен, 

қорғасын-мырыш  комбинатының  қалдық 

сақтау  орнымен,  «Қарлығаш»  оқу  полиго-

нымен  толығырақ  таныстырып,  аудитори-

яларда алған теориялық білімді практика-

мен ұштастыруға мүмкіншілік тудырды.

Текелі 


қаласындағы 

«Шарықтас»  

мәрмәр  цехымен  кезекші  бригадир  Кене-

гесов  Ербол  Қайырбайұлы    таныстырды.  

Аталған  цех  2003  жылдан  бері  жұмыс  

істейді.  Цехта  мәрмәрдан  түрлі  өнімдер, 

мысалға, плиткалар, түрлі қоршаулар және 

брусчаткалар  жасалады.  Дайын    өнімдер 

Қазақстанның  түрлі қалаларына және шет 

елдерде  жіберіледі.  Ал,  үлкен  мәрмәр  та-

старды  Қапал-Арасаннан және Қордайдан  

тасымалдайды. 

Күнделікті 

өндірісте 

станоктарға  жауап  беретін  кезекшілер 

сайланады.  Әр  ай  сайын  станоктардың 

жұмысқа 

жарамдылығы 

тексеріледі. 

Өндіріс  орнында  жұмыс  тоқтаусыз,  күні-

түні  жүреді.  Мәрмәрді  кесу  барысында 

өндіріс  орнында  пайда  болған  шаң-тозаң 

атмосфералық  ауаға  өзінің  кері  әсерін 

тигізуде.  Мәрмәрді  кесетін    дискі  қызып 

кетпес  үшін  пайдаланылатын  су  ласта-

нып,  арнайы қазылған құдыққа құйылады.  

Мәрмәрді  кесу    барысында  пайда  болған 

түйіршіктер  топырақ  бетіне  түсіп,  оны 

ластауда.  Оқу  іс-тәжірибесі  барысында 

Текелі  қорғасын-мырыш  комбинатының  

қалдықтары  жиналатын  жерге  бардық. 

Байыту  комбинатында  тау  жыныстарын 

арнайы  диірмендерде  ұнтақтап,    байыта-

ды. Осы кезде пайда болған ұнтақ күйдегі 

тау  жыныстары  сумен  араластырылып,  

арнайы  құбырлар  арқылы  қалдық  сақтау 

орнына жіберіледі. 

Тау  жынысының    0,5  пайызы  ғана 

қорғасын,  мырыш,  ал  калған  95,5  пайы-

зы  қайтадан  калдыққа  айналып,  сол  жер-

ге  жиналады.  Қалдық  сақтау  орнының 

бетінде  су  тұрақты  болуы  тиіс.  Себебі, 

жел тұрғанда қалдық түйіршіктері аспанға 

көтеріліп, айналаны  шаң басады. Қалдық 

сақтау орнында қатты күйдегі түйіршіктер 

тұнып,  бетіндегі  су  ары  қарай  5  секция-

лы  биологиялық  тазалау  алаңшаларына 

жіберіледі.  Осы  алаңшаларда  қорғасын, 

мырыш қамысқа сіңіп, тазаланғаннан кейін 

су Қаратал өзеніне құйылады. 

Жетісу мемлекеттік университетінің рек-

торы,  заң  ғылымдарының  докторы,  про-

фессор,  ҚР  ҰҒА  корреспондент  –  мүшесі 

А.Е.Бектұрғановтың      ұсынысымен  және 

тікелей    қолдауымен  Ескелді  ауданының 

демалыс 


аймағанда 

2012 


жылы 

«Қарлығаш»  оқу  полигоны  ашылған.  По-

лигон  аумағында  20  демалу  коттедждері, 

асхана,  сонымен  қатар  3  спорт  алаңдары  

бар. 

Әлеуметтік-тұрмыстық 



мақсатта 

қолданылатын 2 ғимарат бар.

Оқу  полигонын  ашудың  негізгі  мақсаты 

-  биология,  экология,  география,  өмір 

тіршілігінің  қауіпсіздігі  және  қоршаған 

ортаны  қорғау,  химия  мамандықтары 

білімгерлерінің теориялық білімін гербарий  

жинау арқылы, жан-жануарлардың физио-

логиясымен табиғат жағдайында танысып, 

практикамен  ұштастыру  арқылы  бекіту 

болып  табылады.  Полигоннан    ауаның, 

судың,  топырақтың  сынамалары  алынып, 

олардың  құрамындағы  ауыр  металдар 

және  басқада  ингредиенттер  концентра-

циялары  университеттің  ғылыми-зерттеу 

кластерінің  құрамындағы  керекті  құрал-

жабдықтармен,  шыны  ыдыс-аяқтармен 

реактивтермен  жабдықталған  «Аймақтық  

экологиялық  зерттеулер»  ғылыми  зертха-

насында    зерттелді.  Қорытындылай  келе 

айтпағымыз,  біздің  оқу  іс-тәжірибеміз  

«Қарлығаш»    оқу  полигонында    нәтижелі 

өтті. 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет