4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
А «Металдар өндірісі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тапсырмалар
1. (а) Металлургия өндірісі үш топқа бөлінеді: пирометаллургия, гидрометаллургия, электрометаллургия. Әрбір әдісте жүзеге асатын реакция теңдеуін жазып және әдістердің артықшылығы мен кемшілігін көрсетіңіз:
(b) Металдар өндірісінде тотықсыздандырғыштар қолданылады.
(І) Электрон ұғымы тұрғысынан тотықсыздандырғыштың қызметін түсіндіріңіз:
(ІІ) Темір өндіруде қолданылатын тотықсыздандырғышты анықтаңыз. Темір (ІІІ) оксидінен тотықсыздандырғыш арқылы темір алудың тотығу-тотықсыздану реакция теңдеуін жазыңыз.
Тотықсыздандырғыш
Реакция теңдеуі
(a) Кестеде берілген тұжырымдардың «шын» немесе «жалған» екенін көрсетіңіз. Егер тұжырым дұрыс болса, () егер бұрыс болған жағдайда () белгісін қойыңыз.
№
Тұжырым
Шын ()/ Жалған
()
1
Болат конвертор, мартен, электр пештерінде өндіреді.
2
Шойын қаттылығымен ерекшеленеді, бірақ ол морт.
3
Болат жұмсақ, әрі морт сынғыш құйма.
4
Трансформаторларда, электромоторларда көбіне темірдің құймалары — шойын мен болат пайдаланылады.
5
Марганец- болаттың беріктігін арттырады, ал кремний- темірді тотықсыздандыратын тотықсыздандырғыш ретінде қолданады.
6
Шойын темір кендерін домна пештерінде балқыту арқылы
алынатын өндеудің бастапқы өнімі.
7
Темір қорытпасында көміртектің мөлшері 2 %- дан аспайтын
болса, оны шойын деп атайды, ал 2 %- дан 6 %- ға дейін болса, ондай қорытпаны болат деп атайды.
8
Болатқа күкірт пен фосфорды қосады,күкірт болаттың, қажауға және коррозияға төзімділігін кемітеді, ал фосфор-
суықтай морт сыну қасиеттерін береді.