төменгіжəне жоғарғы мотивацияны қанағаттандыруға кедергі келтіретін əлеуметтік жағдайдың əсері;
өз мүмкіндіктерін бағаламау, өз қабілетіне күмəндану, сəттілікке деген қорқыныш адамның өзін жетілдіруіне кедергі келтіреді;
қауіпсіздікке деген қажеттіліктің жоғары болуы адамның өзгеруіне, өсуіне, жетілуіне кедері келтіреді, өйткені оның салдары тəуекелге, қателесуге, қобалжуға əкелуі мүмкін [5; 72].
Жалпы жоғарғы қажеттіліктердің қанағаттандылмауын адам аңғармауы мүмкін жəне оны жүзеге асыруға деген ниеті де саналы бола бермейді, дегенмен, адамның өсуіне кедергі келтіріп, психологиялық денсаулығына əсер етуі мүмкін (апатия, депрессия; адамдарды, өмірді жақсы көрмеу; бүгінгі күнмен өмір сүру; əлемде болып жатқандарға, жаңа ақпараттарға қызығушылық танытпау; өшпенділік, жек көру, эгоизм; бір нəрсеге қол жеткізуге тырыспау; өмірдің мəнін жоғалту; нашақорлыққа, ішімдікке əуестену).
