5* Газдардың тұтқырлығы

Тұтқырлық – сұйықтар мен газдардың негізгі қасиеттерінің бірі. Мысалы, машиналарды майлау үшін жанармайды алдын ала тұтқырлығына қарап таңдап алады.Газдардың тұтқырлығы (мұны сұйықтар жайлы да айтуға болады) дегеніміз газдың түрліше қабаттарының қозғалыс жылдамдықтарының теңгерісу қасиеті болып табылады. Газдың түрліше жылдамдықтардағы іргелес қабаттарының жылдамдықтарының теңесуі газдың үлкенірек жылдамдықтағы қабатынан азырақ жылдамдықпен қозғалатын қабатына импульс тасымалдаудың, әсерінен болады.

Егер сыртқы күштер түрліше қабаттардың қоз-ғалыс жылдамдықтарының айырымының тұрақ-тылығын қамтамасыз ете алатын болса, онда қабаттан қабатқа импульс ағыны да тұрақты (ста-ционар) болады, әрі бұл ағын жылдамдықтың түсу бағытында бағытталады.

Газ түтіктің бойымен аққан кезде түрліше қабаттардың жылдамдықтары 7.8-суретте көрсетілгендей болады, онда тілшіктер газдың қозғалыс жылдамдының векторлары болып табылады. Ең үлкен жылдамдық ортада, түтіктің өсіне тақау жерлерде болады да ал түтіктің қабырғасына жуықталған сайын жылдамдықтар азайып, ақыры, түтіктің қабырғасына тақау қабат тыныштықта болады.