Көптік жұрнағына қатысты ескерілетін жайттар:
1) сан есім не көп, мол, бірталай, бірнеше, әлденеше, бірсыпыра сияқты сөздер, сондай-ақ, қайталама қос сөздер заттың анықтауышы болып келгенде көптік қосымшасы жалғанбайды. Мысалы: бес малшы, көп кісі, мая-мая шөп;
2) жеке-даралап санауға келмейтін зат, құбылыстарға көптік қосымшасы жалғанбайды. Мысалы: қымыз, ұн, жел, шаш, ауа;
3) дерексіз зат есімдерге көптік қосымшасы жалғанбайды. Мысалы: достық, адамгершілік, байлық, махаббат, сүйіспеншілік, тәрбие, сыйластық, т.с.с.
3) көптік қосымшасы кісі аттарына жалғану арқылы сол кісінің көптігін емес, оның қасында көп кісі бар екенін білдіреді. Мысалы: Асқарлар ертең келеді;
4) көптік жалғау сан есімдерге жалғану арқылы шамасын, мөлшерін білдіреді. Мысалы: Ондарда үйге қайттым. Жасы жиырма бестердегі жігіт;
5) қосарлама қос сөздер жиынтық мәнде қолданылатындықтан, ол сөздерге көптік қосымшасы жалғанбайды. Мысалы: Халықтың әдет-ғұрпы ғасырлар бойында қалыптасады. Ғалия ыдыс-аяғын жинастыра бастады.
Достарыңызбен бөлісу: |
