Қара шығын – алдын ала көзделмеген, төтенше шығындар жұмсауға тура келген жағдайда халықтан тез жинап алынатын салықтың түрі.
Қаражүздіктер – патшалық Ресейдегі барып тұрған реакционер, шовинист әрі монархистер тобы.
Қарақол– туғанына 1-3 күн болған қаракөл тұқымдас қозылардан алынған елтірі. Қаракөл әртүрлі пішін мен мөлшерде бұйраланған қалың, жібек тәріздес түгімен ерекшеленеді.
Қарақалпақтар – Оңтүстік Арал аймағында көшіп-қонып жүретін түркі тектес халық. Қазір қарақалпақтар Өзбекстан Республикасының аумағында тұрады.
Қарақытай – монғол тектес қидандардың атауы.
Қараша – қарапайым халық, кедейлер
Қарлаг – Қарағанды лагері.
Қауым – әлеуметтік ұйымдардың бір формасы. Алғашқы (рулық) қауым, ең алдымен, ұжымдық еңбек пен тұтыну, ал кейінгі формасы – көршілік қауымдар.
Қидандар, қытайлар – моғол тобына жататын тайпалар.
Қоғамдық қатынастар – әлеуметтік топтар, ұлттар, діни қауымдастықтар арасындағы көптүрлі байланыстар, сондай-ақ олардың өз ішіндегі экономикалық, әлеуметтік, саяси, мәдени, т.б. қызметтері.
Қола дәуірі – қола құралдардың өндіріске енген кезеңі қола дәуірі деп аталады.
Қонтайшы – жоңғар хандығындағы ең жоғарғы билеуші, хан.
Қоныс аудару – халықтың тұрғылықты мекенінен қоныс ауыстыруына байланысты көшіп-қонуы. Орыс шаруаларын Ресейдің орталық аудандарынан шеткері аймақтарға қоныстандыру.
Қос өкімет – Ақпан революциясынан соң (1-2 наурыз – 5 шілде, 1917 ж.) Ресейдегі екі өкімет билігінің өзіндік қатар өмір сүруі. Екі буржуазия мен помещиктер бір бөлігінің диктатурасын жүзеге асыратын билік. Бұл үкімет парламенттік монархияны орантқызы келді. Жұмысшылар мен солдат депутаттарының кеңстері өз мақсатын жұмысшы тобы және шаруалардың революцияшыл-демократиялық диктатурасы мен демократиялық республика орнату деп жариялаған өкімет.
Қосшы одағы – 1921 жылы Әулиеата (қазіргі Тараз қ.) Ауыл, қыстақ, кедей шаруаларынан құрылған бұқаралық ұйым. «Қосшы» одағы ауылда әлеуметтік өзгерістер мен жер-су реформаларын жүзеге асыру, азық-түлік салығын жинау, мәдени ағарту жұмыстарымен айналысты.
