Ақпарат
|
Ақиқат
|
Жалған
|
1
|
«Жібек жолы» терминін неміс географы Фердинанд Рихтофен 1877 жылы енгізген.
|
|
|
2
|
Қытайлық саяхатшы Чжан Цяньның “Батысқа” саяхаты нәтижесінде, ҰЖЖ б.з.б. 2 ғ-да ашылды.
|
|
|
3
|
Ұлы Жібек жолының негізгі жолдары Сирия — Иран — Орта Азия — Оңт. Қазақстан — Талас даласы — Шу өңірі — Ыстықкөл маңайы — Шығыс Түркістан —Қытай болып тармақталды.
|
|
|
4
|
Ұлы Жібек жолы 2016 жылы ЮНЕСКО - ның әлемдік мұра тізіміне енгізілді.
|
|
|
5
|
Ұлы Жібек жолының қашықтығы
12 000 шақырымды құрады.
|
|
|
6
|
VII ғасырдағы Қытай жол көрсеткіш кітапшасында "Ақ өзендегі қала" - Сауран көрсетілген.
|
|
|
[6]
3. Ұлы Жібек жолы орта ғасырлық мемелекеттердің мәдениет, шаруашылық, сауда қатынастарына тигізген факторларды анықтаңыз.
https://www.google.ru/url?sa=i&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahU
мәдениет
|
сауда
|
шаруашылық
|
1.
2.
|
1.
2.
|
1.
2.
|
[6]
4. Ұлы Жібек жолының халықаралық қарым-қатынасты дамытудағы тарихи маңызын сипаттаңыз.
[1]
5.Берілген тапсырмада, хронологияға қарай дамыған ортағасырлық мемлекеттерді анықтаңыз және ыдырауына негіз болған ортақ себептерін жазыңыз.
942 - 1212 ж.
|
|
|
XI - XIII ғ. басы
|
|
1128 - 1212 ж.
|
|
XII - XIII ғ. басы
|
|
[5]
Балл қою кестесі
Тапсырма №
|
Жауап
|
Балл
|
Қосымша ақпарат
|
1
|
Мәлімет
|
Ия
|
Жоқ
|
1906 жылы Қарахан кесенесінің құлаған бөлігін қайта тұрғызуда Сайд Бакханов қаржыландырды
|
+
|
|
Қарахан кесенесі қазіргі Тараз қаласының батыс шетінде орналасқан
|
+
|
|
Жезқазған қаласынан 40 шақырымдай жерде Кеңгір өзенінің жағасында Қарахан кесенесі орналасқан.
|
|
+
|
Бабаджа-Хатын кесенесінің текше тәрізді тік бұрышты, қызыл кірпіштен тұрғызылған ескерткіштің ауданы 6,8х6,8 м, биіктігі 5 м-ден астам; қабырғаларына қаланған кірпіштерінің көлемі 24х24х5 см. Қасбеті мен 2 қапталы бір-біріне ұқсас, мәнерлеп қаланған кірпіштен күн тәрізді өрнектержасалған.
|
+
|
|
Бабаджа-Хатын кесенесі Тараз қаласынан 18 км қашықтағы Айша бибі кесенесінің маңында орналасқан.
|
+
|
|
Айша-Бибі кесенесі құрылысын 1953 жылы қазақстан ғылым академиясы зерттеген.
|
+
|
|
Айша-Бибі кесенесіндегі бағаналарға парсы әрпінде жазуы бар белдеу жүргізілген
|
|
+
|
|
7
|
Бір дұрыс жауапқа
1 балл
|
2
|
Ақпарат
|
Ақиқат
|
Жалған
|
«Жібек жолы» терминін неміс географы Фердинанд Рихтофен 1877 жылы енгізген.
|
+
|
|
Қытайлық саяхатшы Чжан Цяньның “Батысқа” саяхаты нәтижесінде, ҰЖЖ б.з.б. 2 ғ-да ашылды.
|
+
|
|
Ұлы Жібек жолының негізгі жолдары Сирия — Иран — Орта Азия — Оңт. Қазақстан — Талас даласы — Шу өңірі — Ыстықкөл маңайы — Шығыс Түркістан —Қытай болып тармақталды.
|
+
|
|
Ұлы Жібек жолы 2016 жылы ЮНЕСКО - ның әлемдік мұра тізіміне енгізілді.
|
|
+
|
Ұлы Жібек жолының қашықтығы
12 000 шақырымды құрады.
|
+
|
|
VII ғасырдағы Қытай жол көрсеткіш кітапшасында "Ақ өзендегі қала" - Сауран көрсетілген.
|
|
+
|
|
6
|
Бір дұрыс жауапқа
1 балл
|
3
|
|
мәдениет
|
сауда
|
шаруашылық
|
1.Шығыс пен Батыс мәдениетінінің арасында байланыс орнады.
2.Сәулет өнері дамыды.
|
1. Отырар, Сауран қалаларынан қазба жұмыстары кезінде мыс теңгелер табылды.
2.Ірі сауда орталықтары ашылып, әртүрлі тауарлар тасымалданды.
|
1.Азық және көлік малын қамтамасыз етті.
2.Жылқы саудасы дамыды
|
|
6
|
Бір дұрыс жауапқа
1 балл
Мазмұнына сай жауап басқа фразамен жазылса қабылданады
|
4
|
Халықтар мен мәдениеттерді жақындастырып, өзара байытуында болды
|
1
|
Бір дұрыс жауапқа
1 балл
Мазмұнына сай жауап басқа фразамен жазылса қабылданады
|
5
|
942 - 1212 ж.
|
Қарахан мемлекеті
|
X - XIII ғасырдың басындағы Қазастан аумағында өмір сүрген мемлекеттер
|
XI - XIII ғ. басы
|
Қыпшақ хандығы
|
1128 - 1212 ж.
|
Қарақытай мемлекеті
|
XII - XIII ғ. басы
|
Наймандар, керейіттер, жалайырлар мемлекеті
|
|
5
|
Бір дұрыс жауапқа
1 балл
Мазмұнына сай жауап басқа фразамен жазылса қабылданады
|
Жалпы балл
|
25
|
«Қазақстан тарихы» пәні бойынша ІІ тоқсанға арналған жиынтық бағалау тапсырмалары
Мәтінді қолдана отырып, әр кезеңде қазақ жерінде ру-тайпалық жүйенің қалыптасуына дәлелдеркелтіріңіз.
Б.з.б. І ғасырда Солтүстік ғұндардың құрамына кірген көптеген түркі тілдес тайпалар Орталық Азиядан Тянь-Шань арқылы өтіп, Қаңлы тайпалық бірлестігімен көрші отырды. ҒұндардыңҚазақстанғаөтуініңекіншітолқыныб.з.ІІғ.1-жартысындаорыналды.Ғұндардың біріктірушірөлініңарқасындасырттанкелгентайпаларменбайырғытұрғындардыңэтникалық жақындасуы іскеасты.
VI ғасырда Қазақстан жері Түркі қағанаты құрамына енді. Осы қағанаттар құрамында 30-дан астам түркі тілдес ру-тайпалар болды. Үйсіндер мен қаңлылар оларға сіңісіп кеткен. Мемлекеттердің ішінде қазақтардың халық болып қалыптасуына, әсіресе екі мемлекеттің тарихи рөлі күшті болды. Оның біріншісі Қыпшақ хандығы. Екіншісі Қарахан феодалдық мемлекеті.Шығыстанмонғолтектескөшпеліхалықтаржасағаншапқыншылықоңтүстікжәне оңтүстік-шығыс Қазақстанның қалыптасқан этникалық жайына соншалықты өзгеріс жасаған жоқ.
Алтай жақтан ығысқан наймандар мен керейлер Қарахан мемлекетінің этникалық құрамына елеулі әсерін тигізді. Осы бір сапырылыс кезінде шығыстан қидандардың (қарақытайлықтардың) шапқыншылығы болып, Қарахан мемлекетінің жағдайы нашарлайды. XIII ғ. басында Қарахан мемлекеті қайта көтеріліп келе жатқанда монғол шапқыншылығы басталды. Сондай-ақ орталық, солтүстік, шығыс, батыс Қазақстан жеріндегі Қыпшақ мемлекеті де сондай жағдайға душар болды. Сөйтіп, халық болып қалыптасу процесі 1,5 ғасырға дейін кешікті. Монғол шапқыншылығы салдарынан тұтас Ұлыстар орнағанмен, Қазақстан жеріндегі ру-тайпалардың арасындағы байланыстар бұзылды.
Алайда, Қазақстан жерінде өмір сүрген ру-тайпалар түркі тілінде сөйлегенімен территориялық бөлінуге ұшырап, Моғол, Әбілхайыр, Ноғай, Көшім хандықтарының қол астында өмір сүріп жатты. Атақты «92 баулы қыпшақ» атты шежіреде көрсетілген бұл ру- тайпалардың барлығы кейіннен қазақтардың құрамына кірді. XIV-XV ғғ. феодалдық қатынастардыңнығаюынегізіндеМоғолстан,АқОрда,Әбілхайырхандығы,НоғайОрдасында болып жатқан түрлі соғыстарға қарамастан, халықтар арасында өзара бірігу, барған сайын белең алды. Қазақстанның ежелгі тайпалары этникалық жағынан біртұтастықа ұмтылды. Нәтижесінде үш этникалық-шаруашылық топқа бөлініп, үш жүз пайдаболды.
https://e-history.kz/kz/contents/view/411
Ежелгі дәуір
|
Ерте орта ғасырлар
|
Дамыған орта ғасырлар
|
Кейінгі орта ғасырлар
|
1
2
|
1
2
|
1
2
|
1
2
|
[8]
Қазақстан жеріндегі этникалық үдерістің қалыптасуын талдап, ой түйінжазыңыз.
Қазақ даласындағы этникалық үдерістердің қалыптасуына әсер еткен жағымды жағдайлар
|
Қазақ даласындағы этникалық үдерістердің қалыптасуына әсер еткен
жағымсыз жағдайлар
|
1.
2
|
1.
2
|
[6]
Берілген ұғымдардың қай бағанға сәйкес екендігінажыратыңыз.
Мәдени код
|
Ұғымдар
|
Генетикалық код
|
|
Салт-дәстүр
|
|
|
Шежіре
|
|
|
Жеті ата
Материалдық
|
|
|
құндылықтар
|
|
[4]
«Ұлттыққұндылықтардыасқақтатудамәденижәнегенетикалықкодтысақтаудыңмаңызы» тақырыбында ой жазыңыз, маңызына баға беруде кілт сөздердіқолданыңыз.
Кілт сөздер: ұлттық құндылықтар, туған жер, ұлттық код, тектілік.
[6]
«Хан», «қарасүйек», «сұлтан», «би» ұғымдарын әлеуметтік стратификация бойынша орналастырыңыз.
4
[4]
«Ақсүйек», «қарасүйек», «хан», «сұлтан», «би», «батыр» ұғымдарын пайдалана отырып, қазақтардың әлеуметтік жіктелуіне тән ерекшеліктерін анықтаңыз.
[2]
Достарыңызбен бөлісу: |