Зекртханалық жұмыс №2
«Логика алгебрасының негіздері»
Логика алгебрасының ережелерінің екі негізгі түрлері бар: дизъюнктивті нормалды форма, конъюнктивтік нормалды форма.
1. Көбейтіңдердің сомасы:
Дизъюнктивті нормалды форма (ДНФ) F= (А*В)+(С*D)
Бұл жерде төрт айнымалалар көбейітіліп, қорытындылары қосылады, мұны көбейтіндердің соммасы дейді.
2.Соммалардын көбейтіндері:
Конъюнктивтік нормалды форма (КНФ) F= (А+В)*( С+D)
Бұл жерде айнымалалар қосылып, қорытындылары көбейтіледі, оны соммалардын көбейтіндісі дейді.
Логика алгебрасында он ережелері немесе заңдары бар.
1. «1» мен жұмыс істеу заңы:
1+А=1
|
1+А+В+С+…=1
|
1*А=А
|
=1
|
2. «0» мен жұмыс істеу заңы:
3. «Қайталау» заңы:
А+А+А+…=А*n=А
|
А*А*А*…=Аn=А
|
4. «Терістеуді терістеу»заны:
Мысалы сіз кіріске «1» берсеніз, және оны екі инверсия (терістеу) элементінең өткізсеніз не болады? «1» -ді терістесек ол «0»-ге тең болады, тағы терістесек, сол элементтің шығысында қайтадан «1»- ді аласыз.
5. «Коммутативтік» заңы:
6. «Ассоциативтік» заңы:
(А+В)+С=А+(В+С)
|
(А*В)*С=А*(В*С)
|
Бесінші және алтыншы заңдарды мектептегі математика пәнінен білесіздер, бұл заңдар сіздерге жаңалық емес.
7. «Дистрибутивтік» заңы:
А*(В+С)=(А*В)+(А*С)
|
А+В*С= (А+В)*(А+С)
|
«Дистрибутивті» заңға қарасақ, бұл жерде теңдеулердің оң жағымен сол жағы бір-біріне тең екендігін анықтау керек, шешімді бірнеше жолдармен табуға болады, мысалы үшін: схемаларын құру арқылы, немесе тырнақшаларды ашып, математикалық түрде, немесе ақиқат кестесі арқылы.
8. «Жұтып алу» заңы:
А*(А+В)=А
|
А*( +В)=А*В
|
А+А*В=А
|
А+ *В=А+В
|
9. «Клейлеу» заңы:
(А+В)* (А+ )=А
|
А*В + А* =А
|
«Жұтып алу» және «клейлеу» заңдары да осылай анықталады. Ешқандай қиындықтарсызақ.
.
10. Де Морганның дуальность заңдары:
11.
= +
|
Конъюнкцияның терісі терістердің дизъюнкциясы болады
|
|
|
= *
|
Дизъюнкцияның терісі терістердің конъюнкциясы болады
|
Де Морганның «дуалдық заңдары» конъюнктивті нормалды формасынан, дизъюнктивті нормалды формасына көшуін көрсетеді. Бұл заңдарды ақиқат кестесі арқылы немесе схемалық түрде ғана анықтап, түсінуге болады
1 суретте жана танысқан логика алгебрасының ережесінің немесе аксиомасының схемасы көрсетілген. Салынып тұрған «1» - мен жұмыс істеу заңы. Оң жақтағы схемада, «1» дегеніміз айтып кеткендей тұрақты шама (резистор арқылы көрсетілген), ал А-айнамалы, кілт арқылы көрсетілген, кілт қосылып, немесе ажыратылып тұрсада, нәтижесінде лампа жанып, «бір» деген сигналын көрсетіп тұра береді. Жанында салынған логикалық элементісі дизъюнктор немесе ИЛИ (НЕМЕСЕ) –мен істелінген схема: А мен терістелінген А ны қосу, байқасаныздар бұл жерде айнымалы біреу ғана, тек А, мұнын нәтижесі 1 ге тұрақты тең болады. Негізі осы схемаларға қарап түгел он заңды құруға болады.
Логика алгебраның заңы
Эксперимент түрінде зертханалық жұмыста әр логикалық элементтің және заңдардын ақиқат кестелерін студенттер табуға қажет.
Бақылау сұрақтары:
$$$ 1
КОНЪЮНКЦИЯ ЛОГИКАЛЫҚ ФУНКЦИЯСЫ ҚАНДАЙ ЭЛЕМЕНТ АРҚЫЛЫ ІСТЕЛІНЕДІ:
A) ЖӘНЕ;
B) ЕМЕС;
C) НЕМЕСЕ;
D) ЖӘНЕ-ЕМЕС;
E) НЕМЕСЕ-ЕМЕС.
$$$ 2
ДИЗЪЮНКЦИЯ ЛОГИКАЛЫҚ ФУНКЦИЯСЫ ҚАНДАЙ ЭЛЕМЕНТ АРҚЫЛЫ ІСТЕЛІНЕДІ:
A) НЕМЕСЕ;
B) ЖӘНЕ;
C) ЕМЕС;
D) НЕМЕСЕ-ЕМЕС;
E) ЖӘНЕ-ЕМЕС.
$$$ 3
ШЕФФЕР ЛОГИКАЛЫҚ ФУНКЦИЯСЫ ҚАНДАЙ ЭЛЕМЕНТ АРҚЫЛЫ ІСТЕЛІНЕДІ:
A) ЖӘНЕ;
B) ЕМЕС;
C) НЕМЕСЕ;
D) ЖӘНЕ-ЕМЕС;
E) НЕМЕСЕ-ЕМЕС.
$$$ 4
ПИРС ЛОГИКАЛЫҚ ФУНКЦИЯСЫ ҚАНДАЙ ЭЛЕМЕНТ АРҚЫЛЫ ІСТЕЛІНЕДІ:
A) НЕМЕСЕ;
B) НЕМЕСЕ-ЕМЕС;
C) ЕМЕС;
D) ЖӘНЕ-ЕМЕС
E) ЖӘНЕ.
$$$ 5 ҚАНДАЙ ЛОГИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТ ТЕК - 2 КІРУІМЕН БОЛАДЫ:
A) Болдырмайтын НЕМЕСЕ;
B) НЕМЕСЕ-ЕМЕС;
C) ЕМЕС;
D) НЕМЕСЕ;
E) ЖӘНЕ-ЕМЕС
$$$ 6
ҚАНДАЙ ЛОГИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТ ТЕК - БІР КІРУІМЕН БОЛАДЫ:
A) ЖӘНЕ;
B) Болдырмайтын НЕМЕСЕ;
C) НЕМЕСЕ-ЕМЕС;
D) ЕМЕС;
E) НЕМЕСЕ;
$$$ 7
«ЕМЕС» ЭЛЕМЕНТІНДЕ НЕШЕ КІРІС БОЛАДЫ:
A) 2 ден аз;
B) тек 2 ғана;
C) 2 ден көп;
D) 1 ден көп;
E) тек жұп.
$$$ 8
«ЖӘНЕ» ЭЛЕМЕНТІНДЕ НЕШЕ КІРІС БОЛАДЫ
A) тек 2 ғана;
B) 2 ден аз;
C) тек 1 ғана;
D) 2 ден көп;
E) 1 ден көп.
$$$ 9
«НЕМЕСЕ» ЭЛЕМЕНТІНДЕ НЕШЕ КІРІС БОЛАДЫ
A) тек 1 ғана;
B) 2 ден көп;
C) 1 ден көп;
D) тек 2 ғана;
E) 2 ден аз;
$$$ 10
«ЖӘНЕ-ЕМЕС» ЭЛЕМЕНТІНДЕ НЕШЕ КІРІС БОЛАДЫ
A) 2 ден аз;
B) 1 ден көп;
C) тек 1 ғана;
D) 2 ден көп;
E) тек 2 ғана;
$$$ 11
«НЕМЕСЕ-ЕМЕС» ЭЛЕМЕНТІНДЕ НЕШЕ КІРІС БОЛАДЫ
A) тек 2 ғана;
B) 2 ден көп;
C) 1 ден көп;
D) тек 1 ғана;
E) 2 ден аз;
Достарыңызбен бөлісу: |