9 арман пв баспасы

209
II Ра диоак тив ті сәу ле ленудің құ ра мы
Ға­лым­дар­тә­жі­ри­бе­жү­зін­де­ра­диоак­тив­ті­сәу­
ле­ленуде­қа­си­ет­те­рі­әр­түр­лі­сәу­ле­лер­бо­ла­ты­нын­­
анықтады.­Ра­дий­ді­қор­ға­сын­ци­ли­нд­рде­гі­жі­ңіш­ке­
ка­нал­дың­ тү­бі­не­ орналастыр­ды­
(213-су­рет)
.­
Ра­диоак­тив­ті­ сәу­ле­ пер­пен­ди­ку­ляр­ ба­ғыт­тал­ған­
маг­нит­өрі­сі­нің­әсері­нен­үш­шоқ­қа­та­ра­лып­ке­те­
ді.­Оны­фо­топ­лас­тин­а­да­ғы­дақ­тан­кө­ру­ге­бо­ла­ды.­
Олар­дың­еке­уі­қа­ра­ма­қар­сы­жақтарға­ығысады,­
о­лар­дың­бі­рі­жі­ңіш­ке­ба­ғыт­тал­ған­бол­са,­екін­ші­сі­
ұл­ғай­ып,­ плас­ти­на­да­ғы­ дақ­ со­зы­ла­ды.­ Үшін­ші­
шо­ғы­ маг­нит­ өрі­сі­нің­ әсе­рі­нен­ ба­ғы­тын­ өз­ге­рт­
пей­ді.­Бұл­сәулеленулерді­
-сәу­ле­лер
,­
-сәу­ле­лер
,­
-сәу­ле­лер
­деп­ата­ды.
III , жә не -сәу ле ле рі нің қа си ет те рі
Сәу­ле­ле­ну­ қа­си­ет­те­рін­ зерт­теу­ жұ­мыс­та­ры­
бұл­сәу­ле­лер­дің­өтім­ді­лік­қа­бі­лет­те­рі­әр­түр­лі­еке­
нін­көр­сет­ті:­α­бөл­шек­тер­қа­лың­ды­ғы­0,1­мм­қа­
ғаз­дан­өте­ал­май­ды;­β­сәу­ле­ле­рі­қа­лың­ды­ғы­ша­
мамен­1­мм­ме­талл­плас­ти­на­дан­өте­ал­май­ды.­Ең­
жо­ға­ры­ өтім­ді­лік­­ қабілетіне­ ­сәу­ле­ле­рі­ ие,­ қа­
лың­ды­ғы­ шамамен­ 1­ см­ қор­ға­сын­нан­ өт­кен­де­
олардың­ қар­қын­ды­лы­ғы­ екі­ есе­­ тө­мен­дей­ді.­
Ауада­ғы­ер­кін­жү­ру­жолының­ұзын­дығы:­α­бөл­
шек­тер­де­ 3–7­ см­ аралығында,­ β­бөл­шек­тер­де­
1­м­ге­дей­ін­же­те­ді.­ ­сәу­ле­ле­рі­нің­қар­қын­ды­лы­
ғы­сәу­ле­ле­ну­кө­зі­нен­120­м­қа­шық­тық­та­екі­есе­­
азаяды.­ Э.Ре­зер­форд­ α­ жә­не­ β­сәу­ле­ле­рі­нің­ бас­
тап­қы­ ба­ғыт­та­ры­нан­ ығы­суы­ бой­ын­ша­ бөл­шек­
тер­дің­ мас­са­ла­рын­ анық­та­ды.­ 1899­ жылы­ ол­
β­сәу­ле­ле­рі­элект­рон­дар­дың­ағы­ны­бо­лып­та­бы­
ла­ты­нын,­ал­1908­жылы­α­сәу­ле­ле­рі­­ге­лий­ато­мы­
ның­яд­ро­сы­еке­нін­тұ­жы­рым­да­ды.­ ­сәу­ле­ле­р­за­
ряд­тал­ма­ған,­олар­маг­нит­өрі­сі­нің­әсерінен­ауытқы­
майды­ және­ жиі­лі­гі­ 3·10
18­
Гц­тен­ аса­тын­ электр­о­
маг­нит­тік­сәулелер­бо­лып­та­бы­ла­ды.­
S
N
ß
α

жүктеу/скачать 8,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: