177
америкалық ғалым А.Г.Бел құрметіне аталған.
Дыбыс қарқындылығы 10 есе артқанда дыбыс
деңгейі10дБгежоғарылайды
(1 -кесте)
.120дБ
ауырудысезінушегі,ал180дБдеқұлақжарғағы
жарылады.
IV Ды быс би ік ті гі
Дыбыстың биіктігі арқылы біз масаның
ұшуыншыбынныңұшуынан,баланыңдауысын
ересек адамның дауысынан ажыратамыз. Ды
быстартонбиіктігіарқылыерекшеленеді.
Тон биіктігі дыбыс көзінің тербеліс жиілі-
гімен анықталады. Тербеліс жиілігі жоғары
болса,дыбыстоныдабиікболады.
Бұған осциллографтағы дыбыстық генера
торкөмегіменалынғантербелістертармақтары
арқылы көз жеткіземіз
.
Осциллограф экра
нында алынған тармаққа сәйкес дыбыс тоны
(17 , а) сурет)
осы экранда алынған алғашқы
тармаққасәйкесдыбыстонынан
(17 ,ә)сурет)
жоғары.
Музыкалық аспаптарды қалыпқа келтіру
үшінкамертонқолданылады.Олдыбысбиіктігін
реттеуге қажет белгілі бір жиіліктегі дыбысты
алуға мүмкіндік береді. Мысалы, бірінші окта
ваның«ля»нотасынасәйкесдыбысшығаратын
камертон жиілігі 440 Гц тербеліс тудырады, ал
«до» нотасы – жиілігі 261,6 Гц тербеліс туды
рады.
Камертон тұғырға бекітілген майысты-
рылғанметаллөзектіқұрылғы(180-сурет).
V Акус ти ка лық ре зо нанс
Шыныдан жасалған заттардың бізге көрін
бейтінсебептердендірілдеуіакустикалықрезо
нансқа мысалы бола алады. Опера әншілерінің
жоғарыноталарынажауапретіндехрустальас
пашамдардың сырғалары дірілдеп, жұқа шыны
бокалдар сыңғырлайды. Камертон дыбысына
рояльішектерініңбірініңдыбысберуіде–акус
тикалықрезонансқамысалболаалады.
а)
ә)
Достарыңызбен бөлісу: