9-сынып Қазақ әдебиеті



бет11/20
Дата16.03.2023
өлшемі371,21 Kb.
#74966
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   20
Байланысты:
9-сынып аза дебиеті

Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Балл

Үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолданады

1

Шығарма үзіндісіне
өзгерістер енгізеді;

1

шығармаға өзгеріс енгізіп,
қайта өңдеп жазады;

1

үзінді бойынша өз
нұсқасын ұсынады ;

1

сөз санын сақтайды;

1

шығармашылығын
танытады;

1

Автор стиліне сүйеніп, шығармашылық жұмыс жазады

2

үзіндідегі ойды сақтайды;

1

берілген сұраққа дәлелді
мысалдар келтіреді;

1

эссе құрылымын сақтайды.

1

автор стиліне сүйеніп,әдеби
эссе жазады;

1

өз көзқарасын білдіреді;

1

Барлығы 10 балл



«Адам жанының құпиясы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)


І.Жансүгіров «Құлагер» поэмасы, Б.Майлин «Шұғаның белгісі» хикаяты
Білім алушы



Бағалау критерийлері

Оқу жетістігінің деңгейі

Үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолданады

Төмен

Орта

Жоғары

Шығарма үзіндісіне өзгерістер енгізуде, қайта өңдеп жазуда, шығармашылық жұмыспен айналысуда қиналады.

Шығарма үзіндісіне өзгерістер енгізуде, қайта өңдеп жазуда, шығармашылық жұмыспен айналысуда қателеседі.

Шығарма үзіндісіне өзгерістер енгізіп, қайта өңдеп жазады, шығармашылық жұмыспен айналысады.

Автор стиліне сүйеніп, шығармашылық жұмыс жазады

автор стиліне сүйеніп, өлеңді қара сөзге айналдырып жазуда қиналады.

автор стиліне сүйеніп, өлеңді қара сөзге айналдырып жазуда қателеседі.

автор стиліне сүйеніп, өлеңді қара сөзге айналдырып жазады.

2 -бөлім «Адам жанының құпиясы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау 1-нұсқа


Оқылатын шығарма:

Ғ.Мүсірепов «Ұлпан» романы, Т.Айбергенов
«Сағыныш»,Ф.Оңғарсынова«Өлең, мен сені аялап өтем»

Оқу мақсаты:

9.3.1.1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы
мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау

Бағалау критерийі:

Шығарманы өзге өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихижәне көркемдік
құндылығына баға береді.

Ойлау дағдысының деңгейлері:

Қолдану, жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты:

15-20 минут



Тапсырма.


Ағымсалы Дүзелхановтың шығармашылығында арқау болған образдардың бірі – қазақ әйелінің бейнесі. Cуретшінің композициялық идеясын
Ғ. Мүсіреповтің «Ұлпан» романындағы Ұлпан бейнесіменсалыстырып, көркемдік құндылығын ВЕНН диаграммасы арқылы бағалаңыз.
[8]


Қазақ әйелінің бейнесі Ұлпан бейнесі




Ерекшелігі

Ортақ қасиеті

Ерекшелігі













Көркемдік құндылығы
















Тарихи құндылығы















Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Балл

Шығарманы өзге өнер

1

туындыларды

1

түрлеріндегі мазмұндас




салыстырады;




туындылармен




екі туындының

1

салыстырып, тарихи және




ерекшелігін анықтайды;




көркемдік құндылығына
баға береді.




екі туындының ортақ
қасиеттерін анықтайды;

1







тарихи тұрғыдан

1







салыстырады;










мысалдармен дәлелдер

1







келтіреді;










шығармалардың тарихи

1







құндылығына баға береді;










шығармалардың көркемдік

1







құндылығына баға береді;










өзіндік көзқарасын

1







білдіреді.




Барлығы 8 балл

Адам жанының құпиясы жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға арналған ақпарат (рубрика)
Ғ.Мүсірепов «Ұлпан» романы, Т.Айбергенов «Сағыныш», Ф.Оңғарсынова «Өлең, мен сені аялап өтем»

Білім
алушы




Бағалау критерийлері

Оқу жетістігінің деңгейі

Шығарманы өзге өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға береді.

Төмен

Орта

Жоғары

Екі шығарманы салыстырып, өзара ұқсастықтары мен өзіндік ерекшеліктерін анықтауда, шығарманың көркемдік құндылығын тарихи тұрғыдан талдап, мысалдармен дәлелдер келтіруде қиналады

Екі шығарманы салыстырып, өзара ұқсастықтары мен өзіндік ерекшеліктерін анықтауда,шығарманың көркемдік құндылығын тарихи тұрғыдан талдап, мысалдармен дәлелдер келтіруде қателеседі.

Екі шығарманы салыстырып, өзара ұқсастықтары мен өзіндік ерекшеліктерін анықтап, шығарманың көркемдік құндылығын тарихи тұрғыдан талдап, мысалдармен дәлелдер келтіреді,шығармалардың тарихи, көркемдік құндылығына баға береді,өз көзқарасын білдіреді.

«Адам жанының құпиясы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау ІІ нұсқа




Оқылатын шығарма:

Ғ.Мүсірепов «Ұлпан» романы,Т.Айбергенов
«Сағыныш», Ф.Оңғарсынова «Өлең, мен сені аялап
өтем»

Оқу мақсаты:

9.3.1.1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас
туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау

Бағалау критерийі:

Білім алушы Шығарманы өзге өнер түрлеріндегі мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға береді.

Ойлау дағдысының деңгейлері:

Қолдану, жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты:

15-20 минут

Тапсырма.
Берілген мәтіндерді мұқият оқып, XIX ғасырдағы қазақ әйелдерінен шыққан қоғам қайраткері, Абылай ханның келіні, Уәли ханның әйелі, Шоқан Уәлихановтың әжесі Айғаным ханымды Ғ.Мүсіреповтің «Ұлпан» романындағы Ұлпан бейнесімен салыстырып, көркемдік құндылығын бағалаңыз,кестені толтырыңыз.
[8]
А мәтіні
Айғаным бейнесі.Айғаным ханымның бұл қонысында атақты қазақ болыстары, серілері мен ақын-жыраулары жиі болған. Атақты Құнанбайдың өзі қонысқа табан тіреген. Құнанбай Айғанымнан ел ішіндегі дауға байланысты Омбыға тергеуге шақырылғанда, осы Айғаным Шоқанды ортаға салып аман алып қалған екен.Қоныстағы шаңырақтан дәм татқандардың қатарында Орынбай, Арыстанбай, Шөже, Жанақ секілді өз дәуірінің дүлділдері бар еді. Орыстың зерттеуші-ғалымдары да бұл жерге жиі тоқтайтын. Атақты Жанақ ақыннан Шоқан осы жерде тәрбие алып, қазақтың лирикалық-эпосы «Қозы Көрпеш, Баян сұлуды» небәрі алты жасында жаттап алғаны тарихтан белгілі. Шоқанның алғашқы прозалары мен «Едіге», «Еркөкше» дастандары туралы жазбалары осы Сырымбетте жазылған. Айғаным ханым – қазақ тарихында өз бетінше билікке қол жеткізген өз заманының қоғам қайраткері, ел басқарған хан, еуропаша білім алып, бірнеше тіл меңгерген, ұрпақ тәрбиелеген тәлімі мол ана, әже ретінде өз ізін қалдырған тұлға. Уәли 1819 жылы дүниеден өтеді. Ақылды ханым жесір қалғанына жасымай, билік үшін күресуге бел буады. Айғаным ханым туралы деректерге тоқталсақ, ол 1783 жылы дүниеге келген. Анасы өзбек қызы болған. Әкесі Сарғалдақ көзі ашық адам болып, Айғанымның білім алуына жағдай жасайды.
Шоқан Уәлихановтың таңдамалы жинақтарында «Шоқанның әжесі Айғаным парасатты, терең ойлы әрі көреген, өзінің заманына қарай білімді болған әйел. Ол шығыстың бірнеше тілін білген, орыс мәдениетіне мейлінше ден қойып, Сыртқы істер министрлігінің азиялық департаментімен және Петербургтегі Сібір комитетімен хат жазып, байланыста болған. Архив мәліметтеріне қарасақ, Айғанымның қоғамдағы орны, саяси көзқарасы, ойлаған ой мүдделері өте
ауқымды болғанын аңғарамыз» деген мәліметтер берілген. (225сөз)

Ә мәтіні
Ұлпан бейнесі.Ұлпан өзін Есенейден жоғары қоймайды, артық сезінбейді, байлықты малданып, айналасына ызғарын шашып, бекер өктемдік қылмайды. Өйткені, оның бойында «Қырық есекке жүк болатын» сайқалдық, күншілдік, ардан безу жоқ. «Жеті жылдан бері малымен болып кеткен адамның әділ би деген атағы көмескі тарта бастап еді. Ұлпанның атағымен бірге қайта көтерілді. Ұлпан олай ойлай қоймаса да, Есеней солай сезінді.

    • Ақнарым, сен мені адам қыла бастадың, – деді аттанарда.

    • Жоқ, Есеней, сен көлеңкең күндік жерге түсетін бәйтерексің. Мен сенің саяңда шырылдаған бозторғаймын. Менің құдайдан бірінші тілегім сенің амандығың! – деді Ұлпан. – Сенсіз мен кім болар едім?.. »

«...Жас әйел Ұлпан асқан ақылды адам еді. Өз айтарын әуелі Есенейге айтқызып алып, өз байламын әуелі Есенейге байлатып алып жүр. Есеней де «мына қатын былай деп еді» деп Ұлпанның атын шығара сөйлейді...»
«Бұл әйел жалғыз Есенейді ғана бағындырып алған жоқ, бес болыс Керей- Уақтың руларына түгел беделі бар адам. Әуелі Александар II патшамыздың реформасын жасады. Есенейдің барлық жерін еліне бөліп берді. Бөліп бергенде қандай ауыл-ауылға қыстауды да, егіндік-шабындық жерді де тұтас берді. Бұл араның қазағына егін салдырды. Шөп шаптырды, қыстау салғызды. Сондықтан бұл елді жартылай отырықшы дей аламыз.(178 сөз)




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   20




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет