4. Топтау сан есімдері Группирующие числительные
1 Сұрақтары (вопросы)
Қаншадан? Нешеден? (по сколько?)
2 Жасалу жолдары (способы
образования)
-нан/-нен, -дан/-ден, -тан/-тен
3 Құрамы (по составу)
1. Дара: алтыдан, екіден, бестен, оннан,
жетіден, тоқсаннан, сексеннен
2. Күрделі: отыз тоғыздан, жүз елуден,
екі-екіден, жүз-жүзден, үш-үштен
4 Мағынасы (по значению)
Заттың санын топтап көрсетеді
5 Сөйлемде
атқаратын
қызметі
(функция
в
предложении)
Пысықтауыш. Мысалы: Сағат екіден он
минут кетті.
5. Болжалдық сан есімдер Приблизительные числительные
1 Сұрақтары
(вопросы)
Қанша? Неше? (сколько?)
2 Жасалу жолдары
(способы
образования)
1) -дай/-дей, -тай/-тей
2) -даған/-деген, -таған/-теген
3) -лап/-леп, -дап/-деп, -тап/-теп
4) -лар/-лер, -дар/-дер, -тар/-тер+жатыс септ.
5) -ер
6) есептік+есептік
7) есептік сан есімдерге шамалы, шақты, таман,
тарта, жуық, жақын сияқты сөздердің тіркесуі
3 Құрамы
(по
составу)
Дара: а) ондай, отыздай, елудей, қырықтай,
ә) ондаған, жүздеген, мыңдаған, б) бестеп,
елулеп, қырықтап, в) ондарда, бестерде,
елулерде, сексендерде, г) бірер
Күрделі: а) екі-үш, бес-алты, он-он бес, алпыс-
жетпіс, ә) екі жүз шамалы, мыңға жуық, беске
таман, жиырмаға тарта
4 Мағынасы (по
значению)
Заттың санын болжап, шамалап көрсетеді
5 Сөйлемде
атқаратын қызметі
(функция
в
предложении)
Анықтауыш. Мысалы: Үйге ондаған адам келді.
6. Бөлшектік сан есімдер Дробные числительные
1 Сұрақтары
(вопросы)
Қанша? Неше? (сколько?)
Қаншасы? Нешесі?
2 Жасалу жолдары
(способы
1) есептік+шығыс немесе ілік септік, сан есімнің
бөлімі, алымы тәуелдік тұлғада
155
образования)
2) есептік+жарты, жарым, ширек
3) ондық бөлшектік сан есім бөлімі ондық,
жүздік, мыңдық сияқты болып жасалады.
3 Құрамы
(по
составу)
Күрделі: 1) оннан бір (1/10), екіден бір (1/2),
үштің бірін (1/3), бес бүтін үштен бір (5 1/3)
2) төрт жарым, жүздің жартысы, үш ширек
3) екі бүтін оннан үш (2,3), екі бүтін жүзден төрт
(2,04), үш бүтін жүзден он төрт (3,14)
4 Мағынасы (по
значению)
Заттың санын бөлшектеп көрсетеді
5 Сөйлемде
атқаратын қызметі
(функция
в
предложении)
1) Анықтауыш. 2) Пысықтауыш
Мысалы: Фирмада мың жарым адам жұмыс
істейді.
Судың
үштен
бірі
қалғанда,
Көлжұтардың ұрты ғана суға толды.