А. Байтурсынов 1-том final indd
жүктеу/скачать 1,77 Mb. Pdf көрінісі
|
Байтұрсынұлы
| 16. ШАл Мен АжАл
Орманнан бір шал қайтты отын алып, Бүкшеңдеп, көтере алмай, өліп-талып. Отынын жерге қойып, біразырақ Қисайып жатты байғұс ойға қалып: «Мен сорлы әрі кәрі, әрі жарлы, Асырау оңай емес үйлі жанды. Қартайдым, жалданарға қайратым жоқ, Бермеді тұтынарлық Құдай малды. Бұл маған не қылғаның, Жаратқаным?! Бір шалға үйлі жанды қаратқаның? Төлермін салғырт ақша қайдан тауып, Қажетім бірін сай ғып жаратпадың? Не жаздым, құтқармастай бұл бейнеттен, Күнің жоқ тілегімді қабыл еткен. Біреу кеш, біреу ерте өліп жатыр, Келмейді маған Ажал, қайда кеткен?» Мұны естіп, Ажал шалға жетіп келді. «Шақырдың жаңа неге, – деді, – мені?» Ажалды көрген шақта зәресі ұшып, Шал байғұс сасқанынан бұлай деді: 44 «Жарайды, бәрекелді, қош келдің сен! Өзім аш, әрі кәрі, қуатым кем, Отырмын отынымды көтере алмай, Жібер деп арқалатып шақырып ем». * * * Шал болсын, жасы жетіп, жеңген қарттық, Я жүрген жоқшылықтың зарын тартып, Сау жер жоқ денесінде ауру да Өлімнен тірілігін көреді артық. Кейбіреу көтере алмай жүрсе күнін, Кейіген сағатында тілейді өлім. Болады надандықпен зор күнәһар, Ісінің Құдіреттің білмей жөнін. 17. ҚАйырыМДы тҮлКі Бір мерген бозша құсты атып алды, (Қоймады, өлтіріп-ақ жалғыз жанды). Басында бір ағаштың үш баласы Шырылдап ұясында жетім қалды. Ана жоқ таситұғын тағам-жемді, Күн көрер бейшаралар қайтіп енді?! Шулаған балапандар дауысын естіп, Сөз сөйлеп осылайша Түлкі келді. «Алда сорлы, бейшара, балалар-ай! Жасынан өлген екен аналары-ай! Көбелек, шыбын аулап күн көретін Жоқ екен сорлылардың шамалары-ай! Әй, құстар! Тыңдаңыздар құлақ салып, Кезекпен жем тасыңдар ұшып барып. Үшеуін асырауға қанша қиын?! Етіңдер, аз күн қайыр бөліп-жарып. Көкек құс! Жүнің түлеп жүр ғой бекер, Азырақ жетім үшін жұлсаң нетер? 45 Қайырдың бұл дүниеде жетімге еткен, Басқа іс, сауабына бар ма жетер? Бозторғай! Қарап тұрма, сен де текке. Жүресің бекер шырлап ұшып көкте. Даладан, тоғайлардан таман ізде, Бұлардың үшеуіне көп керек пе?! Сарымойын! Ер жетті ғой балаларың, Бәледен Құдай сақтар бірер-жарым. Бұлардың күндіз-түні жанында бол, Жоқтатпай сорлылардың аналарын! Қарлығаш! Сен келтірсең маса-шыбын, Бұларға о да қорек болар тығын. Осындай жұрт жабылған сауап іске Ұят қой кіріспесең, жарықтығым! Сандуғаш! Неғылайын сені қайрап! Қоярсың оқтын-оқтын өзің сайрап. Көңілін біраз ғана көтермекке, Зарлының жетім қалған соры қайнап! Достарым! Осындай бір іс етелік, Жастарды жетім қалған кісі етелік! Ізгілер орманда да бар екенін Осындай сауап іспен көрсетелік! Тұрғанда Түлкі сөйлеп сауап жолды, Қайғыға естігеннің көңілі толды. Аштыққа шыдай алмай үш балапан Ағаштан төмен жерге түсіп қонды. Жұрт жинап жақсы кеңес құрған Түлкі, Зарланып жетімді аяп тұрған Түлкі. Ауызына үшеуін де қағып салды – Өзі екен нағыз Құдай ұрған Түлкі. * * * Жеп қойды құстың жетім балапанын, Қорықпай-ақ обалынан Түлкі залым. Қарасаң, ел ішінде аз ба, адамдар Жеп жүрген обалсынбай жетім малын? 46 Пана боп, өзің сақта, Құдіретім! Кім де кім балапандай қалса жетім! Жұмсақ тіл, көңілі қатты залымдардың Ете гөр жетімдерден аулақ бетін! жүктеу/скачать 1,77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|