А. Е. Ферсман элементтердің миграция құбылысы, геохимиялық реакциялардың және геохимиялық кешендердің әр түрлілігін және көп түрлілігін анықтайтын табиғаттың маңызды құбылысы деп айтқан. Геохимиялық миграция түсіні
∆Вх/∆t , ал шексіздік аз уақыт ішінде дифференциалдық түрде: Рх = 1/ Вх
жүктеу/скачать 253,5 Kb.
|
1 2
| . ∆Вх/∆t ,
ал шексіздік аз уақыт ішінде дифференциалдық түрде: Рх = 1/ Вх . dВх/dt – миграциялық қабілеттіліктің теңдеуі. Бұл тек қана гипергенді ортада өтетін миграция процесіне қолданылады, себебі тереңді гипогенді жағдайда В –ның t- дан байланысы анықталмаған. Дүниежүзілік кеңістікте химиялық элементтердің миграция процесі және элементтердің активті немесе пассивті орын ауыстыру процесі, бұл атом құрылысының, оның ядросы мен электронды қабығының заңдылығының терең білінулері және дүниежүзілік кеңістікте нақты бір термодинамикалық жағдайда осы заңдардың атом тарихына әсер ету көріністері. Химиялық элементтердің миграциясы көптеген факторлар нәтижесінде туындайды, бірақ оларды екі топқа бөлуге болады: 1) ішкі – химиялық элементтердің және оның қосындыларының атомдарының қасиеттерімен байланысты, 2) сыртқы – миграция жағдайының термодинамикалық шарттары. Осы факторлардың әрбір жеке тобы геохимиялық миграцияның тек қана кейбір маңызды түрлерін түсіндіре алады. Бұл жағдай құбылысты толық түсінуге мүмкіндік бермейді. Толық түсіну үшін барлық факторлар тобын олардың қарама-қайшы әрекетінің (в их противоречивом взаимодействии) жағдайын қарастыру қажет. Ішкі және сыртқы факторлардың қарама-қайшы әрекеттері геохимиялық процестің негізгі себебі элементтердің миграциясы ретінде В.И.Вернадскийдің, А.Е.Ферсманның, А.Н.Заварицкийдің эвалюциялық геохимиялық концепцияларына кіреді. Олар бұдан геохимиялық жүйелер эвалюциясының заңдарын диалектикалық негізін бөліп алған. Сонымен, геохимиялық миграция процесінің себебі –бұл жер қыртысында жүзеге асатын миграцияның ішкі және сыртқы – макропланетарлық және космостық факторлар арасындағы қарама-қайшылық. Негізгі әдебиет: [1] 22-23 б.; 36-43 б., [2] 18-19 б., [4] 34-40 б. Қосымша әдебиет: [15] Бақылау сұрақтары: 1) Химиялық элементтер миграциясының қандай түрлері және типтері болады? 2) Жер жағдайында химиялық элементтер қандай түрде миграцияланады? 3) Иондардың еркін миграциясы кезіндегі реттілікпен түзілу қатарын көрсетіңіз 4) «Ұшпалылық» дегеніміз не және ол түзілу қатарындағы элементтер жағдайына қалай әсер етеді? 5) Геохимиялық барьерлердің қандай типтері және класстары бар? 6) Барьердің контрастылығын қалай анықтауға болады? 7) Барьердегі элементтің концентрациясын қалай анықтауға болады? жүктеу/скачать 253,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2