А. О. Сарыбаева, Р. С. Кенжебекова ағылшын тілі бойынша жаттығулар жинағЫ



бет2/130
Дата29.10.2023
өлшемі422,06 Kb.
#121119
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   130
Байланысты:
А. О. Сарыбаева, Р. С. Кенжебекова-emirsaba.org

The Noun/ Зат есім 
Plural Nouns 
Зат есімнің кӛпше тҥрінің жасалуы/Кӛптік жалғау 

1. Most nouns add –s in the plural. 
book – books/кітап - кітаптар
student – students/студент - студенттер

2. If the noun ends in –s, -sh, or –ch, -ss, -x, -o add –es. 
bus – buses/автобус - автобустар
church – churches/шіркеу - шіркеулер
watch – watches/сағат - сағаттар
brush – brushes/щетка - щеткалар
kiss - kisses
box – boxes/қорап - қораптар
tomato – tomatoes/қызанақ - қызанақтар

3. If the noun ends in a consonant +y, the y changes to –ies. 
country – countries/ел - елдер
party – parties/партия - партиялар
But if the noun ends in a vowel +y, the y does not change. 
boy – boys/ер бала – ер балалар
day – days/күн - күндер

4. Some nouns are irregular.
child – children/бала - балалар
person – people/адам - адамдар
woman – women/әйел - әйелдер
man – men/ер адам – ер адамдар


of – қосымшасы ілік септіктің мағынасын білдіреді
мысалы: a book of the student – студенттің кітабы

Зат есім тәуелдік септікте кімнің? кімдікі? деген сұрақтарға жауап береді.
Тәуелдік септік жалғауы арқылы жасалады:

-`s (жекеше түрде)
- ` (кӛпше түрде)
girl`s name – қыздың аты
girls` names – қыздардың аттары




5
Noun suffixes/Зат есімнің жҧрнақтары 



1. –er, -or – жұрнақтары етістікке жалғанады:
to buy – buyer/сату – сатып алушы
to sell – seller/сату – сатушы
2. – ist, - ism – орыс тіліндегі –ист жұрнағына сәйкес келеді, адамның ғылыми немесе
саяси бағытқа қатысы барын білдіреді:
extremist/экстремист
physicist/физик
3. –ee – іс-әрекет бағытталған кісіге қатысын білдіреді:
to address – addressee/мекен-жай – хатты алушы
to consign(жүкті жіберу) – consignee (жүкті алушы адам)
4. –ian – бұл жұрнақ ұлтты білдіреді:
Hungary – Hungarian/Венгрия – венгр
5. –age – бұл жұрнақ етістіктен зат есім тудырады:
to leak – leakage/ағу – ағыс
to pass – passage/ӛту - ӛтетін жер
6. – ance, - ence бұл жұрнақтар әдетте сын есімнен зат есім тудырады:
resistant – resistance/тұрақты – тұрақтылық, берік – беріктілік
7. – dom – зат есім мен сын есімнен зат есім тудырады:
free – freedom/еркін – еркіндік
8. – hood – зат есімге жалғанып, жаңа зат есім тудырады:
brother – brotherhood/аға – ағайындық,бауырластық
child – childhood/бала – балалық шақ

9. –ion (-ation,-tion,-sion,-ssion) етістіктерден зат есім тудырады. Кейде сӛздің жазылуы
мен айтылуы ӛзгереді:
to collect – collection/жинау – коллекция, жинақ
to dictate – dictation/оқу – диктант

10. –ment – етістіктен зат есім тудырады:
to agree – agreement/келісу – келісім, келісімшарт

11. – ness – сын есімнен зат есім тудырады:
bitter – bitterness/ащы – ащы дәм

12. – ship – зат есімнен зат есім тудырады:
friend – friendship/дос – достық

13. – ure – етістіктен зат есім тудырады:
to depart – departure/кету – кету
to seize – seizure/ұстау – ұстау




6



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   130




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет