Тістерінің
типтері
Ит тістері жоқ, тек күрек және
азу тістері болады
үстіңгі және астыңғы жақ
сүйектерінде симметриялы
орналасқан
Тістерінің
орналасуы
үстіңгі жақ сүйегінде күрек
тістері жоқ, тек азу тістері
болады
Бір камералы
қарын (ас қа-
зан) бөлімдері
Төрт бөлімнен тұрады
Қысқа
Соқырішек
Өте ұзын
Тоқішекте
Бакте рия лар -
дың болуы
Қарынның алғашқы үш
бөлімінде және тоқішекте
Сим биоздық бакте рия лар дың
өздері пай да ланады. Адамның
қа нына жасұнық глюкозасы
түс пейді
Жасұнық тың
қорытылу
нәти жесін
пайдалану
Оны қоректену үшін сиыр да,
симбиоздық микроағзалар:
бактериялар, инфузориялар
және т.б. бір жасушалылар да
пайдаланады
Асқорыту жүйесі, сілекей безі, үлкен қарын, жасұнық, қарын
сөлі.
Білу және түсіну:
1. Асқорыту жүйесіне, асқорыту жолына және асқорыту бездеріне
анықтама беріңдер.
2. Асқорыту дегеніміз не?
3. Асқорыту мүшелерінің рөлін қалай түсінесіңдер?
48
қолданылуы:
1. Жауынқұрттың асқорыту жүйесінің әртүрлі бөлімдері мен қызметін
сипаттаңдар.
2. Сиыр қарнының бөлімдері мен оларда жүретін үдеріс тер арасындағы
байланысты анықтаңдар.
3. Басқа ағзада түзілген нәруыздар, майлар мен көмірсулар жасушаға
түскен кезде өлім қаупі туындайды, ал амин қыш қыл дары, глю-
коза, глицерин мен май қышқылдары он дай қауіп төндірмейтінін
түсіндіріңдер.
Талдау:
1. Асқорытудағы әртүрлі бездердің рөлі қандай екенін тал даңдар.
2. Асқорыту мүшесіндегі қоректің өзгеруін сызба түрінде бей нелеңдер.
3. Асқорыту мүшелерінің құрылысы пайдаланатын қорек типіне
тәуелділігін мысалдар арқылы дәлелдеңдер.
Синтез:
1. Сиырдың қарны төрт бөлімді, ал жылқынікі бір бөлімді және ішектері
ұзын әсіресе бүйені едәуір ұзын екені белгілі болса, қандай қорытынды
жасауға болатынын талдаңдар.
2. «Асқорыту мүшелерінің эволюциясы» деген тақырыпқа эссе жазыңдар.
Бағалау:
1. Мынадай фактіні талдаңдар: «Тауық сорпасын, сүтті неме се концен-
трациясы 1% қант шәрбатын тамырға енгізген кезде адам неліктен
бірден өледі? Пікір таластырып, өз ойларыңды айтыңдар.
2. Асқорыту мүшелері жоқ сүтқоректілер тіршілік етуі мүм кін бе? Егер
мүмкін болса, олардың тіршілік ету жағдайларын болжаңдар.
|
