Уакытша қан тоқтату алғашқы медициналық көмек көрсету кезінде жүзеге асырылады жөне төмендегі тәсілдер бойынша жүргізіледі: 1)дененің зақымданған белігін кеудеге қатысты алғанда — көтеріңкі калыпта ұстау (аяқ-қол жараланғанда
венадан қан кеткен кезде жараға қысып тұратын таңғыш
салғаннан кейін жастық оралған киім кою);
2)кішігірім кан кету кезінде қысып тұратын таңғыш
көмегімен закымданған жерде қан ағып жатқан тамырды
басу (жараны йодтың спиртті ерітіндісімен тазартканнан
кейін қалың мақта салынады да, бинтпен оралады);
3)аяк-қолды мейлінше шүғыл бүгу немесе жазу қалпында
тұрақтандыру (иық алды немесе балтыр, табан
жараланғанда, шынтақ немесе тізе буынын бүгу немесе жазу
аяк-қол жарасына қатты кан кеткенде жгут салу мүмкін
болмағанда, қолды аркаға мейлінше созып, ал аяқты ішке
бүгіп, тұрақтандыру).
Таңғыш салу Қысып таңғыш салу және аяқ қолдардың көтеріңкі
жағдайлары көк тамырлардан және кішкене қызыл
тамырлардын қан ағуды уақытша тоқтатудың жақсы
әдісі болып есептеледі. Жараға зарарсыздандырылған
мәрліні бірнеше қабаттап, оның үстіне
зарарсыздандырылған мақта салынады, ол мәрлімен
бірге аяқ-қолдарды орап бинттеу арқылы бекітіледі.
Жгут салу. Жгут салу техникасы 1. Зақымдалған қолдың жарасынан жоғары жгут салып, максимальды күшпен созу керек. 2. Жгуттың бірінші турын бекітіп, кәрі жілік
артериясында пульс болмауына көз жеткізу.
3 .Жгуттың келесі турларын аз күшпен
тартып салу.
4 .Жгут айналасына бекіткіш ілмекті салу.
5. Ілмекті тартып жгуттың бос шетіне енгізу.
6 . Ілмек резинасы астына жгутты салу
уақыты жазылған қағазды қыстыру
Тіндердің өлімін болдырмас үшін әрбір 15 минут сайын жгутты босаңсытып тұру қажет
Бұл әдіс әсіресе қызыл қан тамырының қан ағуын тоқтатуда негізгі
әдіс болып есептеледі. Қызыл қан тамырынан қан аққанда жгут
жарадан жақынрақ салыналы. Ширақты салудың алдында оның
орамдарының арасында тері қысылып қалмауы үшін қол-аяқтар
орамал немесе бинтпен оралады. Ширақ тартылады және аяқ-қолдар
айландырылып оралады. Бұндай ширақ орамдарының бірінің
үстінен бірін бастырмай қатар жатуын бақылау қажет.
