«ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ» МЕББМ NSEO «KAZAKH-RUSSIAN MEDICAL UNIVERSITY» 4
орта ғасыр бойы Еуропада жоғары бағаланды. Ибн-Рушд Аверроэс атымен Еуропада
белгілі болды. Ибн-Рушд әл-Фарабидің философияның діннен асып түсуі туралы
идеясын, Аяннан ойды дамытып, ақиқаттың екілік туралы ілімнің негізін салды. Ибн
Бажа әл-Фараби философиясының «ажыратылған өмір салты туралы» өз жұмысында
этикалық кемелдікке жетудегі білімнің маңызды рөлі туралы жазады. Ибн-Туфейль
«Якзан ұлы Хаяның романында» әл-Фарабидің шындықты білудің философиялық
жолын жетілдіру туралы ой-өрісін дамытады.
[1]
Фарабидің философиялық көзқарастары Фарабидің
қоғамдық-философиялық, жаратылыстану туралы ғылыми
көзқарастары орта ғасырлардағы Таяу және Орта Шығыс елдеріндегі мәдениет,
философиялық
және
ғылыми
ой-пікірлердің
даму
нәтижесі
болып
табылады.Фарабидің ғылыми-философиялық көзқарастары мен бағыт-бағдарлары
өте күрделі саяси-әлеуметтік және экономикалық жағдайларда калыптасты. Ұзаққа
созылған жаулаушылық саясаты нәтижесінде құрылған жаңа мемле-кет — араб
халифаты тек қана жерлерді, елдерді, территорияларды қосып қана қоймай
мемлекеттік дін дәрежесіне көтерілген ислам идеологиясы біріктірген әртүрлі
мәдениеттерді қосып жаңа қоспа (синкреттік) мөдениет туғызды. ІХ-Х ғасырларда
саяси, философиялық ойдың даму — таптық және діни ағым қайшылықтардың
көрінісі болған әртүрлі ағымдар мен кешендердің осы шиеленіскен идеологиялык
тайталасы, күресі жағдайында жүрді. Бұл ең әуелі кертартпа жөне ілгерішіл күштер
арасында, Араб халифаты мүддесін кездеген ресми мұсылман дін басылары мен
бағынышты, тәуелді халықтардың егемендігі мен еркіндігінің жоғын жоктаушылар
арасындағы күрес болды, Мұндай жағдай философияда айқын боп қалды.
Таным
проблемасын карастырғанда, зерттегенде Фараби өз заманындағы жаратылыстану
ғылым жетістіктеріне сүйенеді және математика, астрономия, медицина, физиология,
музыка теориясы және басқа салалар бойынша өзінің жан-жақты білім қорын мол,
сарқа пайдаланады. Мұнда ол таным теориясына рационал сипат беретін ақыл туралы
ілімді басшылыққа алады. Тану теориясының бірсыпыра мәселелерін ғылыми
жолмен дұрыс қойып, түсіндіруде Фараби бірсыпыра психологиялық проблемаларды