Негізгі бөлім 1.Осмоттық қысым Қытай (қытайша атауы: zhōngguó) - өзінің бай тарихымен, мәдениетімен және экономикалық жетістіктерімен танымал Шығыс Азияның ірі елі. Қытай туралы кейбір ақпарат:
География: Қытай-ауданы бойынша әлемдегі ең ірі елдердің бірі. Ол Шығыс Азияда орналасқан және әртүрлі табиғи ландшафттарға ие, соның ішінде таулар (мысалы, Гималай), жазықтар, шөлдер (Такла Макан), өзендер (мысалы, Янцзы және Хуанхэ) және көптеген жағалаулар.
Тарих: Қытай тарихы мыңдаған жылдарға созылады. Оған Цин әулеттері, хан, Тан, Мин, Цин және басқалар сияқты кезеңдер кіреді. Маңызды оқиғаларға Ұлы Қытай қорғаны мен мәдени революция кіреді.
Саясат: Қытай-біртұтас партиясы (Қытай Коммунистік партиясы) және бір партиялық жүйесі бар Социалистік республика. Елді президент пен премьер-Министр басқарады.
Мәдениет: Қытайда өнер, әдебиет, философия, музыка және аспаздық сияқты бай мәдени дәстүр бар. Қытай каллиграфия және Қытай кескіндемесі сияқты дәстүрлі өнерімен, сондай-ақ Қытай тағамдарымен, соның ішінде Пекин үйрегі мен дим суммен танымал.
Тіл: Қытайдың ресми тілі-мандарин деп аталатын стандартты қытай тілі. Сонымен қатар, елде ондаған диалектілер мен Тілдер сөйлейді.
Технология: Қытай жасанды интеллект, Ақпараттық технологиялар және ғарыш салаларын қоса алғанда, технологияның маңызды әлемдік ойыншысы болып саналады. Alibaba, Tencent және Huawei сияқты компаниялар әлемдік ықпалға ие.
Діні: Қытайда әртүрлі діндер, соның ішінде буддизм, даосизм, конфуциандық және христиандық бар. Қытай өзінің дәстүрлі нанымдарымен және әдет-ғұрыптарымен де танымал.
Ерекшеліктер: Қытайда шай дәстүрі, қытай медицинасы, күнтізбе және Қытайдың жаңа жылы мен жан күні сияқты мерекелер сияқты көптеген ерекше мәдени және әлеуметтік аспектілері бар.
Қытай өзінің тарихын, мәдениетін және заманауи жетістіктерін зерттеуге көптеген мүмкіндіктерді ұсынатын бірегей және алуан түрлі ел.
2.Орта мектептегі оқу процесі Қытай білім басқармасы
Қытай білім басқармасының мақсаты - жұмысқа икемді, ЖОО түсе алатын азамат дайындау. Академиялық бағыт - нәтижесінде ЖОО-ға түсуге мүмкіндік беретін, орта стандартты мектеп. Ал кәсіби техникалық бағыт іштей бірнеше түрге бөлінеді: арнайы техникалық, техникалық, кәсіби немесе ауыл шаруашылығы мектептері. Оқушылар арнайы техникалық мектепте 4 жылға дейін білім алады. Бағдарлама ауыл шаруашылығы, медицина, экономика, құқықтану салаларына қатысты мамандарды дайындауға бағытталған. Техникалық мектептер құрыш құю, киім тоқу және отын өндірісіне қажет мамандарды дайындайды. Ал кәсіби, ауыл шаруашылығы мектептерінде 3 жыл оқытады. Осы оқу орнын тәмамдаған соң оқушылар жұмысқа тұру құқығына ие болады. Қазіргі уақытта Қытайда міндетті ақысыз тоғыз жылдық білім жүйесі жүзеге асырылуда. Бастауыш метепке түсер алдында бала-бақшаларда мектепке дейінгі білім берілсе, ал міндетті тоғыз жылдық білім жүйесінен кейін жоғары сатылы орта білім және орта-кәсіби білім беріледі, сонымен қатар жоғары білімі туралы атестаттар ұсынатын институттарды да қамтитын жоғары білім жүйесі бар. Жоғары оқу орындарынан кейін аспирантура және докторантура жүргізіледі. Бүгінде осы ұлы елдің үкіметі азаматтары білім алуы үшін барлығын жасап жатыр. Бұл өткен ғасырдың ортасында халықтың 80 пайызы сауатсыз болғанына қарамастан. Мемлекеттік бағдарламалардың арқасында еліміздің түкпір-түкпірінде мектептер, техникумдар, жоғары оқу орындары белсенді түрде ашылып жатыр. Дегенмен, әлі күнге дейін ежелгі дәстүр бойынша өмір сүретін ауылдық жерлерде мәселе әлі де бар. Қытайдағы білім берудің басты ерекшелігі – барлық деңгейдегі білімді тегін алуға болады. Жүйенің өзі ресейлік жүйеге өте ұқсас. Яғни, үш жастан бастап балалар балабақшаға, алты жастан мектепке барады, ал мектеп бітіргеннен кейін институтқа немесе кәсіптік училищеге барады. Балалар балабақшаға 3-6 жас аралығында барады. Аталған мекеме мектеп бағдарламасын жылдам игеруге дайындайды.
Бастауыш мектеп
Балаларды бастауыш мектепке 6 жастан бастап қабылдайды. Осы жерде 6 жыл білім алады. Қоғам мен табиғат туралы пәндер көбірек оқытылады. Салауатты өмір салтын қалыптастырып, әрбір оқушының бойындағы патриоттық сезімді оятуға көп көңіл бөлінеді. Ана тілі, математика, адамгершілік пен этика, музыка, шет тілі сынды пәндерге баса назар аударылады. 3 сыныптан бастап ағылшын тілі жиілей бастайды. 4 сынып оқушылары жылына 2 апта фермаларға, шеберханаларға барып жұмыс істейді. Барған жерлерінің тыныс-тіршілігімен танысады. Мұнымен қатар, әрбір оқушыға аптасына бір күн қоғам өміріне қатысты мерекелік кештерге, мәдени шараларға қатысу міндеттеледі.
1-сурет. Бастауыш мектеп оқушылары.
Орта мектеп
Ол екі сатыдан тұрады. Алғашқысы – толымсыз орта білім, кейінгісі – толық орта білім. Оқушылар бұл мектепке 12-13 жастан бастап қабылдана бастайды. ҚХР заңына сәйкес әрбір республика азаматы 9 жылдық білім алуы керек.
Толық орта білім мектебі оқушыларды 15-16 жастан бастап қабылдайды. Оқушы өзі таңдаған оқу курсына байланысты 2 немесе 4 жыл оқиды. Әдетте жалпы курс академиялық және кәсіби техникалық бағыттар деп екі үлкен салаға бөлінеді.