Этиологиялық факторлардың ішінде химиялық заттардың әсері мен вирустар қарастырылады. Адамның Т-жасаушалы I тип (HTLV-I) вирусының рөлі СЛЛ-дың Т-жасаушалы түрінің дамуында дәлелденген.
В-лимфоциттер ерте кезеңінде ісіктік трансформацияға өтіп әрі қарай дифференциялануы тежеледі де ісіктік жасаушалар клоны пролиферацияланады.
Ісіктік жасаушалардың жинақталуы апоптоз процесінің реттелуінің бұзылысымен байланысты. Ісіктік В-лимфоциттердегі Всl-2 жүйесі гендерінің жоғары дәрежеде экспрессиялануы дәлелденген, ол осы жасаушалардың өмір сүру ұзақтығын ұзартады.
СЛЛ – баяу үдемелі ауру. Ісік біртіндеп қалыпты гемопоэтикалық жасаушаларды ығыстырады, біршама уақыттан кейін сүйек миында қан түзілудің жетіспеушілгіне әкеледі.
Ісікті В-лимфоциттердің СК-де, лимфа түйіндерінде, көк бауырда, сирек басқа ағзаларды (тері, ас қорыту жолдары, бүйрек, өкпе және т.б.) пролиферациялануы аурудың клиникалық көріністерінің туындауына әкеледі.
СЛЛ жіктелуі (Binet J., 1981)
A. Диагнозда қарастырылған қандағы және сүйек миындағы лимфоцитоздан басқа 1-2 аймақта біржақты немесе екі жақты лимфа түйіндерінің үлкейуі бар, анемия және тромбоцитопения жоқ.
B. Лимфа түйіндер 3 және одан да көп аймақта үлкейген. Анемия және тромбоцитопения жоқ.
C. Үлкейген лимфа түіндер аймағына немесе ағзаларға байланыссыз анемия және тромбоцитопения бар.
К. R. RAI (1975)- созылмалы лимфолейкоз жіктемесі: 0 Кезең . Шеткері қанда лимфоцитоз 15×109/л, сүйек кемігінде >40%. I Кезең. 0 кезеңімен қатар лимфа түйіндерінің ұлғаюы. II Кезең. 0 кезеңмен қатар, лимфа түйіндерінің ұлғаюынсыз, гепато- және/немесе спленомегалия. III Кезең. анемия (гемоглобин 110 г/л аз). IV Кезең. тромбопения (тромбоциттер 100×109/л аз). тромбоциттер 100,0×109/л аз,лимфа түйіндерінің аймағына байланыссыз. FAB (франк-британ-американдық зерттеу) жіктемесі бойынша ЖМЛ ағымының 7 варианты бар: М1 – жасушаның жетілуінсіз миелобласты лейкоз ; М2 – толық емес жетілген жасушалы миелобласты лейкоз; М3 — промиелобласты лейкоз; М4 — миеломонобласты лейкоз; М5 — монобласты лейкоз; М6 — эритролейкоз; М7 — мегакариобласты лейкоз.
К. R. RAI (1975)- созылмалы лимфолейкоз жіктемесі: 0 Кезең . Шеткері қанда лимфоцитоз 15×109/л, сүйек кемігінде >40%. I Кезең. 0 кезеңімен қатар лимфа түйіндерінің ұлғаюы. II Кезең. 0 кезеңмен қатар, лимфа түйіндерінің ұлғаюынсыз, гепато- және/немесе спленомегалия. III Кезең. анемия (гемоглобин 110 г/л аз). IV Кезең. тромбопения (тромбоциттер 100×109/л аз). тромбоциттер 100,0×109/л аз,лимфа түйіндерінің аймағына байланыссыз. FAB (франк-британ-американдық зерттеу) жіктемесі бойынша ЖМЛ ағымының 7 варианты бар: М1 – жасушаның жетілуінсіз миелобласты лейкоз ; М2 – толық емес жетілген жасушалы миелобласты лейкоз; М3 — промиелобласты лейкоз; М4 — миеломонобласты лейкоз; М5 — монобласты лейкоз; М6 — эритролейкоз; М7 — мегакариобласты лейкоз.