Адам физиологиясы



Pdf көрінісі
бет58/373
Дата06.02.2023
өлшемі28,52 Mb.
#65665
түріОқулық
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   373
Байланысты:
Адам физиологиясы

Бүлиіықеттін жүмысы. Ет жиырылып ауырлык көтерсе, ол оның 
белгілі бір жүмыс істегенін керсетеді. Ет жиырыпып ауырлықты үстап тұрса, 
бұлщықеттің ұзындыгы кысқармайды. Мүны статикалық (қозгалыссыз) 
жүмыс дейді. Ал жүкті бір жерден екінші жерге көтеріп апаратын жүмысты 
дннамнкалык жылжымалы жұмыс дсйді. Динамикалык жүмысты өлшеу үшін 
ауырлыкты (Р) көтерген биіктікке (һ) көбейтеді. W = р х һ. Жұмыс "кгм"-мен 
белгіленеді.
Механикалық жүмыс алгашқыда біртіндеп күшейеді, сонан соң біртіндеп 
төмендейді. Жұмыс істегенде көтеретін ауырлыктың мөлшері орташа болса, 
жүмыс көп істеледі (жүмыстың орташа ауырлык заңы). Жүмыс нәтижесі 
онын ырғағына да байланысты. Орташа ырғақты жұмыс істегенде 
жұмыскерлік үзакка созылады (бүл жұмыстың орташа ырғак заңы) - жұмыс 
көп істеледі.
Бүлшықеттіц кажуы Етті ұзак уакыт белгілі бір ырғакиен тітіркендіріп 
отырса, ол кажиды оның жиырылу қабілеті біртіндеп төмендеп, акыры мүлде 
жауап бермей қояды. Бұл уакытша қүбылыс. Біраз үзіліс жасап. тыныктырса, 
ет кайгадан жиырыла бастайды, біртіндеп жиырылу қасиеті бастапкы 
калпына келеді. Бұлшықеттің қажуын жазып алуға брлады, ол эргограмма 
дсп аталады. Бүлшыкеттің жнырылуы нессимум жиілігінсн де тоқталады. 
Бірак кажу мсн псссимум жиіліктс жиырылу тоқгаганмсн бүл екі қүбылыстың
72


себсбінде жэне физиологиялык каситтсріндс срскшелік бар. Бүлшықеттің 
қажуы үзак уақыт жиырылу қызметін атқару нәтижесі, дем алған соң 
бүлшықеттің жүмыскерлігі бұрынғы қалиына келеді. Пессимум жиілікте 
тітіркендіргіш жиілігін төмендетсе (өзгертсе) болганы, ет дем алмай-ак 
тітіркендіргіш күшіне сэйкес жиырылады және қажыган етте кездесетін 
химиялык өзгсрістср мен контрактура мұнда болмайды. Қажи бастаған кезде 
бүлтықеттің латенттік ксзсңі үзарады, жиырылу күші (амплитудасы) 
біртіндеп төмендейді. Бүлшықеттің босауы көгіке созылады, жүмысы 
тоқтаганмен ет толық босамайды. Мүны калдық жиырылу (қүрысу) немесе 
контрактура дсп атайды. Қонтрактураның шамасы тітіркендіргіштің күшіне 
байланысты. Контрактура кейде басқа себептермсн де - ауру сезімін 
тудыратын тітіркеңдіргішгщ әсерінен, ацетилхолиннің немесе адреналиннің 
көбеюінен, снмгтатикалық жҮЙКс кезуынан және еттегі ыдыратан заттар 
(АУФ) бүрынгы деңгейіне келмесе, жүмыс кезінде зат алмасуы қарқынына 
байланысты бүлшыкеттің температурасы 45-600С дейін жоғарласа пайда 
болады.
Қаңқа еті бірьщгай салалы стке 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   373




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет