Ағылшын тілінен аударғанда «менеджмент» ол
жүктеу/скачать 42,56 Kb.
|
| Ағылшын тілінен аударғанда «менеджмент» - ол {=басқару Басқару – ол {=жүйелі процесс Басқару туралы ғылым – {=менеджмент З. М. Садвокасованың пікірінше, менеджмент – ол {=адамдардың кәсіби қызметінің түрі Менеджмент ғылымындағы «ғылыми басқару мектебін» қалаушы: {=Ф. Тейлор Менеджмент ғылымындағы «әкімшілік басқару мектебінің» негізін салған {=А. Файол «Менеджмент» оқулығының авторы И. Н. Герчикованың пікірінше, менеджмент дегеніміз: {=нарықтық экономика жағдайында басқару Дүниежүзілік деңгейдегі ең ұтымды менеджмент жүйесі – ол {=жапондық менеджмент жүйесі Жапондық менеджмент жүйесінің ерекшелігіне жатпайды: {=индивидуализм Басқару қызметінің айрықша түрі: {=педагогикалық менеджмент Мектеп жұмысын басқарудың мазмұны мен əдістері, оқу-тəрбие жұмысын тиімді ұйымдастыру туралы педагогика ғылымының бір бағыты {=педагогикалық менеджмент Басқару теориясы жайлы алғашқылардың бірі болып 2,5 мың жылдықта жазған Ежелгі Қытай ойшылы {=Конфуций Адамдарды ортақ мақсатқа жұмылдыру; педагогикалық ұжымдағы əрбір қызметкердің қажеттіліктерін дамыту жəне оны мүмкіндігінше қанағаттандыру; адамдардың дамуын жетілдіру; педагог қызметкерлердің коммуникациялық дағдыларын, жеке жауапкершіліктерін дамыту; үрдісті жоспарлау, ресурстармен қамтамасыз ету; педагог қызметкерлердің жоғары ынталандыруын туғызу; үрдісті бақылау жəне түзету; оқыту үрдісін жетілдіру, оның тиімділігін арттыру; нəтижеге қол жеткізу, тиімді басқару {=педагогикалық менеджмент міндеттері Білім беру компоненті, мотивациялық компонент, когнитивті компонент, əрекеттік компонент, шығармашылық компонент, ақпараттық (конативті) компонент, интегративті компонент {=педагогикалық менеджменттің негізгі құрылымдары Педагогикалық менеджменттің құрылымдық деңгейлері {=педагогикалық ұжымның қызметін басқару; педагогтың қызметін басқару; оқушылардың қызметін басқару «Күтулер теориясының» авторы: {=В. Врум Менеджмент ғылымындағы «сандық тәсіл» авторы: {=Портер – Лоулер «Қабілеттерге үйрену теориясының» авторы {=Д. Мак – Клелланд Ресейде «еңбек мектебін басқару жүйесін» құрушы: {=А. С. Макаренко Білім беру жүйесінің тиімділігін көтеруге бағытталған басқару ұстанымдары, əдістері, ұйымдастыру формалары мен технологиялық тəсілдерінің кешені жəне педагогикалық жүйені басқару: жоспарлау, реттеу, бақылау, басшылық жасау, ұйымдастыру өнері {=педагогикалық менеджмент Басқару ұстанымдары, əдістері мен функцияларына негізделген тиімді (рационалды) басқаруды қамтамасыз ету, ортақ мақсатқа ұжымды жұмылдыру, адами ресурстарды дамыту, еңбек өнімділігін арттыру, педагог қызметкерлердің ынталандыру белсенділігін туғызу, олардың ішкі, сыртқы мүмкіндіктерін еңбек əрекетінде өнімді қолдану,басқарудағы қарама-қайшылықтарды жеңу жолдарын табу, іздеу {=педагогикалық менеджмент мақсаты Жұмысшы адамның қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған басқару теориясы – ол {=А. Маслоудың «қажеттіліктер пирамидасы» Сапа менеджменті жүйелерін құруға негіз болған: {=TQN тұжырымдамасы «Екі факторлы модель мектебінің» авторы: {=Ф. Герцберг Педагогикалық жүйелерді басқарудың екі негізгі бағыты {=жүйелік жəне жағдаяттық Басқарудың мақсаты, міндеттері, технологиялары, адамдар, басқару құрылымы өзара байланыста, бірлікте қарастырылуы ескеріледі {=жүйелік басқаруда Туындаған жағдаятқа байланысты оны шешуде ең тиімді деп қабылданатын əдіс, тəсіл ескеріледі {=жағдаяттық басқаруда Менеджментке «жүйелі тұғырынан» қарауды айқындаған: {=Честер Барнард Менеджментке «жағдаяттар тұғырынан» қарауды негіздеген: {=Игорь Ансофф Менеджментке «процесті тұғырынан» қарауды дәлелдеген: {=Анри Файоль «Z» теориясының авторы: {=Уильям Оучи «7С» тұжырымдамасын құрастырушы: {=Т. Питерс Ұйымның ішкі ортасы {=мақсаттарға тиімді жету үшін құрылған бөлімдер Түрлі тəсілдер, əдістер, жұмысты ұйымдастыру жəне бақылау арқылы жүзеге асырылатын басқару іс əрекетінің түрі {=менеджмент функциялары Басқарудың бөлінуі мен ынтымақтастығына негізделген жəне басқару органының объектінің объектіге əсер етуінің белгілі бір бірлігі, күрделілігі мен тұрақтылығы сипатталатын қызмет түрі болып табылады {=басқару функциясы Басқару функцияларын ХІХ ғ. жоспарлау, ұйымдастыру, үйлестіру, реттеу, ынталандыру, бақылау деп анықтаған {=А. Файоль Негізгі менеджменттік функцияларға жататын: {=бақылау Менеджменттің қосалқы функциялар тобына енетін: {=шешімдерді қабылдау Қосалқы менеджерлік функциялар тобында: {=ақпарат және байланыс функциясы Менеджменттің негізгі функцияларының бірі: {=уәждеу «Нəтижелер бойынша мектепті басқару» (1997) кітабында басқарудың келесі функцияларын бөлді: ақпараттық –талдау, ынталандыру (уəж) –мақсаттық, жоспарлы –болжамдық, ұйымдастырушылық–атқарушы, бақылау –диагностикалық, реттеу-түзету {=П.И.Третьяков Білім беру үрдісін басқару циклы {=талдаумен басталып, талдаумен аяқталады Бұл функцияның басты мақсаты - педагогикалық үрдістің барлық қатысушылары өз міндеттеріне, жəне оларға берілген жоспарларға сəйкес, нақты білім жағдайында жеке жəне ұжымдық мақсаттарына қол жеткізу қажеттілігіне сəйкес жұмыстарды нақты орындауын қамтамасыз ету {=мақсат қою функциясы Даму бағыттарын, жүйенің жалпы жағдайын, оқутəрбие үрдісінің нəтижелеріне шынайы баға бере отырып, соның негізінде оны жетілдіруге нұсқаулар беру немесе жоғары сапаға жеткізуді қарастыратын білім берудегі менеджерлердің негізгі қызметтерінің бірі {=педагогикалық талдау Педагогтар мен білім алушылардың бірлескен жұмысының тиiмдiлiгiнiң себептерi туралы мəлімет алу тəсiлi {=талдау Әр бөлімшенің оқу іс-əрекеттерінің нəтижелерін, іс жүзіндегі жағдайын талдау жəне пайдаланылатын əдістердің орындылығы мен тиімділігін, білім беру ақпаратын басқару əдістерін негіздеуге мүмкіндік береді {=ақпараттық -талдау функциясы Педагогикалық талдаудың мақсаты {=педагогикалық үрдісті басқарудың танымдық аспектілерін тереңнен қамтамасыз ету жəне соның негізінде мектептің, оның құрылымдық бөліктерінің, білім алушының педагогтың, ата-аналардың дамуына ықпал ету SWOT : {=S – күш, W –əлсіздік, O‐ мүмкіндіктер, T‐ қауіп-қатер Педагогикалық жүйелерді басқару қызметін жүзеге асыру ұстанымдары {=жүйелілік пен тұтастық, синергетикалық, мақсаттық - бағдарлылық, технологиялық, құзыреттілік, нəтижелілік, кері байланыстық Консенсус принципі – бұл {=менеджмент ұстанымы Бұл ұстаным барлық деңгейлердегі педагогикалық жүйелердің құрамы, құрылымы, жүйе құраушы факторлары мен қызметтік компоненттері мен өзара байланыстарының түгел қамтылуын қамтамасыз етеді {=жүйелік пен тұтастық ұстанымы Бұл принциптің сақталуы педагогикалық жүйе субъектілерінің өзін-өзі басқару негізінде өзіндік дамуын қамтамасыз етеді {=синергетикалық ұстаным Мектепті басқару принциптері жүйесіне кірмейді: {=оқушылардың жас ерекшеліктерін ескеру Мектепті басқару принциптер жүйесіне кірмейді: {=көрнекілік Менеджмент принциптерін айқындаған: {=Д. Мак Кэлем Менеджмент субъектісінің басқару функцияларын жүзеге асыруда жтекшілікке алатын негізгі ережелері - ол {=басқару принциптері Педагогикалық менеджменттің принципі: {=кері байланыс Жекеше ынталандыру - ол {=менеджмент принципі Басқарудың жүйелілігі мен тұтастығы – ол: {=мектепті басқару қағидасы Күтілетін нəтижелердің алдын - ала нақты сипатталуы мен оған қол жеткізуге бағытталған технологиялар мен тиімді əдіс - тəсілдердің, ресурстардың таңдалуымен қамтамасыз етіледі, сонымен қатар, нəтижелердің мақсатқа сəйкестілігі сараптамалар арқылы анықталады {=нəтижелілік ұстанымы Белгілі бір мақсатқа қол жеткізуге бағытталуын, сонымен қатар жүйенің барлық компоненттеріндегі, кіші жүйелердегі өзгерістер жалпы жүйе мақсатына сəйкес ұйымдастырылуын қамтамасыз етуді қажет етеді {=мақсаттық - бағдарлылық ұстанымы Жүйенің өзгерістерін ұйымдастырушы субъектілердің мақсатты орындауға қажетті құзыреттіліктері болуын талап етеді {=құзыреттілік ұстанымы Қазіргі этикалық құндылықтарға деген терең сенім ұстанымы, мықты ішкі корпоративтік мəдениет, адамға деген біртұтас көзқарас ұстанымы, педагог жұмысын байыту жəне мансаптық өсу ұстанымы, жеке тұлғаларды еңбекке ынталандыру ұстанымы, консенсус (ортақ, біріккен келісімге келу) ұстанымы, барлық қызметкерлер үшін ортақ статус ұстанымы, барлық қызметкерлерді дайындау мен қайта даярлауды кеңейту ұстанымы, толық жұмыспен қамту саясаты ұстанымы, сапаға бағыттылық ұстанымы, жанама бақылау ұстанымы, ұжым боп шешім қабылдау ұстанымы міндетерліктерді жолдау ұстанымы, көлденең байланыс ұстанымы {=Ю.А. Конаржевский «Менеджмент жəне мектепішілік басқару» (2000) еңбегінде Қазіргі педагогикалық менеджментте қоғамдағы, жүйедегі болып жатқан өзгерістерге байланысты басқарудың ұстанымдары {=ынтымақтастық, демократиялық, ізгілендіру, мақсатқа сай үйлесімділік, үнемі жаңғырып отыру, тиімді басқару (рационалистік), басқарудың ғылымилық ұстанымы Педагогикалық менеджменттің әдістері топтарына жатпайды: {=әкімшіл-әміршіл әдістер тобы Басқару қызметінің әдістеріне жатпайды: {=салыстырмалы – генетикалық Педагогикалық менеджменттің әкімшілік әдістері тобына жататын: {=бұйрық беру әдісі Педагогикалық менеджменттің экономикалық әдістеріне жатады {=экономикалық есеп Кəсіби саладағы, өмірде болып жатқан өзгерістерге, жағдайларға тез икемделу, білім беру жүйесінің бəсекеге қабілеттілігін арттыратын үздіксіз дамуды білдіреді {=жаңашыл-бейімді білім беру жүйесін басқару Басқару əдіснамасы зерттеуді қарастырады {=басқару əдістерін Басқару əдістері сипатына қарай топтарға бөлінеді {=əлеуметтік-психологиялық, ұйымдастыру жəне əкімшілік əдістер, экономикалық əдістер Бір жағынан, басқару функцияларын жүзеге асыру үдерісі, ал екінші жағынан, өз жұмысын жандандыру жəне оны шығармашылық, мүдделі, белсенді сипатқа ие ету мақсатында ұйым қызметкерлеріне əсер ету процесі {=басқару əдістері Басқару əдістері басқару стилдерін қалыптастыратын негізгі факторлардың бірі, соның нəтижесінде басшы мен қызметкерлер арасында өзара байланыс қалыптасатынын жəне басқару стиліне негіз салатын орындаушылардың қызметін ұйымдастыру əдістері екенін айтады {=В. Веснин Адамның жəне ұжымның мінез-құлқына ықпал ету жолдары, ұйымның күйі мен көңіл-күйі туралы, жоғары моральдық мəдениет негізінде ұйымда жағымды климатты жандандыру, адам мен ұжымға терең құрмет көрсету тəсілдерін қарастырады {=əлеуметтік-психологиялық басқару əдістері Педагог мамандар мен білім алушылардың еңбектерін бағалауға негізделген, іс əрекет нəтижелерін материалдық ынталандыру тəсілдері, экономикалық ынталар мен жетістіктер жиынтығы, жанама əсер етеді, қажетті бағытта қызметкерлердің қызметін ұйымдастыру {=экономикалық әдістер Басқару мен басқарудың барлық деңгейлеріндегі адамдардың құқықтары мен міндеттеріне, басшының өз билігін жүргізуіне, бағыныштылардың жауапкершілігіне жəне ұйымдастырушылық қатынастар жүйесін құруға негізделген {=басқарудағы ұйымдастыру жəне əкімшілік əдістер Əлеуметтік жоспарлау, əлеуметтік зерттеулер, жеке қасиеттерін бағалау, мораль, серіктестік, бəсекелестік, жанжалды жағдайларды басқару кіреді {=әлеуметтік басқару əдістерінің ішіне Ұйымдастыру жəне əкімшілік əдістердің тобы {=ұйымдастыру тұрақтандыру, ұйымдастырушылық-əкімшілік ұйымдастыру жəне тəртіптік Педагогикалық кеңесті басқаратын: {=мектеп директоры Мектепті басқару – {=мектептің іс-әрекетін жоспарлау, ұйымдастыру және басқару жүйесі Мектеп директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасарының лауазымдық міндеттері: {=оқушыларды тәрбиелеу бағдарламаларын жасауды, оларды іске асыру бойынша жаңа тәсілдерді қамтамасыз етеді Мектеп ұжымы құрылымындағы ең тұрақты ұжым - ол {=cынып ұжымы Білім беру ұйымының директорының лауазымдық міндетіне жатпайды {=девиантты мінез-құлықты балалармен жеке тәрбие жұмысын ұйымдастырады Білім беру ұйымының директорының лауазымдық міндетіне жатпайды {=сынып жетекшілер жұмысын жоспарлау Білім беру ұйымының директорының лауазымдық міндетіне жатпайды {=эксперименттік жұмыс нәтижесін қорытындылау Білім беру ұйымының директорының лауазымдық міндетіне жатпайды {=тестілеу өткізуді ұйымдастыру Білім беру ұйымының директоры білуге міндетті емес {=Қазақстан Республикасының «Акционерлік қоғамдар туралы» заңын Білім беру ұйымының директоры білуге міндетті емес {=«Бағалы қағаздар рыногы туралы» Қазақстан Республикасының заңын Мектепті басқаратын жоғарғы орган {=педагогикалық кеңес Педагогикалық кеңестің құрамы {=мектеп директоры, оның орынбасарлары, мұғалімдер, тәрбиешілер, оқушылар, оқушылардың қоғамдық комитетінің өкілдері, кітапханашы, дәрігер, ата-аналар комитетінің төрағасы Педагогикалық кеңес өткізіледі {=оқу жылы тоқсандарының барысында 1 рет Мектептің оқу ісінің меңгерушісінің (завуч) міндетіне жатпайды {=оқу процесін қаржыландыруға байланысты сұрақтарды шешу Мектептің топ-менеджері білуге міндетті құжат: {=Қазақстан Республикасының «Тіл туралы» Заңы Жоғары лауазымды басқарушы: {=топ-менеджер Мұғалім, сынып жетекшісі – олар: {=лоу- менеджер Оқу тәрбие процесінің жағдайын, тиімділін және нәтижесін айқындайтын іс-әрекет: {=педагогикалық диагностика Тұңғыш рет «диагностика» ұғымын педагогика саласына енгізген ғалым: {=А.И. Кочетов Диагностикалық ақпаратты жинап-талдаудың тәсілдері мен құралдары: {=диагностикалық әдістер Мақсатты зерттеуде, алынған нəтижелерді түсіндіріп, қорытынды (диагноз) түрінде жалпылама сипаттайтын адамның қасиеттерін, сипаттамаларын жəне жайкүйін тану жəне бағалау үдерісі {=диагностика Диагностика сөзі {=грекше diagnostikos - тануға қабілетті Педагогикалық процестегі диагностикалық әдістеріне жатады {=бақылау әдісі Педагогикалық процестегі диагностикалық әдіс {=статистикалық мəліметтерді жинақтау Мектепішілік бақылауды жүзеге асыру барысында пайдаланылатын əдістердің бірі {=психологиялық диагностика əдістері Диагностикаға жататындар {=бақылау, тексеру жəне бағалау, статистикалық мəліметтерді жинақтау, оған талдау жасау, қозғалыстарды анықтау, оқу-тəрбие үрдісін болжау, оның сапасының артуын анықтау Диагностикалық негізде мектептің, ұжымның барлық қызметінің жағдайын талдау,нəтижесіне баға беру, қабылданған шешімдердің орындалуын тексеру, құжаттардың талапқа сай рəсімделуін бақылау, ұжым жұмысының сандық жəне сапалық нəтижелерін шығару {=бақылау–есеп, реттеу, түзету функциясы Менеджменттің негізгі функцияларына жататын: {=жоспарлау В.П. Симонов бойынша, педагогикалық менеджмент жүйесін құрушы факторларының алғашқы көрсеткіші – ол: {=жоспарланған нәтиже Мекеменің мақсаттарына жету үшін адамдарды іс-әрекетке итермелеу процесі – бұл менеджменттің қызметі {=жоспарлау Жоспарлау қамту дəрежесі бойынша {=жалпы жəне бөлек Жоспарлау қызмет ауқымы бойынша {=стратегиялық; тактикалық, жедел Жоспарлау қызмет ету салалары бойынша {=мектепке қатысты – жалпы біліммен қамту, тəрбие жұмысы, əдістемелік жұмыс жəне басқалары бойынша жұмысты жоспарлау Жоспарлау мерзімдер бойынша {=қысқа, орта, ұзақ мерзімді Жоспарлау нұсқаулылық дəрежесі бойынша {=барлық əрекеттер мен іс-шаралар көрсетілетін қатаң жоспарлау; ойламаған жағдайлардың пайда болу мүмкіндігіне жəне олардың негізінде жоспардың жедел түзетілуіне жол берілетін икемді жоспарлау Мектеп қызметінде жоспарлардың түрлері {=келешек, жылдық жəне ағымдағы жоспарлар Жазғы демалысты қосқанда, бүкіл оқу жылын қамтиды {=жылдық жоспар Мектеп іс-әрекетіндегі жоспардың түрлері {=жалпы мектептік жылдық, болашақтық, күнтізбелік, тәрбие жұмысының жоспары, сабақ жоспары Мектеп жұмысын жоспарлау {=мектептің барлық іс-әрекетінің тиімділігін арттыру мақсатында алдағы уақыттағы іс-шаралар мен әрекеттің негізгі түрлерін анықтау Мектеп пен мұғалім жұмысының негізгі жоспары: {=жалпы мектептік жылдық жоспар Педагогтың жоспарлау жолындағы міндеті {=тәрбие процесін жоспарлауда әрекет бағытын анықтау Педагогикалық ұжым {=жалпы мақсат пен міндеттерді жүзеге асыруда, бірлескен іс-әрекет процесінде дамудың жоғары деңгейіне қол жеткізген, ұйымдастырушылық пен психологиялық бірлікті көрсететін педагогтар топтары Жалпы білім беретін мектептегі басқару формалары {=педагогикалық кеңес, әдістемелік комиссия, педагогикалық консилиум, жиналыс, оқушылар комитеті, білім беру бойынша кеңестер, мектеп кеңестері Мектептегі басқару басқарудың төмендегі буындары арқылы жүзеге асырылады: {=мектеп директоры - оның оқу-тәрбие жөніндегі орынбасарлары -мұғалімдердің қоғамдық ұйымдарының жетекшісі - мұғалім - оқушылардың өзін-өзі басқаруының жетекшісі - оқушы Мектептік құжаттардың барлық түрлері бөлінеді: {=оқу-педагогикалық, мектепішілік ақпараттық, қаржы-шаруашылық Әдістемелік жұмыстың мазмұны сипаттайды {=мұғалімнің жалпы мәдени дайындығын, кәсіби-адамгершілік мәдениетін, зерттеушілік мәдениетін, жаңашылдық іс-әрекетке қатысуын, диагностика жүргізуін, әдіснамалық мәдениетін, басқару мәдениетін Аттестациялау енгізілді {=1972 жылы Мұғалімдерді аттестациялау өткізіледі {=5 жылда Аттестациялаудың мәні {=педагогикалық еңбектің нәтижелігін, мұғалімнің белгілі бір категориясын, оқу-тәрбие жұмысының сапасын, мектептің ғылыми-әдістемелік жұмысының стратегиясы мен тактикасын анықтау Әдістемелік жұмыс {=педагогикалық кадрлардың идеялық, ғылыми-теориялық, кәсіби, мәдени, әдістемелік деңгейін көтеру бойынша ұжымдық, топтық, жеке- дара жүйелік жұмыстардан құрылған күрделі шығармашылық Әдістемелік жұмыстың мақсаты {=оқыту мен тәрбиелеудің тәжірибесіне қызмет ету Аттестациялаудың мақсаты {=білім беру қызметкерлерінің мамандығы, педагогикалық кәсібилігі мен іс-әрекеті деңгейлерінің өсуін, еңбегінің нәтижелі болуы мен бағалауының тиімді жүйесін құру Мектептегі әдістемелік жұмысты ұйымдастыру формаларына әсер ететін факторлар {=мемлекеттің білім беру саласындағы саясаты, нормативті құжаттары, мұғалімдердің педагогикалық мәдениеті, жаңашылдық деңгейі, әдістемелік сауаттылығы, ұжым арасындағы қарым-қатынастар, мектетептің технологиялық мүмкіндіктері Жоғары көрсеткішке жетуде мектеп үшін не негізгі роль атқарады {=мұғалімнің тұлғасы Педагогикалық кеңестің мәжілісінде қарастырылмайтын мәселелер {=мұғалімнің қосымша жұмысы (репетиторлық) Ұйымның ұзақ уақытқа мақсат қою тұжырымдамасы {=миссия Білім беру мекемесінің жалпы негізгі мақсаты {=миссия Білім беру мекемесінің миссиясы мен мақсаттарын жүзеге асыруға бағытталған жан-жақты нақтыланған кешенді жоспар – ол {=стратегия Мектептің миссиясы мен құндылықтарын көрсететін мектеп қызметкерлерінің мінез-құлық ережелерінің жиынтығы – {=корпоративтік этика Мектептің миссиясы және құндылықтарын сипаттайтын басты көрсеткіш {=мектептің корпоративтік этикасы Мектептік басқарушы жүйенің «рухани құрылымына» кіретін {=мектептің миссиясы мен стратегиясы Оның өмір сүру мəні мен философиясының көрініс беруі, ол ұйымның атауын, жұмыс қағидаларын, басшылықтың ниетін хабарлайды жəне ұжым қолдайтын, іс-əрекетке ынталандыратын оқу орнын нақты бағыттайтын, қоғамдағы орнын анықтайды {=ұйым миссиясы Ұйым миссиясында қарастырылады {=құндылықтар, қанағаттандыруға бағытталған қажеттіліктер, нарыққа шығу тəсілі Дұрыс тұжырымдалған миссияның қашан да жалпы философиялық мəні болғанымен, ол өзінде міндетті түрде оны ерекше ететін, нақты осы ұйымды сипаттайтын ерекшелігін сақтайтынын жазады {=С.Сатыбалдыұлы, Б.Байтанаева Миссияны {=басшылық құрастырады жəне оның мақсат қою арқылы өмірде жүзеге асуына жауапкершілік алады Ұйым миссиясының түрлері {=стратегиялық, тағайындалған, бағдарлық, стратегиялық болжамдық Стратегиялық миссия {=ұзақ уақыт аралығындағы ұйым қызметінің түрлерін қарастырады Тағайындалған миссия {=ұйымның бағытының (іс əрекет түрі, «педагогикалық өнімнің» сипаты, шығу себептері, оның не үшін керектігі т.б.) мəнін көрсетеді Бағдарлық миссия {=ұйым қызметінің негізгі бағыттарын көрсетеді Стратегиялық болжамдық миссия {=болашақта ұйымды қандай бағытта көретінін айқындайды Əкімшіліктің, педагогикалық ұжымның, оқушылар мен ата - аналардың, əлеуметтік серіктестердің белгілі мерзімге жоспарланатын бірлескен əрекеттерінің мазмұндық, ұйымдастырушылық жəне нəтижелік өзгерістердің құжаттық көрінісі. Ол мектептегі күнделікті өмірді, атқарылатын істерді бейнелейді {=мектептің даму бағдарламасы Білім саласынағы жетістіктер, мектептер мен мұғалімдердің озық тəжірибелері туралы мəліметтер {=ақпараттық ресурстар Мақсаттық - бағдарлы жобалар, олар салалық басшылар мен ондағы қызметкерлердің мақсатты бағдарламаны орындау барысындағы қайталанып отыратын қызметтерін көрсетеді. {=матрицалық құрылымның басты элементтері Жобалық бағдарлама құрастыру; кіру жəне шығу мəліметтерін дайындау; нəтижелерді бақылау, бағалау өлшемдерін даярлау; жобаны талдау жəне оны түзету жолдарын жасау {=мақсаттық - бағдарлы жобалардың бірінші кезеңі Педагогикалық менеджменттің нысаны – ол {=оқыту және тәрбиелеу процесі Менеджмент субъектілерінің іс-әрекетінің нәтижесі {=мұғалімдердің даралық мәртебесі Менеджмент субъектілерінің іс-әрекеттерінің нәтижесі {=оқушылар білімінің сапасы Педагогикалық ұжымдағы тұлғааралық байланыстардың өзіндік ерекшеліктері {=көпфункционалдығы Педагогикалық ұжымдағы тұлғааралық байланыстардың өзіндік ерекшеліктері {=өзін-өзі басқаруы Педагогикалық ұжымдағы тұлғааралық байланыстардың өзіндік ерекшеліктері {=алқалы басқару органдардың қызметі Ұжымдағы психологиялық климаттың мазмұндық сипатын адамдардың өзара қарым-қатынасы, олардың көңіл-күйі, хал-жайы, бірлесе атқарған жұмыс процесіне көңілі толуы айқындайтын болғандықтан {=психологиялық климатты сипаттауда эмоциялық бағаның маңызы зор Қолайлы моральдық-психологиялық ауа-райымен, жылы шырайлылықпен, парыз бен жауапкершілікті құрметтеумен өзара талапшылдықпен, сергектікпен ерекшеленеді {=жағымды əлеуметтік-психологиялық климат қалыптасқан педагогикалық ұжым Ұжым - {=өзін-өзі басқару органдары бар, әлеуметтік мақсатты көздейтін бірлестік Тәрбие жүйесі деген – {=ұжымның өмір сүруі және психологиялық ахуалы сияқты интегративтік қасиеттері бар әлеуметтік жүйесі. Басқаруда педагогикалық менеджмент жүйесін енгізетін мектептің параметрлерінің бірі ретінде мектептегі психологиялық климатты жақсарту керектігін айтады {=Т.М.Баймолдаев Оқушылар ұжымындағы өзін-өзі басқаруды дамыту үлгісінің шартты түрі {=әрекеттің шешімін ұжым болып қорытындылау Мәселелерді ұжымда талқылау және ұжымдық шешім қабылдау {=өндірістік кеңес Білім берудегі басқару объектілері {=әлеуметтік жүйе Білім беру процесінің субъектілерінің мотивтеріне, қажеттіліктеріне, қызығушылықтарына бағытталығын сипаттайтын: {=педагогикалық менеджмент «Адами қарым-қатынас теориясының» авторы: {=Д. Мак Грегор «Адами қатынастар мен тәртіптік көзқарас» тұжырымының авторы {=Э. Мейо Жалпы тәрбиелік мақсат пен міндеттері және дүниетанымдық көзқарастары негізінде қарым-қатынастағы білім беру мекемесі педагогтарының бірлестігі – бұл: {=педагогикалық ұжым Адамдардың іскерлік байланыс пен қарым-қатынас орнату қабілеттілігі {=құндылық бағыттары Басшының барлық шешімдерді жеке қабылдауы, сол сияқты жұмыскерді жеке адам ретінде елемеуі {=өктемшіл стиль Менеджменттегі ұжымдық қарым-қатынас пен әрекеттестік әдістері: {=тренинг Менеджменттегі ұжымдық қарым-қатынас пен әрекеттестік әдістері: {=коммуникациялық ойын Басшының қол астындағы адамдарымен, жұмыс бабындағы əріптестерімен қатынасының демократиялығы, оның қолжетімділігі, ұқыптылығы, жолдастық сенім атмосферасын жасай білуі, өз сөзіне қатысты нақтылығы мен жауапкершілігі {=басшының этикасының нормалары Ішкі жəне сыртқы жүйелерде, заттанған жəне затқа айналмаған құрауыштарда, кабинеттер мен өндірістік тұрғынжайлар интерьерлеріне кіретіндерде, құрмет тақтасы, басқару философиясы мен идеологиясы, əдет-ғұрыптар мен дəстүрлер, құндылық бағдарлары, діншілдік, күту, тəртіп нормаларында байқалады {=корпоративтік мəдениет Серіктестер алдында ұйым бейнесін қалыптастыруға бағытталған имидждік қызмет – ол: {=корпоративтік мәдениет Мектептің ұйымдастыру мәдениетінің негізгі құрастырушылары болып табылады {=кәсіптік және жалпыадамзаттық құндылықтар Білім беру мекемесінің ұйымдастыру мәдениетінің негізгі құрастырушылары болып табылады: {=мектептің дәстүрлері мен ерекше белгілері Этика {=грек тілінен – ēthiká, ēthos дегеннен – əдет-ғұрып, мінез Басқарушының адамдар, тұлға жəне топпен ұжымның, ұжымдар арасындағы өзара қарым-қатынастың мəнісін жəне негізгі нормаларын білуді көздейді {=басшының этикасы Басқарушылар мен бағынушылардың өзара өзгеру, өзара əрекет етуші субъектілердің жəне осы өзара əрекет ету үдерісінің өзгеруі ретінде түсіндіріледі {=педагогикалық үдерісті басқару «Өзара əрекет ету байланыстары оның тұтас қызмет етуінде шешуші рөл атқарады, өйткені білім берушінің жəне білім алушының белсенді өзара əрекетінде ғана оқу үдерісі тұтас құбылыс ретінде пайда болады. Білім беру жəне оқу арасындағы өзара əрекет байланысының арақашықтығы осы үдерісті тұтастығынан айырады, яғни оны негізгі белгілердің жəне бар болу шарттарының біреуінен айырады, ол оқыту үдерісі ретінде қызметін тоқтатады» деген {=Ю.К.Бабанский Білім беру қызметтері тұтынушыларының əртүрлі топтарын қарастыра отырып, оқушылар – білім беру қызметінің белсенді қатысушылары (мұғалімдермен қатар) екенін көрсеткен {=В.П.Панасюк Білім алушының белсенділігі тəжірибеден тəуелсіз оқу-тəрбие үдерісінде жүргізілетін басқарудың маңызды құрауышы екені оқу қызметін жəне оны құрайтын оқу əрекеттерін {=талдау арқылы ашылады Осы кезеңде оқушылар зерделенген оқу материалын қорытындылайды, оны өзінің білімдері мен ептіліктерінің жалпы жүйесіне жинақтайды; атқарған оқу жұмысын талдайды; бірінші кезеңде қойылған мақсаттарды жəне қол жеткізілген қорытындыларды салыстырады {=бақылау-бағалау кезеңінде Білім алушының белсенді субъект, саналы азамат ретінде дамуы, оның əлеуметтік өмірінде талап етілетін құзыреттіліктердің кең спектірін игеруі {=оның жас, күштері мен қабілеттерінің ерекшеліктеріне қарай білім беру мекемесі қызметінің кейбір жақтарымен басқару тəжірибесіне де қатысуынсыз мүмкін емес Белгілі кеңес психологы П. Я. Гальперин əрекет құрылымын аша отырып, оны атқаратын функциялары бойынша {=шамалы, атқарушы жəне бақылау деген үш бөлікке бөледі Əрекет құрылымын шамалы, атқарушы жəне бақылау деген үш бөлікке бөлген {=П.Я.Гальперин Қызметпен тым қатаң басқару білім алушылардың бастамасын жəне өзіндік қызметін {=жояды Педагогикалық басқару барынша ықтимал шамасында жеке адамдардың, қоғамдық үдерістердің, құбылыстардың дамуының заңды барысын есепке алған жағдайда {=олардың оң беталыстарының жедел дамуына ықпал етеді Педагогикалық менеджментте қолданылатын шиеленісті шешудің құрылымдық әдістеріне жатады: {=жұмысқа деген талаптарды түсіндіру Педагогикалық менеджментте қолданылатын шиеленісті шешудің құрылымдық әдістеріне жатады: {=сыйақы жүйесін құру Педагогикалық менеджментте қолданылатын шиеленісті шешудің құрылымдық әдістеріне жатады: {=үйлестіру және ықпалдастық Педагогикалық менеджментте қолданылатын шиеленісті шешудің құрылымдық әдістеріне жатады: {=жалпы мақсаттарға жету үшін барлық қатысушылардың күштерін бағыттау Шиеленіс {=кең түсінігінде тараптардың, пікірлердің, күштердің қақтығысы ретінде түсіндіріледі Тұлғаның немесе топтың мүдделерін, мəртебесін, рухани құндылығын қозғайтын қарама-қайшылықтардан {=шиеленіс пайда болады Шиеліністің «қосылу механизмдері» {=дұшпандық, агрессивтілік, қорқыныш жəне басқа кері эмоциялар Еңбек ұжымының мүшелері арасындағы қарбаластықты толық бағаламау, басшының олардың тұлғааралық қарым-қатынасының күрделілігін ұғынғысы келмеуі, тек қызметкерлер қызметінің өндірістік тарапына ғана көңілін тоқтатуы {=ұжымдағы барлық қатысушылар жұмылатын шиеленістерге əкеп соғады В. Линкольн бойынша шиеленіс себептерінің тобы {=5 Шиеленістердің түрлері {=тұлғаішілік, тұлғааралық, қызметкер (оның ішінде басшының өзімен) жəне топ (ұжым) арасында, топ арасындағы бəсекелестік Əртүрлі нормалар, құндылықтар, тəртіп ережелері жəне топ мүшелерінің жеке мінездемелері үшін екі жəне одан көп топ арасындағы шиеленіс {=топ арасындағы бəсекелестік Жеке қызметкерлер нормаларының, белгілеулері мен құндылықтарының сəйкес келмеуінен пайда болатын шиеленіс түрі {=тұлғааралық Қызметкердің ішкі тосуларына оның лауазымдық міндеттерінің, мəртебесінің, жұмысының қандай да болсын жағдайларының сəйкес келмеуімен сипатталатын шиеленіс түрі {=тұлғаішілік Пайда болу көзі бойынша шиеленістердің түрлері {=объективтік жəне субъективтік Қазіргі заманғы көшбасшыларға қажетті сапалар {=түрлі мəдениеттерді қабылдай алу; қарым - қатынас жасай алу; адам ресурстарын дамытуға қабілеті; шығармашылық қабілеті; өз бетімен білім ала білуі Олар басқаратын ұйымдағы жұмыс нəтижесінің жоғары стандарттар талабына сəйкестігі жəне онда қызмет істейтін адамдардың өз жұмысына берілгендігі мен оған қанағаттанғандық деңгейінен белгілі болады {=көшбасшы директорлардың көрсеткіштері Басшының педагогикалық ұжымды дамыту деңгейі емес {=оқушылардың оқу нәтижелерін диагностикалау Басшыларды арнайы оқыту түрлерін ұйымдастыру арқылы көшбасшылық құзыреттіліктерді дамыту. Тренинг, коучинг, шеберлік сабақтары, түрлі семинарларға қатысу, белсенді оқу əрекеттері нəтижесінде ойлау мен көзқарас құндылықтары, өз əрекетінің мақсатын айқындай алуы, өзін – өзі дамыту көзқарастары өзгеріп, жаңа құндылықтар қалыптаса бастайды. Бұлар өзара қарым – қатынастың жаңа түрлерін тудырып, басшылардың өз əрекеттерін ұйымдастырудағы мақсаттарын өзгерте бастайды {=көшбасшылықты дамытудың бірінші кезеңі Білім беру процесінде, басқаруда қалыптасқан іс – əрекеттерді, қарым-қатынастардың өзгеруі, дамуы. Бұл кезеңде іс- əрекеттер мазмұнында, құрылымында өзгерістер пайда болды Бұл жағдайда негізінен қалыптасқан əрекет түрлерін өзгерту жүзеге асырылып, топтар мен адамдар көзқарастары өзгере бастайды {=көшбасшылықты дамытудың екінші кезеңі Ұйымдағы педагогтар, білім алушылар, ата - аналар бірлестіктері, т.б. ұжымды басқаруға қатыстырылып, түрлі деңгейлердегі ұйымдастырушылық - құрылымдық өзгерістер пайда болады, педагогикалық əрекеттердің мазмұны мен əдістері жаңарып, педагогтар тарапынан білім беру процесінде, сабақтардың құрылымына өзгерістер енгізіле бастайды {=көшбасшылықты дамытудың үшінші кезеңі Басқарудағы, оқытудағы мақсат қою, міндеттер мен күтілетін нəтижелерді жаңаша нақтылау жүзеге асырылады. Түрлі деңгейлердегі ішкі құрылымдардың ұйымның мақсатына сай өзгерістері, күтілетін нəтижелеріне сəйкестігі қамтамасыз етіледі. Осылайша, көшбасшылық көзқарастар ғана емес, ұйымның даму стратегиясы өзгере бастайды {=көшбасшылықты дамытудың төртінші кезеңі Жүйенің жаңа сапаға өтуі, мақсатқа сəйкес даму өзгерістері жүзеге асырылады. Осы деңгейде білім беру процесін басқаруда жаңа бағыттар, тұжырымдамалық өзгерістер пайда болады. Бұндай түбегейлі өзгерістер біртіндеп дамытуды қажет ететіндіктен, əрқайсысының орындалуы өзінің алдындағы деңгейдің орындалуына тікелей байланысты болып келеді {=көшбасшылықты дамытудың бесінші кезеңі Көшбасшы {=ағылш «leader» – жүргізуші, бірінші, алдыға жүруші Команданың немесе топтың беделді, белсенді мүшесі, ол топтық мақсатқа жетуді анықтап, ұйымдастыратын, өзі алдыда жүретін жəне басқаларды артына ерте білетін адам {=көшбасшы Көшбасшылықтың түрлері {=ресми жəне ресми емес (бейресми) Əдетте белгіленген тəртіппен тағайындалады {=ресми көшбасшы Жеке қасиеттерінің арқасында көтерілген, топтық құндылықтарға жəне нормаларға толығымен жауап беретін топтың мүшесі {=бейресми көшбасшы Білім беруді басқару саласының менеджерінің көшбасшылық құзыреттіліктері {=когнитивті, əлеуметтік, қызмет, интербелсенді жүктеу/скачать 42,56 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|