|
СУДА
ТҮСУДЕГІ
САҚТЫҚ
ШАРАЛАРЫН
САҚТАҢЫЗДАР
!
ЖІБЕРГЕН
КЕМШІЛІКТЕРІҢІЗГЕ
ӨЗ
ӨМІРЛЕРІҢІЗБЕН
ЕСЕПТЕСУГЕ
ЖОЛ
БЕРМЕҢІЗДЕР
!
А
.
К
.
Сатыбалдин
,
Курчатов
қаласы
судан
-
құтқару
қызметінің
бастығы
Өмірді
жинақтаушы
сақтандыру
-
қосымша
әлеуметтік
қорғаныс
-
Дүние
жүзі
бойынша
өмірді
жинақтаушы
сақтандыру
ең
танымал
сақтандыру
өнімі
екендігі
мәлім
,
сіз
сақтандарудың
осы
түрінің
жекелеген
тұлғалар
және
жалпы
мемле
-
кет
үшін
қандай
негізгі
артықшылықтарын
атап
айта
аласыз
?
-
Сақтанушы
(
тұлға
,
клиент
)
үшін
өмірді
жинақтаушы
сақтандыпрудың
негізгі
артықшылығы
жинақтау
уақыты
бойына
сақтандыру
қорғанысына
ие
болу
болып
табылады
.
Басқа
ешбір
қар
-
жылық
құрал
инвестор
үшін
шығынсыз
жинақтау
мерзімі
аяқталғанға
дейін
жинақталған
сома
-
ны
алу
мүмкіндігін
бермейді
.
Мұндай
мүмкіндік
тек
қана
жинақтаушы
сақтандыру
келісім
-
шар
-
тында
қарастырылған
.
Жинақтаушы
бағдарламалардың
тағы
да
бір
басым
тұсы
-
келісім
-
шар
-
тты
жасаған
кезде
келісілген
сомадан
артық
табыс
алу
мүмкіндігі
.
Мемлекет
үшін
-
бұл
келісіл
-
ген
төлемдер
негізіндегі
үнем
,
себебі
,
мемлекет
мемлекеттік
әлеуметтік
кепілдіктер
тапшылы
-
ғының
орнын
толтырады
.
-
Өмірді
жинақтаушы
сақтандырудың
Қазақстандағы
перспективалары
қандай
?
-
Өмірді
жинақтаушы
сақтандаруды
Қазақстанда
дамыту
азаматтар
алдында
тұрған
кешенді
мәселелерді
шешу
мүмкіндігімен
қамтамасыз
етеді
.
Біріншіден
,
мемлекеттік
әлеуметтік
сақ
-
тандыру
мен
қамсыздандыру
жүйесінің
осал
тұстарының
орнын
толтырады
(
мысалы
,
сақтану
-
шы
тұлғаның
зейнетке
шыққанға
дейінгі
немесе
кәмелеттік
жасқа
толғанға
дейінгі
,
болмаса
өміріндегі
басқа
да
оқиғаларға
дейінгі
белгілі
ақша
сомасын
жинақтауы
).
Екіншіден
,
еңбекке
жарамсыздану
немесе
қайтыс
болу
жағдайындағы
тұлғаның
қаржылық
мүддесі
толықтай
қорғ
-
айды
.
Өмірді
сақтандыру
саласы
әлеуметтік
бағытқа
негізделе
отырып
және
жинақтаушы
фун
-
кцияларға
ие
бола
отырып
,
сақтандыру
қорғанысы
түріндегі
артықшылығы
бар
банктік
депозит
-
тердің
баламасы
бола
алады
.
Қосымша
әлеуметтік
қорғаныс
болып
танылатын
өмірді
сақтан
-
дыру
қаржылық
қызметтердің
басқа
түрлерін
тұтыну
үшін
қолданылатын
болады
.
-
Қазақстан
Республикасының
Ұлттық
банкі
өмірді
жинақтаушы
сақтандыру
рыно
-
гын
дамытуды
ынталандыру
үшін
қандай
да
бір
шараларды
өткізуді
жоспарлап
отыр
ма
?
-
Қазақстан
Республикасының
қаржы
секторын
дамытудың
2030
жылға
дейінгі
тұжырымда
-
масына
сәйкес
өмірді
жинақтаушы
сақтандыруды
дамыту
үшін
келесі
міндеттердің
орындалуы
қарастырылған
:
1)
Қаржылық
қызметтердің
басқа
да
түрлерін
тұтыну
барысында
өмірді
сақтандыруды
қол
-
дану
мүмкіндіктерін
кеңейту
,
мысалы
,
өмірді
сақтандыру
полисін
кепіл
заты
ретінде
пайдалану
,
соның
ішінде
ипотекалық
несиелендіру
жағдайларын
қоса
алғанда
;
2)
Оларға
салық
салу
амалдарын
сақтандыру
төлемдерін
салықтан
босату
және
сақтандыру
сыйлықақыларына
(
жарналарына
)
бекітілген
салықтарды
алып
тастау
жолымен
қайта
қарас
-
тыру
,
бұл
өз
кезегінде
жинақтаушы
сақтандыруға
салық
салуды
әкімшілендіруді
айтарлықтай
қарапайымдайтын
болады
;
3)
Сақтанушыларға
инвестициялық
басқаруды
өмірді
сақтандырумен
(unit- linked)
үйлестіру
және
сақтандырушының
табысына
қатысу
мүмкіндігін
беретін
өмірді
сақтандырудың
жаңа
өнімдерін
әзірлеу
.
Қожахметов
Қуат
Бәкірұлы
,
ҚР
Ұлттық
банкінің
төрағасының
орынбасары
Ерікті
зейнетақы
жарналары
Қазіргі
уақытта
ерікті
зейнетақы
жарналары
аса
танымал
бола
қойған
жоқ
. 2015
жылғы
1
мамырда
БЖЗҚ
-
дағы
ерікті
зейнетақы
жарналары
туралы
шарттардың
саны
40
мың
бірліктен
аз
ғана
көбірек
болды
.
Бұл
өзіңіздің
зейнетақы
капиталыңызды
айтарлықтай
толтыруға
мүмкіндік
беретін
әдістердің
бірі
.
БЖЗҚ
сайтында
орналасқан
зейнетақы
калькуляторы
бүгіннің
өзінде
болашақ
зейнетақының
болжамды
мөлшерін
есептеуге
мүмкіндік
береді
және
үнемі
салынып
отырған
ең
төмен
көлемдегі
ерікті
зейнетақы
жарнасының
өзі
зейнетақы
жинағын
айтарлықтай
өсіруге
себеп
болатынын
айқын
көрсетеді
.
Оның
үстіне
өз
пайдасы
үшін
салған
ерікті
зейнетақы
жарналарының
сомалары
БЖЗҚ
-
ға
аударылған
кезде
салық
салудан
босатылады
.
Ерікті
зейнетақы
жарналары
деген
не
?
Бұл
салымшының
зейнетақы
төлемін
алушының
пайдасы
үшін
бірыңғай
жинақтаушы
зей
-
нетақы
қорына
(
БЖЗҚ
)
және
(
немесе
)
ерікті
жинақтаушы
зейнетақы
қорына
(
ЕЖЗҚ
)
өз
еркі
-
мен
салатын
ақшасы
.
Ерікті
зейнетақы
жарналары
Қазақстан
Республикасының
заңнамасы
-
мен
және
ерікті
зейнетақы
жарналары
есебінен
зейнетақымен
қамсыздандыру
туралы
шар
-
тпен
реттеледі
.
ЕЗЖ
артықшылықтары
:
-
ЕЗЖ
-
ны
3-
тұлғалардың
пайдасына
салуға
болады
,
ол
өз
балаларыңыз
бен
жақындары
-
ңыз
үшін
бүгіннен
бастап
зейнетақы
капиталын
қалыптастыруды
бастай
алатыныңызды
білдіреді
;
-
салынатын
жарналардың
мөлшері
мен
кезеңділігіне
шектеу
жоқ
,
бұл
мәселелер
шарт
жасау
кезінде
келісіледі
;
-
салым
аз
мөлшерде
жасалып
отырған
болса
,
зейнетке
шығар
сәт
жақындаған
кезде
біршама
үстеме
алуға
болады
;
-
МЗЖ
-
мен
салыстырғанда
,
ЕЗЖ
-
ны
бірақ
,
яғни
белгіленген
инвестициялық
кірісімен
бірге
бүкіл
соманы
түгелдей
алуға
болады
.
Кім
ЕЗЖ
салымшысы
бола
алады
және
оларды
кімнің
пайдасына
салуға
болады
?
Жеке
тұлғалар
да
,
заңды
тұлғалар
да
ерікті
зейнетақы
жарналарының
салымшысы
бола
алады
.
Жеке
тұлға
-
салымшылар
ЕЗЖ
салуды
жеке
қаражаты
есебінен
өз
пайдасы
үшін
,
сондай
-
ақ
үшінші
тұлғалардың
(
мысалы
,
табысы
аз
немесе
жұмыс
істемейтін
туғандары
мен
жақындарының
)
пайдасына
сала
алады
.
Сонымен
қатар
ЕЗЖ
-
ны
үшінші
тұлғалардың
пай
-
дасына
салуды
жұмыс
берушінің
қаражаты
есебінен
заңды
тұлғалар
да
(
жұмыс
беруші
өз
жұмыскерлерінің
пайдасына
)
жүзеге
асыра
алады
.
Ерікті
зейнетақы
жарналарын
төлеу
үшін
салымшы
БЖЗҚ
-
ны
және
(
немесе
)
ЕЖЗҚ
-
ны
(
ерікті
жинақтаушы
зейнетақы
қорлары
тиісті
лицензия
алған
соң
)
таңдау
құқығына
ие
.
ЕЗЖ
есебінен
зейнетақымен
қамсыздандыру
тура
-
лы
шартты
БЖЗҚ
кеңсесіне
өзіңіз
келіп
,
болмаса
сенім
білдірілген
немесе
заңды
өкіліңіз
арқылы
жасауға
болады
.
ЕЗЖ
төлеу
кезеңділігі
мен
мөлшері
қандай
?
Ерікті
зейнетақы
жарналарының
мөлшері
,
оларды
төлеу
және
зейнетақы
төлемдерін
жасау
тәртібі
зейнетақымен
қамсыздандыру
туралы
шарт
тараптарының
келісімімен
тағай
-
ындалады
.
Ерікті
зейнетақы
жарналары
Қазақстан
Республикасының
ұлттық
валютасымен
төленеді
."
Салық
және
бюджетке
төленетін
басқа
да
міндетті
төлемдер
туралы
"
Қазақстан
Республикасы
Кодексінің
166-
бабына
сәйкес
,
өз
пайдасына
салынған
ЕЗЖ
есебінен
зейнетақымен
қамсыздандыру
туралы
шартқа
отырған
салымшы
салық
шегеріміне
құқылы
.
Салық
шегерімінің
мөлшері
өз
пайдасы
үшін
енгізген
ЕЗЖ
сомасына
тең
(
басқаша
айтқанда
,
жеке
зейнетақы
шотына
ЕЗЖ
есебінен
ауда
-
рылған
сомаға
салық
салынбайды
).
Салық
шегеріміне
құқыққа
ие
болу
үшін
салым
-
шы
өз
жұмыс
берушісіне
зейнетақымен
қамсыздандыру
туралы
шарттың
көшірмесін
және
ЕЗЖ
төленгенін
растайтын
құжатты
тапсыруы
керек
.
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|