"Қала мен ауылдағы отбасының әлеуметтік мәртебесінің баланың әлеуметтену үрдісіне әсері"
жүктеу/скачать 0,53 Mb.
|
Олжас-әлеуметтану
ҚорытындыҚала мен ауыл баласының әлеуметтенуде айырмашылықтар бар, дегенмен барлығы балаға және тәрбиеге байланысты. Тек өмір сүріп жатқан ортасы ғана бөлек, күнделікті істеп жүрген ісі, көріп жүрген дүниесі. Қалада да тәртіпті, ақылды балдар бар, дәл солай ауылда да бұзақы, тәртіпсіз балдар бар. Алайда ауыл баласы мен қала баласына ортақ құндылықтар өте көп. Баланың әлеуметтік жағдайы, араласатын ортасы, тұратын жері баланың мінезқұлқына, қалыптасуына әсер еткенмен әлеуметтенуіне үрдісіне әсер етпейді деп білемін. 2.Әлеуметтену агенттері - мәдени нормаларды оқытуға және әлеуметтік рөлдерді үйренуге жауапты адамдар мен мекемелер. Оларға мыналар жатады: Бастапқы әлеуметтенудің агенттері – ата-аналар, аға-әпкелер, ата-әжелер, жақын және алыс туыстар, бала күтушілер, отбасылық достар, құрдастар, мұғалімдер, жаттықтырушылар, дәрігерлер, жастар тобының жетекшілері; Екіншілік әлеуметтенудің агенттері - мектеп, университет, кәсіпорын, армия, полиция, шіркеу, мемлекет, партиялар, соттар әкімшілігінің өкілдері, теледидар, радио, баспасөз қызметкерлері және т.б. Әлеуметтену екі түрге бөлінетіндіктен – бастапқы және қайталама, әзірге әлеуметтену агенттері бастапқы және қосалқы болып бөлінеді. Бастапқы әлеуметтену адамның жақын ортасына қатысты және ең алдымен отбасы мен достарын қамтиды жәнеқосалқы делдалдық немесе ресми ортаны білдіреді және мекемелер мен мекемелердің әсерінен тұрады. Алғашқы әлеуметтенудің рөлі өмірдің алғашқы кезеңдерінде үлкен, ал екіншілік - кейінгі кезеңдерде. Бастапқы әлеуметтенуді сізбен жақын жеке қарым-қатынастар арқылы байланыстыратындар (ата-аналар, достар), ал екіншілік - ресми іскерлік қарым-қатынастар арқылы байланыстыратындар жүзеге асырады. Дәл сол мұғалім оқушы мен оның арасында сенімді-тұлғалық қарым-қатынас болмаса, бастауыш емес, қайталама әлеуметтену агенттерінің қатарында болып шығады. Полиция қызметкері немесе полицей әрқашан қосалқы әлеуметтендіруші ретінде әрекет етеді. Екіншілік әлеуметтену агенттері тар бағытта әсер етеді, олар бір немесе екі функцияны орындайды. Мектеп білім береді, кәсіпорын – күнкөріс құралы, шіркеу – рухани байланыс, т.б. Керісінше, бастапқы әлеуметтенудің агенттері әмбебап болып табылады, олар көптеген әртүрлі қызметтерді орындайды: әке күнкөріс беруші, қамқоршы, тәртіпті сақтаушы, тәрбиеші, ұстаз, дос рөлін атқарады. Құрбылары ойын серіктесі және квази ата-ана ретінде әрекет етеді: үлкен балалар кішілерге қамқорлық жасайды және оларға қамқорлық жасайды.Демек, әлеуметтену бастапқы және қосалқы болып табылады. Әлеуметтенудің агенттері – адамдар мен институттар. жүктеу/скачать 0,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|