Дайындаған:Молдашева Ә,Жуломанова Л,Өмірзаққызы Н,Тұрғалиева С,Жұбанаева Ж
Психолингвистика
психология мен лингвистиканың аралығындағы ғылым саласы
”адам - тіл” қатынастарын (адамның зейінін, жігерін, ниетін т.б.) зерттейді
1950-ші жылдары пайда болды.
Психолингвистиканың үш негізгі теориялық көздері
лингвистикадағы психологиялық бағыт 1
бұл тілдік білімді дұрыс сөйлемдерді шығару қабілетіне негізделген деп санайтын американдық сипаттаушылардың жұмысы. 2
тіл мен сөз сөйлейтін психологтардың жұмысы
3
Сөз мағынасының онтогенезі екі тұрғыда қарастырылады:
бала тілінің шығу кезеңінде алғашқы сөйлемдеріндегі сөз мағыналарының көрінісі және оның шығуы - тілдік ортадағы баланың сөйлеу әрекетінің нәтижесі.
баланың жас ерекшелігіне және танымдық деңгейінің жетілуіне қарай алғашқы сөйлемдеріндегі сөз мағыналарының жетілуі.
Cөйлеу әрекеті онтогенезін зерттеуде ескеретін бір ерекше жайт, зерттеушілер кейінректе бала тілін зерттеуде, көбінесе, грамматикалық,лексикалық құбылыстардың хронологиялық сипатына емес, тілдік категория жүйесінің қалыптасу механизмдерін айқындауға сүйенеді.Сөйлеу әрекетінің түрлі аспектілеріне арналған еңбектер зерттеу нысанына байланысты бірнеше топқа бөлінеді. Мәселен, дәстүрлі лингвистикалық зерттеулерде бала тіліндегі жеке фактілер алынып, олардың тілде пайда болу уақыты , олардың қызметтері, қолданылу жиілігі анықталады. Басқаша айтқанда, баланың тіл элементтерін меңгеруінің қарапайым сатылары беріледі.