Алматы мектегь 1989

Ь р н а й б а с т а у ы т у| залы. Б ұ л бөлі -мдерді ң эр т а р а у ы н ы ң а т т а рь і
д а қ а л а й б о л с а с о л а й қ о й ы л а с а л м а ғ а н , о л а р д ы ц а с т а р ы н д а д а
сыр ж а т ы р . « Б а с кеск ен б а л т а » — с о н д а й т а р а у л а р д ы н бірі.
Б а л т а — о б р а з , с им в ол . О с ы о б р а з д ы ц ж а с а л у т а р и х ы к а ке з
жүгіргсеік, ол а л д ы ң ғ ы т а р а у л а р д а н б а с т а л а д ы . Б а л т а иесі Те- 
м і р б е к — И т б а й д ы ң б ү р ы н ғ ы жа л ш ь г сы . Ж а з у ш ы и и ң с ур е тт е у -
і н ше Т е м і р б е к « И т б а й д ы ң ьгрысы с ьг қ ылд ы еді». «Әкесі Б а Иса­
к а л д а , б а л а с ы И т б а й д а кісі ж а л д а й ж ү р е , Т е м і р б е к т е й ж ү м ы с -
қ а а д а л , е рі н б е й т і н ж э н е м ы қ т ы ж а л ш ы н ы ү с т а п көрг ен емес».
А қ б а л т а н ы ң ең б і рі нші қ а й р а л у себебі а л ғ а ш к ы д а « И т б а й -
д ы ң Б о т а г ө з г е қ ы з ы ғ у ы » с и я қ т ы көрі неді : « Ал ып қ а ш т ы » д ег ен 
х а б а р д ы о л ж ы л ж а р ы м н а н бері к ү н де күт еді . Ж ы л ж а р ы м н а н
бері о ны ң ж а м б а с ы н а н қ а й р а у л ы а қ б а л т а т үспейд і ». Б ұ л —
а қ б а л т а н ы ң а л ғ а ш қ ы көрінуі. О д а н әрі: « Ж о л ш ь ь б а й о н ы ң көз 
а л д ы н а н е л е с т е п к ет пе г ен екі пәрсе: Б о т а г ө з беи балта' сы.
Б а л т а с ы н а о н ы ң тез жет кг сі келді . Б а л т а о ғ а н: Б у р а б а й д ы ң
і б о й ы нд а ғ ы б а р о р м а н д ы о т а й т ы н , б а р т а с т ы т а л і қ а н д а й т ын , сөй- 
тіп Б о т а г е з д і ү р л а ғ а н а д а м қ а й д а ж а ' с ы р с а д а т а п п а й қ о й м а й -
тын к а р у с ы қ ы л д ы көрі нді .
« Б а л т а м а тез ж е т е й і н » — д е д і ол, а т ын а й д а й түсіп». 
-
А л а й д а Т е м і р б е к к е а қ б а л т а н ы қ а й р а т а т ы н се бе п т е к ол емес. 
[Ең б а с т ы себеп — т а л а й д а н бергі көрг ен қ о р л ы қ , езгі, з о р л ы қ -
' з о м б ы л ы қ б о л с а ке рек, д&мек, о н ы ң мәні т е р е ц д е ж а т ы р . . .
Б а л т а н ы ң о б р а з ғ а айнальгп, а д а м д ы қ кеіііпіке енуі м ын а -
, дан д а көрінеді: б і р і н ш і д е н , Б о т а г ө з б е н бір қ а т а р д а б і р ы ц г а й
і м ү ш е р е ті н д е қол д аныл і са , е к і н ші д е н, Төмірібоктің, озініи, а йн ы-
: м а с д о с ы н а а с ы қ қ а н д а й , « б ал т а і ма тез ж е т е й і н » д еуі де о с ын ы
> а ц ғ ар т а д ы . Б а л т а — з о р л ы қ қ а
қ а р с ы
қ а р у — х а л ы қ қ а р у ы ,
і к е к — х а л ы қ кегі.
Б а л т а о б р а з ы е кі н ші ре т т а л д а н ы п о т ы р ғ а н т а р а у д ы ң өз ішін- 
іде, о р т а т ү с ы н д а а р е н а г а ш ы ғ а д ы .
« Т е м і р б е к т і ң үйі не келе, қ о л ы б о с т а е р ме г і — б а л г а қ а й р а у .
" . Заводтың д ү к е н і н е н с а т ы п а л ғ а н , т е мі рі ж ү қ а , ж ү з і ж а л п а і қ а қ
) б а л т а н ы ол ү й ы қ т а с а д а б а с ы н а ж а с т а п ж а т а д ы д а , т ұ р с а ж ү з і и
Э б а рм а ғ ы м е н с ы й п а п көріп, ұ с т а р а д а й қ ы л п ы л д а п т ү р ғ а н б а л т а -
ины кү н д е бір рет « м ү қ а л ы п қ а л д ы м а » д е г е н д е й, қайраіқ;пен сый- 
і п а п қ о я д ы .
« Б ұ л б а л т а н ы қ а й т е д і ? — » деп о й л а й д ы Ұлюерген.
— А п а , — д ей д і ол кү н д е ж ү м ы с қ а б а р а р ы н д а , б а л т а н ы қи- 
ннаімағайсың. Б і р д е м е ш а б а м ь ш
д е л а л а көрме! Б і р е у с ү р а с а
Эберме!
— Ж а м а н б а л т а б а р ғой, қ а р а ғ ы м , — д е й д і Ү л б е р г е н , — а л- 
л ма н мын . К і м г е б еред і д ейсі ң».
« Б а с кескен б а л т а » т а р а у ы н д а б а я н д а л а т ы н о қ и ғ а — п а т ш а -
6—9532
81

н ы ң қ а з а қ т а н м а й д а н ғ а с о л д а т а л у ж а р л ы ғ ы н а б а й л а н ы с т ы
ғ ан е л де г і ө р е к п і г е н ж а ғ д а й , а л а ң к ө ң і л - кү й . Р е в о л ю ц и я н ы ң с; 
а қ а л д ы п д а б о л ғ а н б үл о қ п ғ а б ұ қ а р а х а л ы қ т ы ц ш е ц б і р е к атк 
а шу - ыз а с ь т н ш е г і н е н а с ы р ы п т ө г і л д і ре ді . О с ы қ п ы н - қ ы с г а у
з е ц д с скі ж а қ т ы ң бет-беГшесі ж а л а ң а ш т а н ы п а і і қ ы н д а л а түсе 
Б і р і — е л д і ң қ а й ғ ы с ы н п а н д а л а н ы п ,
б а ю д ы ң ж о л ы н а түсі- 
ү с т е м т ап е к і л д е р і , ек і н ші с і — не б о л а р ы н білімей а л а с үрғ, 
т ы ғ ы р ы қ қ а т і р е л г е н қ а л ы ң ж ұ р т . А қ ы р ы х ал ь и қ т ың б у ы р қ а н г
а ш у - ы з а с ы б о л ы с т ы ң б а с ы н ш а б у м е н тыігады.
Т а р а у 6 б ө лі к т ен т ұ р а д ы . 1-бөлі к қ а з а қ т а н с о л д а т а л у ; 
б а р ы н А м а н т а н т о б ы н ы ц қ а л а й қ а б ы л д а у ы н б ей п е л е йд і . О л і 
гізі нен д и а л о г т ү р і н д е б ер і л е д і . 2-ібөлжте « ж а ң а л ь ж т ы » Ит б
а у ы л ы н ы ң қ а б ы л д а у ы , 3 - б ө л і к т е А с қ а р д ы ң қ а б ы л д а у ы беіп 
л ен е д і . 4 - б ө л і к А с к а р мен Б о т а г ө з д і ң А м а н т а й тобын' да кездсі 
т у р а л ы , 5 - б ө л і к т е Т е м і р б е к т і ц б а л т а с ы а р е н а г а қ а й т а ш ы ғ а ;
6 - б ө л і к А м а п т а і і т о б ы н ы ң б о л ы с а у ы л ы н а ш а б у ы л ы т у р а л ы ,
болы-стың о л і м і м е н а я қ т а л а д ы .
Н ег і з г і и д е я л ы қ әрі көркемдіік ж у к к ө т е р і п т ү р ғ а н б ө л і к т е р
2 ж ә н е 6 - б ө л і к т е р.
2-бөлііктіц о к и ғ а с ы И г б а й ү йі н е К о ш к и н н і ң к е л у ш е н б а с г 
л а д ы . А л ғ а ш қ ы с ө п л е м д е р д і
қ ү р а й т ы н с ө з д е р д і ң , т і р к е с т е р ;
м а з м ұ н ы н а н - а қ ж а й с ы з , с у ы к х а б а р д ы ң с ы з ы б а й қ а л а д ы . «Ор 
а т т ы ж е л д і р і п , ш е т кі а т т ы ш а п т ы р ы п » , «,қара ж о л д ы ң шаңі 
а с п а н ғ а ш ы ғ а р ы п » , « қ а т т ы к е л е ж а т қ а н п а р а т ты» , « с у ы т ж \
ген кісі» . . .Од ан әрі м ы н а с ө й л е м д е р д і ң м а з м ү н ы б і р а з ж а й ,
а ц г а р т а д ы : « С о ң ғ ы бір айдын, і ші н д е Қ о ш к и н ат ізін суытп 
өте ж.иі к е л і п к е т ке н . К е л г е н с а й ь ш ү л к е н ж а ң і а л ы қ х а б а р әі 
летін...». Б ұ л ж е р д е ә сі ресе, көп нүғ;тенің үлікен м а ғ ы н а ж у к т
т ұ р г а н ы н а й т у к е ре к .
Т е к с т е әр т ү р л і м а ғ ы н а д а қ о л д а н ы л ы п , бір м а қ с а т қ а к ы з м
етіп т ұ р ғ а н т ү б і р л е с с ө з д е р д е

жүктеу/скачать 4,18 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: