Ұйқыбез, құрылысы, қызметі (шығару жолдары, бездің ішкі секреторлы бөлігі) ішастарға қатынасы

-Ұйқыбездің басы,caput pancreatis,алдынан артына қарай қалыңдау орналасқан.Басының алдыңғы, төменгі бетінде ілмектәрізді өсінді,processus uncinatus, орналасқан. Және басы мен денесінің шектескен жерінде

тілігі incisura, бар.Ұйқы бездің басында қосымша ұйқыбез түтіктері,ductus pancreaticus accessorius, қалыптасқан,ол он екі елі ішектің кіші бүртігіне қарай ашылады.

-Денесі,corpus pancreatis,үшқырлы призматәрізді болып келеді. Ұйкыбездің 3 беті болады: олар алдыңғы беті,facies anterior,артқы беті,facies posterior,төменгі беті,facies inferior.Сонымен бірге үш жиегі бар:жоғарғы жиегі, margo superior, алдыңғы жиегі, margo anterior, және төменгі жиегі,margo inferior.

-Құйрығы,cauda pancreatis,басына қарағанда жоғары қарай бағыт алып, көкбауырдың төменгі жағында орналасқан.Ұйқыбездің құйрығы жағынан ұйқыбездің негізгі түтігі,ductus pancreaticus,басталып,мүшенің денесі мен басына солдан оңға қарай өтеді,он екі елі ішектің үлкен бүртігіне жалпы өт түтігімен қосылып ашылады.

Ұйқыбездің топографиясы:

Ұйқыбез іш қуысының жоғарғы бөлігінде, ішастардың артында орналасқан. Кіндік пен сол қабырғаастылық аймаққа тұспалас болып келеді.

Скелетопиясы: ұйқыбездің басы омыртқа бағанасының оң жағында,I-III бел омыртқаларының аралығында. Денесі I-бел омыртқаның тұсында, құйрығы ХІ-ХІІ кеуде омыртқаларының тұсында орналасқан.

Синтопиясы: артқы беті төменгі қуыс венамен, v. cava inferior, және көкетпен шектескен; төменгі беті жоғарғы шажырқайлық артериямен, a. mesenterica superior, шектеседі.

Ұйқыбездің кұрылысы.

Ұйқыбез құрылысы жағынан күрделі түтікті-ұяшықты бездерге және ішкі секреция бездеріне жатады.Өзінен бөліп шығатын сұйықтығының атқаратын қызметіне қарай аралас бездерге жатады.

Ұйқы бездің негізгі массасын ұйқыбездің бөлшегі кұрайды, ол сыртқы секреторлық кызмет атқарады. Сол бөлшектерінің арасында ұйқы бездің ішкі секреторлық, инкреторлық немесе эндокринді бөлігі «Лангерганс атты»

ұйқыбездің «аралшық аппараты» орналасады. Аппараттың кұрамында төрт жасушасы бар,олар қан мен лимфаға гормон бөледі.

Ішастармен экстраперитонеалді жағдайда жауып орналасқан.Ұйқыбездің алдыңғы бетін жауып тұратын ішастардың жоғарылаған бөлігі көкетке қарай бағыт алады,төмендеген бөлігі кері бағытта өтіп, тоқ ішектің көлденең жиек ішегін интраперитонеалді жағдайда жауып,шажырқайын, mesocolon transversum, құрап, іш қуысының артқы қабырғасы ішастардың париеталді бөлігіне жалғасып жатады.