Анатомия культуры


ғасырдағы әлеуметтік антропологияда Б.Малиновский мен К.Леви-Строс теорияларының ықпалы жоғары болды



бет2/4
Дата07.10.2022
өлшемі3 Mb.
#41792
1   2   3   4
Байланысты:
дәріс №5 мәдениет анатомиясы (копия)

20 ғасырдағы әлеуметтік антропологияда Б.Малиновский мен К.Леви-Строс теорияларының ықпалы жоғары болды.

20 ғасырдағы әлеуметтік антропологияда Б.Малиновский мен К.Леви-Строс теорияларының ықпалы жоғары болды.


Малиновскийдің пікірінше, миф – құбылыстың түсіндірмесі, яғни теория емес, шындық ретінде пайымдалған сенімнің көрінісі.
Леви-Стросс жеке мифті емес, олардың жиынтығын таңбалық модельдендіруші жүйе ретінде қарастырады.

МИФОЛОГИЯНЫҢ МӘНІ

  • Анықтаманың өзі барлық қарапайымдылығымен мифтің мәнін білдіретін ішкі парадоксты қамтиды. Өйткені, мифті шындық ретінде қабылдайтын адамдар ондағы көркем әдебиетті көре алмайды; ал мифті фантастика деп санайтындар оны шындық ретінде қабылдай алмайды.
  • Сонымен, миф кейбір адамдар үшін шындық, ал басқалары үшін фантастика. Миф дүниеге келген, өмір сүретін және шындық ретінде қабылданатын мәдениеттің адамдары оған сенеді және оның миф екенін білмейді. Олардың мифпен айналысатындығын басқа мәдениеттің адамдары ғана ашады.

Мәдениеттің кейінгі кезеңдерінде миф көбінесе ертегі ретінде қабылданады. Бірақ ертегі – миф емес, өйткені ол шындықты сенімді сипаттау деп мәлімдемейді. Осылайша, мифология мифтер жиынтығы ретінде ғана емес, сонымен бірге адамдар қоршаған әлемді қабылдайтын және түсінетін, жинақталған өмірлік тәжірибені түсіріп, оны ұрпақтан-ұрпаққа сақтайтын және жеткізетін мәдени форма ретінде әрекет етеді.

  • Мәдениеттің кейінгі кезеңдерінде миф көбінесе ертегі ретінде қабылданады. Бірақ ертегі – миф емес, өйткені ол шындықты сенімді сипаттау деп мәлімдемейді. Осылайша, мифология мифтер жиынтығы ретінде ғана емес, сонымен бірге адамдар қоршаған әлемді қабылдайтын және түсінетін, жинақталған өмірлік тәжірибені түсіріп, оны ұрпақтан-ұрпаққа сақтайтын және жеткізетін мәдени форма ретінде әрекет етеді.
  • Мифте бәрі шартты және символдық болып табылады, сондықтан қияли мағыналар мен мазмұнның үйлесімсіздігін оңай қабылдауға мүмкіндік береді.

ДІН

  • Дін (ағылш. Religion) дегеніміз сенушілерінің харекеті мен ойлауын, моралы мен сенімін белгілеуді және шектеуді көздейтін, табиғаттан тысқары, яғни тылсым, трансцендентті құдіретке, рухани нышан-түсініктерге нанатын және сыйынатын, бақи, періште, шайтан секілді тылсым құбылыстарды шын деп есептейтін мистикалық түсінік жүйесі, әлеуметтік-мәдени құбылыс болып, оның көбінесе тауап ететін қасиетті заты, не орыны, киелі кітабы, пайғамбары, діни наным жүйесі, сыйыну ережелері мен культтары, саяси-мәдени ұйымдары болуы мүмкін.
  • Дегенмен діннің тұтастай дәл неден құралатыны туралы ғылыми келісім жоқ, әр діннің өз ерекшелігі бар, бәрін бір түсінікпен түсіну мүмкін емес.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет