Ангелы не спят



Pdf көрінісі
бет7/31
Дата03.03.2017
өлшемі16,06 Mb.
#6692
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   31
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ОТВЕРЖЕННЫЙ МИР
               
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
ТӘРКІ ДҮНИЕ
            
132
133

Басқаны емей немене, әлемді аузына қаратқан ға-
лым күндіз-түні үйге сыймай дөңбекшіді. 
Кішкене  сәбиді  әуелете  көтеріп  тұрған  маймыл-
дың мрамордан ойған бейнесін жазу столынан те-
резеден сыртқа жұлып алып ытқытты. 
Әр бетіне көз майын тамызып жазған қалыңдығы 
жарты қарыс оқулық кітаптарын жиып апарып са-
яжайда өртеді.
– Қарашы, тіпті жанбайды. Өңшең өтірік отқа күй-
етін  бе  еді?  Шындық  болмаса...  –  деп  аласұрып 
құтырынды. – Өмірлік идеяларымды ұшырып жа-
тырмын, – деп күлін көкке шашты. 
Бұл үнсіз егіліп, күйеуін ақылынан алжасты деп 
ойлаған.
Артынша  Рио-де-Жанейрода  өткен  дүниежүзілік 
жиында ғалымдардың жағасына жармасып:
– Адам қанының құрамынан тың элемент таптым. 
Бұл  маймыл  тұрмақ,  жер  бетіндегі  жан-жануар 
атаулының ешқайсысында кездеспейді. 
Демек, адам маймылдан өрбіген жоқ. Дарвинизм 
ғылымы  жалған.  Бізді  теріс  бағытқа  салып  жі-
берді, – деп ашық аспан астында найзағай ойнат-
пай ма?
Маймылды малданып шен-шекпен иеленген қасқа 
бас ғалымдар тек тұрсын ба, өре түрегеліпті. 
Тоқсан тоғыз тілде шуласыпты. Мініп тұрған мін-
беріне ұмтылысыпты.
– Әй, делқұлы академик, сенің ойыңша адам бала-
сы қай ұрықтан жаралды?!       
                               
– Бұл не деп оттағаның, ғылымның садағасы кет-
кір!
– Дарвин мен маймылдың киесі ұрғыр!
– Айт дәлеліңді!
– Шекшиіп тұрысы жаман екен, желкелеп түсірің-
дер! – дескен.
Как же не дьявол, коли ученый, обративший взо-
ры всего мира на свои уста, не находил себе места 
дома и днем, и ночью. 
Коли он из окна выбросил мраморную статуэтку 
со своего стола, на которой была изображена обе-
зьяна,  высоко  поднимающая  на  руках  человече-
ское дитя. 
Ко всему тому, собрав все свои толстенные опусы, 
над каждой страницей которых он корпел, теряя 
зрение, повез и сжег их на даче.    
 
 
 
 
 
 
 
- Смотри, совсем не горит. Разве можно спалить 
сплошную ложь. Другое дело истина... – бормоча 
так, стал подбрасывать, словно его бес попутал, 
пепел в небеса, приговаривая: – Отправляю в по-
лет идеи всей своей жизни. 
Она стояла тихо и молча, думая, что муж сошел с 
ума. 
Позже на проходившей в Рио-де Жанейро всемир-
ной научной конференции, он, выступив с речью: 
«В составе человеческой крови я обнаружил но-
вый элемент. Он не присущ не только обезьянам, 
но и всем живым организмам на земле. 
Словом, человек не произошел от обезьяны. Дар-
винизм  –  ложная,  не  научная  теория.  Ведет  нас 
по неверному пути», – произвел фурор в научном 
мире.   
 
 
 
 
 
Разве после этого могли оставаться безразличны-
ми  лысые  академики,  получившие  за  счет  обе-
зьяны  массу  чинов  и  регалий,  все  они  вскочили 
с мест. 
Начали шуметь на девяносто девяти языках. Рва-
лись к нему на трибуну. 
 
 
 
 
 
                               
- Эй, дутый  академик, откуда, по-твоему, произо-
шел род людской?         
                                                                               
- Что за бред здесь несешь, да стань ты жертвой 
науки!    
          
- Да проклянут тебя святость Дарвина и обезьян!
- Приведи доводы! 
- Ишь, стоит, как ни в чем не бывало. Вынесите 
его вон за шиворот! 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ОТВЕРЖЕННЫЙ МИР
               
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
ТӘРКІ ДҮНИЕ
            
134
135

– Адам баласы космостан әкелінген, – дейді Са-
ламатин  аспай-саспай  сұқ  саусағымен  аспанды 
түртіп.  –  Менің  ойымша,  бұл  –  өзіміз  гуманоид 
деп айдар таққан жатжерліктердің әрекеті. 
Адам  баласы  олар  үшін  тәжірибе  құралы  ғана. 
Күн  жүйесіндегі,  өзге  де  жұлдыздар  шоғырын-
дағы  планеталарда  өте  жоғары  даму  сатысында 
өмір  сүріп  жатқан  тіршілік  иелері  бар.  Біз  –  со-
лардың  ішіндегі  ең  ақымағымыз.  Сондықтан  да 
әлі күнге дейін өзімізді маймылдың ұрпағы санап 
жүрміз.
– Біздің авторымыз әлгі құбыжық гуманоид пе?!
– Тірі пенде естімеген сұмдық! – деген ызалы ай-
қай сәулетті залды жарып жібере жаздаған.
– Дәл өзі! Әттең, сәтсіз жасалған тәжірибеміз, – 
дейді Саламатин мінбердің екі қапталын мықтап 
ұстаған күйі.
–  Өйткені  миымызға  абайсызда  зиянды  түйсік 
қосылып  кеткен.  Оның  аты  –  жауыздық!  Олар 
соған қатты өкінеді. Маған төрт-бес жыл мұрсат 
беріңіздер.  Ғылыми  жаңалығымды  тайға  таңба 
басқандай ғып дәлелдеп шығамын.
Шошынған ғалымдар тап сол жерде дауысқа са-
лып:
– Бәріміз де маймылдың ұрпағымыз, – десіп қол 
көтереді  де,  жынды  Саламатиннің  әңкі-тәңкісін 
шығарып, абыройын ит құйрығына байлап жібе-
реді. 
Алматыға оралысымен зиялы ортаны ала тайдай 
бүлдірген немені ғылыми-зерттеу институтының 
директорлығынан демде босата салды.
– Шоқ, шоқ,– деп табалаған күндестері. – Пайғам-
бар жасына келгенде қағынуын.
Үндемей жүре берсе дәнеңе де жоқ қой.
Аспанмен тірескен үйдің төрт қабырғасына қама-
ла-қамала зерігіп, басына тақия киіп, қолына піл 
сүйегінен  жонылған  таяғын  ұстап  көше  кезген. 
Өзіне жақтастар іздеп, тізім жасап қол қойғызған. 
- Человек привнесен из космоса, – произнес не-
возмутимо  Саламатин,  тыча  пальцем  в  небо.  - 
По-моему, то, что мы называем гуманоидами, не 
что иное, как действия инопланетян. 
Человечество для них лишь орудие опыта. В Сол-
нечной  системе,  на  других  планетах  звездных 
скоплений существуют высокоразвитые и созна-
тельные  существа.  Мы  из  них  самые  примитив-
ные. Поэтому-то до сих пор считаем себя потом-
ками обезьян. 
- Авторами нашего создания являются эти чудо-
вищные гуманоиды, да? 
 
- Неслыханная наглость! – отражение этих злоб-
ных криков чуть ли не разрушило великолепный 
зал. 
             
- Именно так. К сожалению, мы и есть неудачный 
опыт, – ответил ученый, крепко ухватив трибуну 
обеими руками.
– Потому, что в наш мозг случайно попал злокаче-
ственный комок. Его имя – злодейство! Они силь-
но  огорчились  тому.  Дайте  мне  три-четыре  года 
срока.  Докажу  свое  научное  открытие,  словно 
выжженное тавро на коже жеребца. 
 
Перепуганные ученые тут же, поставив вопрос на 
голосование, вынеся и проголосовав за резюме: 
«Все мы – потомки обезьян», разбили в пух и прах 
зарвавшегося академика.    
 
 
 
 
 
 
 
Сразу по возвращении в Алматы, субъект, потряс-
ший уважаемый ученый мир, был освобожден от 
должности директора научно-исследовательского 
института. Завистники зашептали: 
– Дожив до возраста пророка, превратился в бро-
дягу. Ничего не было бы, если ходил бы, молча.   
 
 
 
 
Запершись  в  четырех  стенах  высоченного  дома, 
сидел до тех пор, пока не затосковал. Затем, надев 
на голову тюбетейку, взяв в руки трость из сло-
новьей кости, ушел на улицу искать своих едино-
мышленников. Составив список, собирал подпи-
си. 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ОТВЕРЖЕННЫЙ МИР
               
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
ТӘРКІ ДҮНИЕ
            
136
137

Миллионнан  астам  халқы  бар  қаладан  жасаған 
тізімі жеті адамнан аспай діңкелеткен. Көктемге 
салым:
–  Өмір  неткен  ұзақ  еді?!  Ащы  ішектей  шұба-
тылып,  таусылып  бітпеді  ғой,  түге,  –  деп  үйден 
налып шыққан. Содан ұшты-күйлі жоғалды. Біре-
улер  Көктөбенің  басынан  көрдік  десті.  Ұшқыш 
тәрелкеге отырып кеткенін байқап қалдық десті. 
Қауесет көп, өзі жоқ.
Келесі  көктемде  жылын  берген.  Алғашқысын-
да маймылдың нәсіліміз деп, кейінгісінде көктің 
перзентіміз деп мынау тәркі дүниені қайта-қайта 
есалаң қылған академиктің кәдесіне жиналған қа-
лың нөпірдің есебіне жетпессің. 
Соның  көбі  қайғырып  емес,  көкіректегі  көптен 
бергі армандарын оп-оңай орындап берген өлімге 
(өлгені  рас  болса)  рахмет  айтып  келіп  жатқан 
сынды көрінген...
Аш  бүйірден  шымшыған  ой  бірте-бірте  жай  та-
уып, қаралы жесір талықсып жатып көз ілді. Осы 
сәтті  баққандай  қабырғада  ілулі  тұрған  суреті 
өз-өзінен  ісініп,  тірі  Саламатинге  айналып  сала 
берді. Аяғының ұшымен бір басып, екі басып ды-
быссыз  келді  де,  атлас  көрпені  еппен  ашып  жұ-
байының қойнына кірді.
– Жаурап қалдым, – деді сосын сыбырлап.
– Кімсің?
– Көктің ұлы, Құдайдың құлы, Мұхамбеттің үм-
беті, Шадиярдың сәруарымын.
– Біз кімбіз?
– Ешкім де емессіңдер!
Оқыс  дауыстан  шошып  оянған  жесір  бауырына 
көпшігін  қысқан  қалпы  алақтап  жан-жағына  қа-
раған.  Саламатин  көзәйнегі  жылтылдап  тез-тез 
шегінді де, қабырғаға жетіп, жансыз бейнеге қай-
тадан сіңіп кетті.
–  Пісімілдә,  пісімілдә,  –  деп  алқынып  терезеге 
ұмтылды. Жұлқып тартып пердені ысырды. 
В городе, по населению превышающим миллион 
жителей,  собрав  лишь  не  более  семи  подписей, 
вконец отчаялся. Ближе к весне, сказав: 
– До чего же длинна жизнь, волочась, как кишки, 
не заканчивается, – ушел из дома сердитым. По-
сле этого пропал без следа. Кто-то утверждал, что 
видел его на вершине Кок Тобе, кто-то убеждал, 
что  заметил  как  он,  сев  на  летающую  тарелку, 
взмыл в небеса. Слухов много, самого нет. 
 
 
 
 
 
Весной следующего года отметила годовщину. На 
поминки академика, вначале утверждавшего, что 
мы  потомки  обезьян,  а  затем  убеждавшего,  что 
мы  –  небесные  существа,  тем  самым  вконец  за-
путавшего отверженный мир, народу собралось, 
видимо-невидимо. 
Многие  из  них  пришли  не  от  тоски,  а  для  того, 
чтобы насладиться давно вынашиваемой и легко 
осуществленной мечтой о его смерти (если только 
умер).  
Мысли,  щипавшие  бока,  постепенно  успокои-
лись,  тосковавшая  вдова,  устав,  заснула.  В  это 
время висевшая на стене картина, разбухая сама 
собой,  превратилась  в  живого  Саламатина.  Сту-
пая  на  цыпочках,  беззвучно  приблизившись  и 
слегка  раскрыв  атласное  одеяло,  улегся  рядом  с 
супругой.  
- Замерз, – шепнул он. 
- Кто ты? 
- Сын неба, раб божий, последователь Мухаммеда                      
- А мы кто?  
- Вы никто!   
 
 
 
 
 
 
 
 
Испуганно проснувшаяся от неожиданного звука 
вдова,  озиралась  вокруг,  обняв  подушку.  Салма-
тин, блестя линзами очков, быстро-быстро отсту-
пив,  дойдя  до  стены,  растворился  в  бездушном 
портрете.  
   
 
 
- Бисмилля, бисмилля, – молилась вдова, ринув-
шись к окну. Резко раздвинула шторы. 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ОТВЕРЖЕННЫЙ МИР
               
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
ТӘРКІ ДҮНИЕ
            
138
139

Таң  құланиектеніп  қалған  екен.  Жаңбыр  бүркіп 
тұр. Соңы ұзаққа созылмаса қайтсін?..
Наступал рассвет. Моросил дождь. Наверное, он 
продлится ещё долго.
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ОТВЕРЖЕННЫЙ МИР
               
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
ТӘРКІ ДҮНИЕ
            
140
141

ҚЫТАЙДАН ЖЕТКЕН 
СӘЛЕМДЕМЕ
 
Намаздыгер  мен  ақшамның  ортасында  күн  күр-
кіреп көктемнің кіндігін кескен. 
Қыс қамытынан мойны жіңішкеріп шыққан ауыл 
сіркіреп өткен ақ жауынға жауырын тосып «И-и, 
жарықтық-ай!..» десіп, келер күнге үмітін жалғап, 
мәре-сәре боп қалды. 
Өрістен шала құрсақ боп қайтқан малдың өзі қиы 
көңірсіп  жатқан  қораға  өңмеңдемей  жайылып, 
жалпақ басып, тіпті асығар емес. 
Бұл кезде Базаркүл қара сиырын күрпілдетіп са-
уып,  Өмірбай  қолына  таяқ  алып,  жас  бұзауды 
жасқап тұрған.
– Әй, шал, не естігенің бар? Әлгі туыс қуалап ше-
кара асып кеткен Тақай оралыпты. 
Қоржын  басы  тоқ.  Қызылды-жасылды  дүниені 
ПИСЬМО ИЗ КИТАЯ 
Между временем вечернего намаза и уже наступа-
ющими  сумерками  раздались  грозовые  раскаты, 
разрезавшие пуп весны. 
Аул, освободивший свою шею, отощавшую от хо-
мута зимы, подставив спину под проходящий бе-
лый  моросящий  дождь,  вложив  общее  мнение  в 
слова «и-и, благодать-то, какая!» и, связывая свои 
надежды с будущими днями, наполнился свеже-
стью и довольством. 
Даже  домашние  животные,  возвращающиеся  с 
выпаса,    не  насытившись  и,  продолжая  пастись, 
неторопливо ступая, совсем не спешат втиснуться 
в загоны, пропахшие помётом скота.
В это время Базаргуль доила свою чёрную корову, 
напористыми струями вспенивая молоко в ведре, 
а Умирбай, держа палку в руке, отпугивал привя-
занного  телёнка, норовящего прорваться к выме-
ни. 
 
 
 
 
- Эй, старик, что слышно в округе? Говорят, вер-
нулся Такай, отправившийся проведать родствен-
ников за границей. 
Привёз, молвят, полный корджун гостинцев и вся-
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ПИСЬМО ИЗ КИТАЯ
               
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
ҚЫТАЙДАН ЖЕТКЕН СӘЛЕМДЕМЕ
            
142
143

теңдеп келіпті, – десін әйелі жарты қарыс емшекті 
жұлмалап жатып. 
Шарпып тұрған қайраты бар келіншек жалақтаған 
аш бұзауға қарасын ба, сүтті шелекке сар-сар ағы-
зады.
 – Әлгінде көрші қатыннан есіттім. Пақырға шыр 
бітейін депті. 
Өмірбай оқыс оянып кеткендей көзі алақтап жүре-
лей тізе бүккен әйеліне, талтайып тұра қалған қара 
сиырға, талмай ұмтылған ала бұзауға қарағыштай 
берді. 
– И-и, қақсаңшы мынаны! Шаяқ келгір, бұзауы-
на өліп-өшіп сүтін іркіп тұрғанын қарашы. Соңғы 
идірімі аздай. Ал іш атаукереңді!
Бәкене  бойлы,  қырбық  мұрты  бар  қоңқақ  танау 
қара кісі аяқ-қолынан жан кетіп, іңір қараңғысына 
ілініп қалғандай еді.
Базаркүл есіне әлдене түскендей орнынан жұлқы-
на көтерілді.
– Қытайдан қашып, биттері торғайдай боп келіп 
еді. Шеттерінен құтырайын депті.
Көз байлар кешкі алагеуім шақ пен әйелінің шан-
шу  сөзі  қатар  жармасып,  Өмірбайдың  жанарын 
жасқап бір мұнар көлбеңдеп тұрып алды. 
Сыртқы  қақпаны  сартылдатып  үйіне  екпіндей 
кірген Базаркүлді де, желінді дембіл-дембіл тұм-
сығымен  түйгіштеп,  езуінен  ақ  көбік  ағызып 
жатқан ала бұзауды да елең қылмады. «Тақай ора-
лыпты» деген бір ауыз сөз ғана құлағының түбін-
де ызың қағады.
Әр  тарапқа  алып  қашқан  жүгенсіз  ой  дастарқан 
басына келіп шыныаяқ шетін тістегенде де байыз 
таптырмады.
– Құдай, Қытайдың арзанқол жылтырағына жұрт 
мелдектеп тойып болған.
Әдемі  ақсары  жүзіне  әжім  үйір  бола  бастаған 
келіншек жанындағы жез самаурынмен қоса шоқ-
сыз қайнайды.
кой всячины, - обращается к нему жена, подёрги-
вая худосочное вымя. 
У искромётной и энергичной женщины разве есть 
дело к жаждущему молока телёнку, - продолжает 
звучно выдавливать и выдаивать молоко.         
- Слышала от соседки. Этот жалкий заморыш по-
правился.
Умирбай, словно проснулся внезапно, стал недо-
умённо озираться по сторонам: на жену, сидящую 
на корточках, на расставившую ноги чёрную ко-
рову, на телёнка, без устали рвущегося к вымени. 
 
 
 
 
 
- И-и, оттолкни же его. Смотри-ка, треклятая, от 
жалости к своему телёнку зажала молоко. Слов-
но, последнего отсоса его было недостаточно. Ну, 
давай, пей, проклятый, свои остатки! 
 
Невысокого  роста,  с  вздёрнутыми  ноздрями  и 
торчащими усами смуглый человек выглядел из-
мождённым и словно прилипшим к наступившим 
сумеркам. 
 
 
 
 
Базаргуль,  будто  на  ум  ей  что-то  взбрело,  резко 
вскочила со своего места.   
 
 
- Прибыли когда-то, сбежав из Китая, со вшами 
величиной с воробьёв. А теперь каждый начинает 
наглеть.
Застлавшие глаза вечерние сумерки и колкие сло-
ва жены,вцепившись в него вместе, вызвали како-
е-то, оцепенело колыхающееся видение и робость 
на его лице. 
Не обратил внимания ни на Базаргуль, хлопнув-
шей с грохотом калитку и, запыхавшись, скрыв-
шуюся в доме, ни на телёнка, тыкающего мордоч-
кой вымя, пуская пену со рта. Только лишь связка 
слов  «Такай  вернулся»  жужжала  в  недрах  его 
ушей.   
 
 
 
Необузданная  мысль,  разбегающаяся  в  разных 
направлениях, не давала покоя и за дастарханом, 
даже при скрежете зубов о края пиалы.   
-  Господи,  люди  уже  по  горло  сыты  дешёвыми 
вещами  из  Китая,  -  моложавая,  миловидная  и 
светлоликая  женщина,  лицо  которой  стали  уже 
бороздить  морщинки,  вскипела  и  без  угольев, 
присоединившись  к  своему  медному  самовару, 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ПИСЬМО ИЗ КИТАЯ
               
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
ҚЫТАЙДАН ЖЕТКЕН СӘЛЕМДЕМЕ
            
144
145

– Өңің неге қашып отыр?
– Жай, әншейін.
–  Жай  болса,  мана  телефон  көтеріп  Астанадағы 
қыз  бен  күйеу  келеміз  деді.  Ерлан  «ата-әжемді 
сағындым»  депті.  Зекетің  кетейін  сол!  Таңертең 
ана қысыр саулықты өріске жібермей ұстап қал. 
Жас сорпа ішсін.
Базаркүлдің  аузын  жия  бергені  сол,  есік  сықыр 
етіп ашылып, Тақай да бермен аттады. 
Қолындағы қомақты түйіншегін табалдырық жа-
нына  дүрс  еткізіп  тастады  да,  мақамдап  созып 
аман-саулық алысты.
–  Ойбай,  мынаны  қара!  Екі  беті  қып-қызыл  боп 
тіпті  жасарып  кетіпті.  Майлап  жібергеннен  сау 
ма?
– Кәне, жеңеше, шайыңды ысыт! Майлап та, қан-
жығама байлап та жіберді, несін сұрайсыз?
Өмірбай абдырап көрші інісін төрге оздырып, өзі 
пеш түбіне қарай екі-үш құйрық жылжып отыр-
ды.
– Иті сары май жемейді десеңші. – Базаркүл өз-өзі-
нен қиямпұрыстанып аққұманын қолға алды.
– Ел-жұрт аман ба екен? – деді бұл әлден уақытта.
–  Ой,  аға,  кәрі-жасы  бірдей  дұғай-дұғай  сәлем 
айтып жатыр. Баяғы тобанаяқ боп жүретін заман 
жоқ. Несін айтасыз, дәуірлеп тұр екен.
Өмірбайдың  көз  алдына  манағы  мұнар  қайта-
дан кептеліп, көлбеңдеп тұрып алды. Әйелі мен 
қайнысының қарпып әзілдескені де, тарпып дау-
ласқаны да еміс-еміс құлағын жанап өтеді.
Оңаша қалған кезде әйелінің:
–  Мә,  киіп  көрші.  «Дұшпаннан  түк  тартсаң  да 
пайда» деген. Қытайда қалған қатының беріп жі-
стоящему рядом. 
- Что ж ты, побледнел-то? 
 
 
 
 
- Да, так, просто... 
 
 
 
 
 
- Если просто, то только что звонили дочь и зять 
из Астаны, говорят, приедем. Ерлан, мол, твердит, 
что соскучился по деду с бабушкой. Мой золотой 
ангелочек.  Утром  эту  яловую  овцу  на  выпас  не 
выпускай, пусть попьёт свежий бульон. 
Только  было  начал  затихать  говорливый  рот  Ба-
заргуль, как открылась скрипучая дверь, а внутрь 
вошёл Такай. 
Грохнув  сброшенным  у  порога  увесистым  бау-
лом, манерно поздоровался своим тягучим голо-
сом.   
 
- Боже, посмотри на него. Щёки румяные, сам же 
помолодел. Случаем, не намалевали тебя там?
- Давай, тётушка, разогрей вновь свой чай. И нама-
левали, и баулы насовали, что там спрашивать-то.
Умирбай  в  замешательстве  пропустил  соседа  и 
младшего родственника на почётное место, а сам 
же, в том же сидячем положении пододвинулся к 
краю печи.
-  Скажи  ещё,  что  их  собаки  не  питаются  даже 
сливочным маслом, -  зубоскаля, Базаргуль взяла 
в руку заварной чайничек.
- Живы ли, здоровы ли родичи наши? - Спросил 
он, немного погодя.
- Ой, брат мой старший, и стар, и млад, все шлют 
пламенные приветы. Там уже не те времена бося-
ков. Что там говорить, живут в ногу со временем.
В глазах Умирбая, втиснувшись и колеблясь, сто-
яло то же самое видение. Шуточные перебранки 
его соседа и жены, их горячие споры пролетали 
мимо его ушей.
Когда остались одни, до него дошли слова жены:
- На, примерь. Говорят же, польза есть даже от не-
друга, коль достался от него хотя бы подшерсток. 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
ПИСЬМО ИЗ КИТАЯ
               
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
ҚЫТАЙДАН ЖЕТКЕН СӘЛЕМДЕМЕ
            
146
147

беріпті, – дегенін аңғарды. 
Өзі қолына жалт-жұлт еткен бір көгілдір матаны 
ұстап алыпты.
–  Әдемісін!  –  деп  тамсанады.  –  Сәбидің  алақа-
нындай мына бір магнитофонды да қоса салыпты. 
Е, пақыр, қайтсін?!
Мақпалдай  жұмсақ  иленіп,  сыптығыр  пішілген 
қара тон құйып қойғандай екен. 
Етегі дөңгеленіп тобық қағады. Бойына жылу жү-
гіріп сала берді.
– Саған жараспайды. Кәрі кісіге киім қонатын ба 
еді? Астана ақшұнақ аяз деседі. Күйеу балаңа ки-
гізе сал! 
Аузының салымын қарашы. Әлгі қызды айтамын. 
Иіні тозып жүр еді. Көйлек тіктіріп кисін. Магни-
тофонды көргенде Ерлан қалай қуанады десеңші! 
-  Қой,  шалым,  жата  қалайық.  Таңертең  малды 
өріске ертерек қосайық, – деп Базаркүл аяқ асты 
көңілденіп, алғашқы қосылған кездегідей найқа-
лып жүріп көрпе төседі. 
Найқалып жүріп шыттай ақ сейсепті жайды. Най-
қалып  жүріп  тон  мен  жалт-жұлт  еткен  көгілдір 
матаны бүктеп шкафқа салды.
Түн ортасы әлдеқашан ауып кетсе де 
Өмірбайдың кірпігі желімденер емес. 
Жанындағы  ақсары  жүзіне  әжім  үйір  бола 
бастаған келіншек іргеге қарай аунап түсіп, бірқа-
лыпты тыныстайды. 
Жамылғыны  таңға  дейін  шапалап  теуіп,  жағаға 
шығып қалған сары бауыр сазандай өз-өзімен ар-
палысады да жатады.
–  Осы  жеңгемнің  екі  үздік  қасиеті  бар.  Ұйқысы 
тастан  қатты,  сосын  сөзі  зәрден  ащы,  –  деп  ма-
Прислала твоя жена, оставшаяся в Китае.
Сама же держала в руках шелковую голубоватую 
материю, отдающую блеском.
- Какая красивая, - изумляется она. - Вот, ещё при-
слала и этот крохотный магнитофон, величиной с 
ладонь малыша. Э, несчастная, что ещё ей оста-
ётся.
Чёрная дублёнка, выделанная словно бархат, и от-
лично сшитая, сидела на нём, как вылитая по его 
фигуре. 
Полы её, округляясь, достигают лодыжек. По телу 
сразу побежало тепло.
- Тебе не идёт. Разве постаревшему человеку мо-
жет быть к лицу одежда? Говорят, в Астане тре-
скучие морозы. Подари своему зятю. 
Какая, всё же, везучая. Я говорю про дочь. Навер-
ное, ходит в обносках. Пусть себе сошьёт платье. 
А когда Ерлан увидит магнитофон, как же он об-
радуется!
- Ладно, старик мой, давай спать. Утром порань-
ше встанем, отправим скот на выпас, - Базаргуль, 
с  неожиданно  приподнятым  настроением,  кру-
жась и пританцовывая, как в первые дни их вос-
соединения, стала стелить постель. 
С  приподнятым  настроением  постелила  белые 
свежие  простыни.  Так  же,  играючи,  втиснула  в 
шкаф дублёнку и свёрнутую материю.
Хотя время перевалило далеко за полночь, но веки 
Умирбая никак не желали приклеиваться к глаз-
ным впадинам. 
Лежавшая  рядом  с  ним  моложавая,  миловидная 
и светлоликая женщина, лицо которой стали уже 
бороздить морщинки, переворачиваясь с боку на-
бок, подбирала для себя удобное положение. 
Как всегда, до самого утра, как выброшенный на 
берег жёлтобрюхий сазан, будет биться сама с со-
бой и с покрывалом, срывая его с себя.
-  У  нашей  тётушки  есть  два  выдающихся  свой-
ства. Сон у неё крепче камня, а речь горше яда, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   31




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет