Позициялық санау жүйесі (Позиционная система счисления; positional (representation) system) — саны цифрлардан тұратын бедербелгі тізбектесімен ұсынылған бедербелгісі, сондай-ақ бөлшекті ажырату бердербелгісі санның алгебралық таңбасы болып саналатын санау жүйесі.
Позициялық емес санау жүйесі-цифрдың мәні нақты анықталған және оның санындағы позициясына тәуелді емес жүйе
Санау жүйесінің алфавиті-берілген санау жүйесінде сандарды жазу үшін қолданылатын таңбалар жиынтығы.
Санау жүйесінің негізі-берілген жүйеде сандарды көрсету үшін қолданылатын бірегей таңбалар немесе сандар саны.
Сандардың ашық формада берілуі - сандарды машиналық (екілік) түрде емес, адам оқи алатын және түсіндіре алатын мәтіндік түрі.
Сандарды нормальды түрде жазу -ондық санның абсолютті мәні жартылай интервалда, ал екілік жартылай интервалда болатын санды бейнелеу формасы .
Математикалық логика - күшті және дұрыс алгоритмдер мен бағдарламаларды құру үшін қажетті формальды әдістер мен шығару ережелерін зерттейтін информатика саласы.
Ақиқат кестесі - логикалық функцияны сипаттайтын кесте.
ІІ. Келесі мазмұндық сұрақтарға жауап беріңіз:
Информатиканың базалық курсында «тіл» ұғымының алатын орны. Бұл ұғымның курстың барлық мазмұндық сызығында болуын түсіндіріңіз.
«Санау жүйесі» тақырыбының мазмұнын ашатын сұрақтар тізімін жасаңыз.
«Конъюнкция–және», «дизъюнкция–немесе» сәйкестіктерін есте сақтаудың мнемоникалық ережесін жасаңыз.
1)"Тіл" ұғымы информатиканың негізгі курсында маңызды рөл атқарады және курстың барлық мазмұндық сызығында, өйткені ол бағдарламалау негіздерімен, сондай-ақ информатиканың теориялық және практикалық аспектілерімен байланысты. Ол информатика курсына қалай сәйкес келеді:
Бағдарламалау тілі: информатикада негізгі аспектілердің бірі-әртүрлі мәселелерді шешуге арналған бағдарламалар құру. Студенттер код жазу, бағдарламалар әзірлеу және мәселелерді шешу үшін Python, Java, C ПРОГРАММ және басқалары сияқты бағдарламалау тілдерін үйренеді. Бұл тілдер студенттер алгоритмдер мен есептерді шешуді білдіретін құралдар.
Алгоритмдер және деректер құрылымдары: Тіл алгоритмдер мен деректер құрылымдарын сипаттау үшін қолданылады. Студенттер таңдалған тілде тиімді алгоритмдерді жазуды және бағдарламада деректерді қалай ұйымдастыруды үйренеді.
2) "Санау жүйесі" тақырыбын қарастырған кезде оның мазмұнын ашуға және тереңірек түсінуге көмектесетін әртүрлі сұрақтар қоюға болады. Міне, осы тақырып бойынша сұрақтар тізімі:
Сандық жүйе дегеніміз не және ол не үшін қажет?
Қандай негізгі санау жүйелері бар және олардың айырмашылықтары қандай?
Позициялық санау жүйесі қалай жұмыс істейді және ол неге кеңінен қолданылады?
Санау жүйесіндегі негіздің (базаның) рөлі қандай және оның таңдауы сандардың көрінісіне қалай әсер етеді?
Әр түрлі санау жүйелерінде қосу, азайту, көбейту және бөлу амалдарын қалай орындауға болады?
Сандарды бір санау жүйесінен екіншісіне аудару (түрлендіру) дегеніміз не және ол қалай жасалады?
Екілік санау жүйесі қалай жұмыс істейді және ол информатика мен цифрлық электроникада неге соншалықты маңызды?
Күнделікті өмірде ондық және екілік жүйелерден басқа қандай Сандық жүйелер қолданылады?
Әртүрлі контексттерде әртүрлі санау жүйелерін пайдалану кезінде қандай артықшылықтар мен шектеулер бар?
Санау жүйесі санның разрядтары ұғымымен қалай байланысты және бұл үлкен сандармен жұмыс істеу кезінде неге маңызды?
3) Күн -коньюнкция және дизъюнкция- дізе немесе дизель отыны
ІІІ. Келесі сұрақтарға жауап беріңіз:
Позициялық санау жүйелерінде сандарды ауыстырудың негізгі алгоритмдерін айтыңыз.
ЭЕМ-де екілік санау жүйесі екі... аспект бойынша қолданылады.
Позициялық емес сандарды қолданудың қиыншылығы неде? Позициялық емес санау жүйелеріне мысал келтіріңіз.
Қазіргі кезеңдегі ондық санау жүйесі б.э.д. .... ғасырда ....пайда болды. Бұл жүйенің шығуы ... ашылуынан кейін мүмкін болды.
Римдік санау жүйесінде келесі алфавит: … қолданылады.
Ақпаратты кодтау тәсілін неге байланысты таңдауға болады?
Дыбыстық ақпараттың көлемін табу үшін мына формула: … қолданылады.
1) Позициялық санау жүйелеріндегі сандарды ауыстыру қандай сандарды ауыстырғыңыз келетініне және қандай санау жүйесіне байланысты бірнеше алгоритмдерді орындауды қажет етуі мүмкін. Міне, осы тапсырманың негізгі алгоритмдері:
1. ** Ондықтан басқа санау жүйесіне:**
- Бастапқы санды мақсатты санау жүйесінің негізіне бөліңіз.
- Бөлудің қалдықтарын кері тәртіпте жазыңыз (бөлудің басынан бастап).
- Нәтиже нөлге тең болғанша бөлуді жалғастырыңыз.
- Мақсатты санау жүйесінде соңғы көріністі алу үшін кері тәртіпте жазылған қалдықтарды біріктіріңіз.
2. ** Басқа санау жүйесінен ондық санға дейін:**
- Санды жеке сандарға бөліп, олардың бастапқы санау жүйесіндегі мәндерін анықтаңыз.
- Әр санды мақсатты жүйенің негізінің тиісті дәрежесіне көбейтіп, нәтижелерді қосыңыз.
3. ** Бір позициялық санау жүйесінен екіншісіне:**
- Алдымен 2-тармақтан алгоритмді пайдаланып, бастапқы санды ондық санау жүйесіне аударыңыз.
- Содан кейін 1-тармақтағы алгоритмді пайдаланып, санды ондық санау жүйесінен мақсатты жүйеге түрлендіріңіз.
4. ** Стандартты емес негізі бар бір позициялық санау жүйесінен екіншісіне:**
- Алдымен 2-тармақта сипатталғандай бастапқы санды ондық жүйеге аударыңыз.
- Содан кейін алынған ондық санды стандартты емес базалық мақсатты жүйеге аударыңыз, санды қажетті базалық дәрежелерге бөліп, қалдықтарды жазыңыз.
2)
Достарыңызбен бөлісу: |