Ақпараттық технологиялар (IT) - бұл ақпараттық ресурстарды пайдалану процестерінің күрделілігін төмендету мақсатында ақпаратты жинау, өңдеу, сақтау, тарату және бейнелеуді қамтамасыз ететін технологиялық тізбекке біріктірілген әдістер мен бағдарламалық қамтамасыз етудің жиынтығы.
Технология - материалдық және рухани құндылықтарды құру және пайдалану процесінде алынған білімді жүзеге асыру. «Ақпараттық технологиялар» термині жақында таралды және компьютерлік технологияның, телекоммуникацияның, информатиканың техникалық мүмкіндіктерінің үйлесімділігі нәтижесінде ақпаратты жинауға, жинақтауға, талдауға, қашықтық пен көлемге қарамастан тұтынушыларға жеткізуге және күнделікті операцияларды автоматтандыруға бағытталған ақпаратты өңдеу әдістерін қамтиды. шешім қабылдау үшін талдамалық ақпаратты дайындау.
Экономика, менеджмент және басқа салалардағы ақпараттық технологиялар аппараттық және бағдарламалық өнімдерге негізделген. Аппараттық құрал - бұл анықтамалық технология, яғни. адам қызметінің кез-келген саласында қолдануға болады.
Ақпараттық технологияларды қолдану салалары - бұл адам қызметін (басқару, коммерциялық, өндірістік), тұрмыстық электрониканы және әртүрлі қызметтерді - байланыс, ойын-сауықты қолдау жүйелері.
АТ-ның мақсаты - оны кейіннен талдауға арналған ақпарат өндіру және кез-келген әрекетті жүзеге асыру негізінде оның негізінде шешім қабылдау. Қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар (АТ) - дербес компьютер мен заманауи бағдарламалық жасақтама көмегімен ақпаратты өңдеу. Заманауи IT үш техникалық жетістіктерге негізделген:
1) ақпаратты машинада оқылатын тасығыштарда сақтау ортасын дамыту (флэш-карталар, магниттік дискілер, жад карталары, лазерлік компакт-дискілер, магниттік таспалар),
2) уақыт пен қашықтықта шектеусіз әлемнің кез келген нүктесіне ақпарат жеткізуді қамтамасыз ететін байланыс құралдарын дамыту.
3) компьютердің көмегімен ақпаратты автоматтандырылған өңдеу мүмкіндігі.
Қазіргі АТ-да дербес компьютер ерекше орын алады, өйткені бірқатар маңызды сипаттамаларға ие: компьютер түйіндерінің блоктық дизайнына негізделген сенімділік, кішігірім өлшемдер мен салмақ, ақпараттық жайлылық - компьютер толығымен пайдаланушының қарамағында, түсінікті интерфейспен байланысты жұмыс ыңғайлылығы (интерфейс - бұл бағдарламаны пайдаланушымен байланыстыру тәсілі), аппараттық құралды оңай кеңейту мүмкіндігі және бағдарламалық жасақтама ресурстарының біреуі пайдаланушының кәсіби талаптарына сәйкес келетін жүйелерді, кәсіби қызметте қолданылатын көптеген дайын бағдарламалық жасақтама құралдарын жасауға мүмкіндік береді.
ІТ-нің негізгі қағидалары:
ДК-мен жұмыс істеудің интерактивті (диалогтық) режимі;
басқа бағдарламалық өнімдермен интеграциялау;
деректерді де, тапсырма параметрлерін де өзгерту процесінің икемділігі.
Ақпараттық технологиялар келесі критерийлер бойынша жіктеледі:
Автоматтандырылған ақпараттық жүйелерге (ААЖ) енгізу әдісі бойынша келесілер бөлінеді:
дәстүрлі АТ - компьютерлерді жаппай пайдалану кезеңіне дейін деректерді орталықтандырылған өңдеу жағдайында болған,
қазіргі заманғы АТ - бұл, ең алдымен, компьютерлерді пайдалану арқылы нақты уақыт режимінде басқару процесін және ақпаратты өңдеуді ақпараттық сүйемелдеуімен байланысты.
Кез-келген ақпараттық жүйе мына қамсыздандырулармен қамтылған:
ақпараттық қамтамасыздандыру жүйесі(мәліметтер);
интеллектуалды қамтамасыздандыру жүйесі (ақпарат,білім);
техникалық қамтамасыздандыру жүйесі (аппаратуралар);
технологиялық қамтамасыздандыру жүйесі (технологиялық);
комуникативтік қамтамасыздандыру жүйесі (интерфейс);
жүйелік анализ және жобалау(талдау жасау);
адекваттік бағалау және сапалы верификация жүйесі(пайдаланушылар пікірі);
ұйымдастыру қарым-қатынас және персоналды басқару жүйесі(пайдаланушыны оқыту);
логистика жүйесі (тауардың қызметі және қозғалысы);
Адам өзін қоршаған ортадан қарым-қатынас жасау және өз бетімен іздеу нәтижесінде алған барлық ақпаратты өзінің бар білімімен үнемі салыстырып, оны реттейді әрі талдайды.
Адам ақпаратты сақтай алады, өңдейді және(шығарып бере) жеткізе алады. Бұл жағдайда адам қандай да бір әрекеттер жасайды, оларды ақпараттық процесс дейді. Ақпараттық процесті оның өзі жасай алады немесе әр түрлі құралдар мен құрылғыларды пайдалана отырып ұйымдастыра алады. Оларға қағаз, магниттік таспа, дискі, калькулятор, компьютер т.б. жатады.
Ақпараттық ресурстар (Информационные ресурсы; information resources) —
1) ғылыми теорияларымен, процестер мен құбылыстарды зерттеулерімен, өнер табыстарымен, машина жобаларымен, ғимараттарымен, зауыттарымен, табиғат пен қоғам туралы мағлұматтарымен сипатталатын Оған сыртқы жадта сақталатын негізгі және қосалқы мәліметтер жиымы мен кірістік құжаттар жатады;
2) кітапханаларда, мұрағаттарда, қорларда, мәліметтер банкілерінде және басқа да ақпараттық жүйелерде жеке құжаттар немесе олардың жиымдары түрінде шоғырланған мағлұматтар жиынтығы.