Ау ректоры Т. И. Есполовтың редакциясымен Алматы: «Service Press» жшс, 2015. 288 бет. қазақша орысша ағылшынша. Ббк 74. 58 Қ 17

ҚазаҚ ұлттыҚ аграрлыҚ университеті
КЕШЕ. БҮГІН. ЕРТЕҢ
KA ZAKH NATIONAL AGRA RIAN UNIVERSITY. YESTERDAY. TODAY. TOMORROW
КазаХсКиЙ наЦиОналЬныЙ аграрныЙ университет. вЧера. сегОДнЯ. завтра

ҚазаҚ ұлттыҚ аграрлыҚ университеті
Кеше. Бүгін. ертең
КазахсКий национальный аграрный университет
вчера. сегодня. завтра
Kazakh NatioNal agrariaN UNiversity
yesterday. today. tomorrow
Алматы, 2015

© ҚазҰАУ, 2015
Қ 17  Қазақ ұлттық аграрлық университеті. Кеше. Бүгін. Ертең. Казахский национальный аграрный 
университет. Вчера. Сегодня. Завтра. Kazakh National Agrarian University. Yesterday. Today. 
Tomorrow / ҚазҰАУ ректоры Т. И. Есполовтың редакциясымен – Алматы: «Service Press» ЖШС,  
2015. – 288 бет. – қазақша – орысша – ағылшынша.
УДК 378
ББК 74.58
Қ 17
УДК  378
ББК  74. 58
Қазақ ұлттық аграрлық университетінің 85-жылдығына арналған кітап-альбом оқу ордасының 
өткені  мен  бүгіні  және  келешегі  туралы  әңгімелейді.  Оқырман  университеттің  ғылым-білім 
қызметіндегі және қоғамдық өміріндегі келелі жаңалықтармен таныстырады.
Кітап кең оқырман қауымына арналған.
Книга-альбом, посвященная 85-летию Казахского национального аграрного университета, рас-
сказывает  о  прошлом,  настоящем  и  будущем  университета.  Читатель  познакомится  с  различными 
сторонами научно-образовательной, общественной жизни университета.
Книга предназначена для широкого круга читателей. 
The  book  album  dedicated  to  85
th
  anniversary  of  Kazakh  National  Agrarian  University  describes  
the  past,  present  and  future  of  the  educational  institution.  A  reader  can  find  the  news  on  the  scientific-
educational and social life in the university. 
The book is aimed to wide audience. 
ISBN 978-601-241-510-0

Kazakh NatioNal  
agrariaN UNiversity
YesterdaY. todaY.  
tomorrow
ҚазаҚ ұлттыҚ  
аграрлыҚ университеті
Кеше. Бүгін. ертең
КазахсКий национальный  
аграрный университет
Вчера. Сегодня. ЗаВтра
© ҚазҰАУ, 2015

4
Тарих | История | History

5
Тарих | История | History

6
Тарих | История | History
Қазіргі заманғы білім беру жүйесінің бірінші кезектегі 
міндеті  –  ақпараттар  ағымында  бағдарлана  алуға 
қабілетті және сындарлы ойлай білетін адамдарды 
дайындау.
Қазақстан Республикасының Президенті 
Н. Назарбаевтың «Зияткерлік ұлт – 2020» 
бағдарламасынан
Первостепенная задача современной системы образо-
вания – это подготовка людей, обладающих крити-
ческим  мышлением  и  способных  ориентироваться  
в информационных потоках.
Из программы Президента Республики Казахстан  
Н. Назарбаева «Интеллектуальная нация – 2020» 
The hight priority objective of a modern education system 
is to train people with critical thinking and ability to get 
oriented in information stream
From the programme of the President  
of the Republic of Kazakhstan  N. A. Nazarbayev  
«Intellectual nation – 2020»  

7
Тарих | История | History

Тарих | История | History

Тарих | История | History
2001 жылы университет ректоры болып Тілектес Исабайұлы Есполов тағайындалды. 
ҚР  ҰҒА  академигі,  экономика  ғылымдарының  докторы,  профессор  Т.  И.  Есполов 
университеттің  материалдық-техникалық  базасын  нығайтуға,  ғылым,  білім  және 
тәжірибені интеграцияландыруға бағытталған үлкен жұмыс атқарып келеді; оқу орнын-
да  білім  берудің  сапа  менеджменті  жүйесі  енгізілді,  сапаны  қамтамасыз  ету  жүйесінің 
өзіндік тұжырымдамасы, 2020 жылға дейінгі даму стратегиясы және жоғары оқу орнының 
бәсекеге  қабілеттілігін  арттыру  моделі  әзірленді.  Ректордың  басшылығымен  универси-
тет мамандарды дайындаудың үш деңгейіне (бакалавр – магистр – PhD докторы) көшті, 
кредиттік  оқу  технологиясы  енгізілді,  бүгінгі  таңда  білім  берудің  әлемдік  деңгейіне 
қол жеткізу бойынша жоспарлы жұмыс жүргізілуде: университет Еуропалық білім беру 
кеңістігіне енді, Болон Декларациясына қосылды, көптеген шетелдік жоғары оқу орында-
рымен ынтымақтастық туралы келісімдерге қол қойылды.
В  2001  году  ректором  университета  был  назначен  Тлектес  Исабаевич  Есполов. 
Академиком  Национальной  академии  наук  Республики  Казахстан,  доктором  эконо-
мических  наук,  профессором  Т.  И.  Есполовым  проводится  большая  работа,  направ-
ленная  на  укрепление  материально-технической  базы  университета;  интеграцию  нау-
ки,  образования  и  практики;  введена  система  менеджмента  качества  образования, 
разработана собственная концепция системы обеспечения качества, стратегия развития 
и модель повышения конкурентоспособности вуза до 2020 года. Под руководством рек-
тора  осуществлен  переход  университета  на  трехуровневую  подготовку  специалистов  
(бакалавр – магистр – доктор PhD), внедрена кредитная технология обучения. Проводится 
планомерная  работа  по  достижению  мирового  уровня  образования,  благодаря  которой 
университет  вошел  в  Европейское  образовательное  пространство,  присоединился  к  Бо-
лонской Декларации, заключил соглашения о сотрудничестве со многими зарубежными  
вузами.
In 2001 Tlektes Isabayevich Espolov was appointed the University’s rector. Academician of 
NAS of the RK, Doctor of Economic Sciences, Professor T.I.Espolov is conducting a great amount of 
work assigned to strengthen the material-technical base of the University, integration of science, 
education  and  practice;  introduction  of  education  quality  management  system,  formulation  of 
quality  management  system  conception,  strategy  for  development  and  working  out  the  model 
for  increasing  the  University’s  competitiveness  till  2020.  Under  his  guidance,  the  University 
has  implemented  transition  to  the  three  level  training  of  specialists  (Bachelor’s  –  Master’s  –  
Doctor Ph.), credit technology of teaching has been introduced, methodical measures are taken 
underway on achieving education's world level quality: the University has entered the European 
educational space, joined the Bologna Declaration, concluded agreements on cooperation with 
many European universities, etc.

Тарих | История | History
Р
 
еспубликаның беделді, жетекші жоғары оқу орындарының бірі – Қазақ ұлттық 
аграрлық университеті өзінің 85 жылдық мерейтойын атап өтуде! 
Университеттің мерейтойы Қазақстан халқы Ассамблеясының 20 жылдығын, 
Ұлы  Отан  соғысындағы  Жеңістің  70  жылдығын,  Қазақстан  Республикасы 
Конституциясының  20  жылдығын  және  Қазақ  хандығының  құрылғанына 
550 жыл толуын мерекелеумен тұспа-тұс келіп отыр. 
Мерейтойды  атап  өту  –  қол  жеткізген  айтулы  жетістіктерді  ой  елегінен  өткізіп, 
қорытындылау  ғана  емес,  сондай-ақ  дамудың  даңғыл  жолындағы  жаңа  айналымды  та-
разылау.  Осы  жылдар  ішінде  ғылыми  әлеует  күшейіп,  жақсы  материалдық-техникалық 
база  құрылды,  ел  экономикасын  дамытудағы  үлесі  қомақты  көптеген  жоғары  білікті 
мамандар дайындалды. Құрылғаннан бері университетті 140 мыңнан астам жоғары са-
натты  маман  бітіріп  шықты.  Олардың  қатарында  өз  университетінің  ғана  емес,  бүкіл 
Қазақстанның мақтанышына айналған 2 Кеңес Одағының батыры, 25 Социалистік Еңбек 
Ері, 70 КСРО және ҚазКСР Жоғары Кеңесінің, ҚР Парламентінің депутаттары, ҚР еңбек 
сіңірген  қызметкерлері  мен  қайраткерлері,  министрлер,  облыс  әкімдері  және  көрнекті 
мемлекеттік қызметкерлері, 11 мыңнан астам ғылым докторы, мен кандидаты, көптеген 
танымал түлектер бар.
Бүгінгі таңда университеттің қызметі халықаралық деңгейде бәсекеге қабілетті ма-
мандар дайындауды қамтамасыз ететін аграрлық және кәсіби білім берудің үздіксіз да-
митын, икемді және қолжетімді жүйелерін құру бойынша Қазақстан Республикасының 
Президенті Н.Ә. Назарбаевтың алға қойған мақсаттарды жүзеге асыруға бағытталған. 
Жоғары  оқу  орнының  қызметіндегі  негізгі  басымдық  –  Қазақстанның  агроөнеркә-
сіптік  кешенін  сұранысқа  ие  мамандармен  қамтамасыз  ету,  олардың  құзыреттіліктері  
мен  біліктіліктерін  арттыру,  ғылымды  және  оқу-өндірістік  базаны  дамыту,  қолда  бар 
әлеуетті ресурстар негізінде жаңа білім беру бағдарламаларын әзірлеу және инновация-
лық орталықтар ашу болып табылады.
Құрметті оқырман!

Тарих | История | History
Университет  Қазақстан  Республикасының  2015–2019  жылдарға  арналған 
индустриалды-инновациялық  дамытудың  мемлекеттік  бағдарламасы,  ҚР  Білім  және 
ғылым  министрлігінің  бағдарламаларына  сай  және  табиғи  ресурстарды  тиімді  пай-
далану,  шикізат  пен  өнімді  қайта  өңдеу;  энергетика  және  машина  жасау;  өмір  туралы 
ғылым; елдің зияткерлік әлеуеті сияқты басым бағыттарды жүзеге асыруға бағытталған 
басқа  да  салалық  бағдарламаларға  сәйкес  ғылыми  зерттеулер  жүргізеді.  Жоғары  оқу 
орны  Қазақстан  Республикасы  Ауылшаруашылығы  министрлігінің  «Агробизнес-2020» 
мемлекеттік бағдарламасын орындауға үлкен үлес қосуда. 
Университет  ізденістер  пен  тәжірибелердің  сындарлы  жолынан  өтіп,  бүгінгі  таңда 
еліміздегі ғылым, білімді және өндірісті шоғырландырған танымал оқу ордасына айнал-
ды. Көрнекті ғалымдар мен белгілі ұстаздардың бірнеше буыны іргесін қалаған тамаша 
дәстүрлерді  сақтай  отырып,  университет  инновациялық  типтегі  заманауи  жоғары  оқу 
орны ретінде үйлесімді дамып келеді. 
Бүгінде  университет  әлемдік  ғылым-білім  қауымдастығында  жоғары  абыройға  ие, 
қазақстандық жоғары білімнің танымал көшбасшысы, іргелі және қолданбалы зерттеулер 
саласында инновациялық қызметті табысты дамытып отырған ірі және беделді ғылыми 
орталық болып табылады. 
Университет  елдің  қоғамдық-саяси  өміріне,  білім  мен  ғылым  саласындағы 
халықаралық интеграция жұмысына белсене қатысып, шетелдік жоғары оқу орындары-
мен ынтымақтастықты қарқынды дамытуда.
Оқу  орны  Қазақстан  экономикасының  аграрлық  секторы  үшін  көрнекті  ғалымдар 
мен  керемет  мамандардың  тұтас  шоғырын  дайындап  шығарды.  Университет  түлектері 
осы уақытқа дейін біздің еліміздің ғылыми, білімдік, саяси, экономикалық және мәдени 
элитасының негізін құрап келеді.
Сондықтан жоғары оқу орны білім мен ілгерілеудің озық үлгісіне айналып, отандық 
ғылым мен қоғам үшін аса маңызды жаңа идеялар, жаңалықтар мен жобаларды дүниеге 
келтірген іргелі орталыққа айналды деп нық сеніммен айтуға болады.
Университет  келешекте  де  жоғары  аграрлық  білімнің  көшбасшысы  болып,  өз  ісінің 
нағыз білгірлерін дайындай беретін болады.
Біздің мерейтой – күрделі де қызғылықты даму жолындағы тағы бір айналым, ең ба-
тыл идеяларды жүзеге асыру кезеңі!
Мерекелеріңізбен,  құрметті  достар  мен  әріптестер!  Университеттің  мерейтойымен 
шын жүректен құттықтаймын!
Мереке  күні  баршаңызға  мықты  денсаулық,  бақыт,  табыс,  құт-береке  тілеймін! 
Сіздерге шығармашылық табыс, жаңа мүмкіндіктер мен игі бастамалар тілеймін!
Ректор  
Тілектес Есполов

Тарих | История | History
О
 
дин  из  самых  престижных  и  ведущих  высших  учебных  заведений  
республики – Казахский национальный аграрный университет отмечает 
свое 85-летие! 
Юбилей университета совпал с годом празднования 20-летия Ассамблеи 
народа  Казахстана,  70-летия  Победы  в  Великой  Отечественной  войне,  
20-летия  Конституции  Республики  Казахстан  и  550-летия  образования  Казахского  
ханства. 
Празднование знаменательной даты университета – это не только своеобразное под-
ведение итогов значимых достижений, но и отсчет нового витка в его развитии. За эти 
годы накоплен богатый научный потенциал, создана хорошая материально-техническая 
база, подготовлена большая плеяда достойных, квалифицированных специалистов, кото-
рая вносила и продолжает вносить значительный вклад в развитие экономики страны. За 
все время существования в стенах университета было подготовлено более 140 тысяч вы-
сококвалифицированных специалистов. Среди них 2 Героя Советского Союза, 25 Героев 
Социалистического Труда, 70 депутатов Верховного Совета СССР и КазССР, Парламента 
РК, заслуженных работников и деятелей РК, министров, акимов областей и видных го-
сударственных служащих, свыше 11 тысяч докторов и кандидатов наук и многие другие 
воспитанники, прославившие не только себя и свой университет, но и весь Казахстан. 
Сегодня деятельность университета направлена на реализацию задач, поставленных 
Президентом Республики Казахстана Н.А. Назарбаевым по созданию гибкой, открытой, 
непрерывно развивающейся и доступной системы аграрного и профессионального обра-
зования, способной обеспечить подготовку конкурентоспособных кадров на международ-
ном уровне. 
Главными приоритетами в деятельности вуза всегда было и остается обеспечение аг-
ропромышленного комплекса Казахстана востребованными специалистами, повышение 
их компетенции, квалификации, развитие науки и учебно-производственной базы, раз-
Дорогой читатель!

Тарих | История | History
работка новых образовательных программ и открытие новых инновационных центров на 
основе имеющихся потенциальных ресурсов. 
Университет проводит научные исследования в соответствии с Государственной про-
граммой индустриально-инновационного развития Республики Казахстан на 2015–2019  
годы, Программами Министерства образования и науки РК, отраслевыми программами, 
направленными  на  реализацию  основных  приоритетов:  рациональное  использование 
природных  ресурсов,  переработка  сырья  и  продукции;  энергетика  и  машиностроение; 
наука о жизни; интеллектуальный потенциал страны. Вуз вносит посильный вклад в вы-
полнение  Государственной  программы  «Агробизнес-2020»  Министерства  сельского  хо-
зяйства Республики Казахстан. 
Университет прошел славный путь поиска, свершений и стал признанным ядром ин-
теграции науки, образования и производства в стране. Сохраняя лучшие традиции, за-
ложенные  несколькими  поколениями  выдающихся  ученых  и  наставников,  университет 
динамично  развивается  как  высшее  учебное  заведение  современного  инновационного 
типа. 
Сегодня  вуз  по  праву  пользуется  заслуженным  авторитетом  в  мировом  научно-
образовательном сообществе, является признанным лидером казахстанского высшего об-
разования, крупным и авторитетным научным центром, успешно развивающим иннова-
ционную деятельность в области фундаментальных и прикладных исследований. 
Университет принимает активное участие в общественно-политической жизни стра-
ны, международной интеграционной работе в сфере образования и науки, развивает со-
трудничество с зарубежными вузами.
Университет  взрастил  для  аграрного  сектора  экономики  Казахстана  целую  плеяду 
выдающихся ученых и блестящих специалистов. Выпускники университета и по сей день 
составляют  научную,  образовательную,  политическую,  экономическую  и  культурную 
элиту нашей страны.
С полным правом можно говорить о том, что вуз стал олицетворением образования, 
прогресса, местом, где зарождались новые идеи, открытия и проекты, имеющие огромное 
значение для отечественной науки и общества.
Университет и дальше будет оставаться флагманом высшего аграрного образования, 
осуществлять подготовку настоящих профессионалов своего дела.
Наш юбилей – это очередная веха на большом и интересном пути, время свершений и 
реализации самых смелых идей!
С праздником, дорогие друзья и коллеги! С юбилеем университета! 
Примите в этот праздничный день пожелания крепкого здоровья, счастья, успехов и 
благополучия! Искренне желаю Вам дальнейших творческих успехов, новых перспектив 
и возможностей!
Тлектес Есполов,  
ректор

Тарих | История | History
K
 
azakh  National  University  of  Agriculture,  one  of  the  most  prestigious  and 
leading  higher  educational  institutions  of  the  Republic  is  celebrating  its  
85
th
 anniversary!
The  University  jubilee  celebration  has  coincided  with  the  20
th
  anniversary 
of  the  Assembly  of  Peoples  of  Kazakhstan,  the  70
th
  anniversary  of  the  Victory 
in  World  War  II,  the  20
th
  anniversary  of  the  Constitution  of  the  Republic  of  Kazakhstan  and  
550
th
 anniversary of Kazakh Khanate foundation. 
Celebrating the anniversary is not only summing- up significant achievements but also a new 
round in the development. During these years a prolific scientific potential has been built up, a solid 
technical-material base has been created, a pleiad of qualified specialists who contributed and still 
contribute to the development of the country's economy have been prepared. Since its foundation 
more than 140 000 highly qualified specialists have been trained at the University. Among them 
there are 2 Heroes of the Soviet Union, 25 Socialist Labor Heroes, 70 deputies of the Supreme 
Soviet of USSR and Kazakh SSR, Parliament of the Republic of Kazakhstan, honored statesmen, 
ministers, regional governors, outstanding state officers, over 11 000 doctors and candidates of 
science and many other famous alumni who brought glory not only to their University but also to 
the country.
Today, the University’s activity is aimed at implementing objectives set forward by the President 
of  the  Republic  of  Kazakhstan  N.A.  Nazarbayev  on  creation  of  a  flexible,  open,  continuously 
developing and accessible system of agrarian and professional education, capable to ensure the 
training of competitive specialists at the international level. 
The main priority in KazNAU’s activity has always been and still remains the providing of 
agro-industrial complex of Kazakhstan with in-demand specialists, improving their competency, 
Dear reader!

Тарих | История | History
qualifications, development of science and teaching -production base, opening of new educational 
programs  and  innovation  centers  within  the  University  on  the  basis  of  available  potential 
resources.
The  university  carries  out  scientific  research  in  accordance  with  the  State  Program  of 
Industrial-Innovative Development of the RK, programs of the Ministry of Education and Science 
and other industry specific programs aimed at realizing the main priorities: rational use of natural 
resources, processing raw materials; energy industry and machine building; intellectual potential 
of  the  country.  Our  University  strongly  contributes  to  the  realization  of  the  State  Program 
“Agrobusiness-2020” of the Ministry of Agriculture of the Republic of Kazakhstan.
The University has worked its glorious way of achieving success and has become the recognized 
center of the integration of science, education and industry in the country.
 Keeping alive the best traditions established by several generations of outstanding scientists 
and teachers, the University is developing dynamically as a higher education institution of modern 
innovative type.
Today, the university has authority with the global scientific and educational community, it 
is a recognized leader of Kazakhstani higher education, a large and established research center, 
successfully developing innovative activities in the field of fundamental and applied research.
The University is actively involved in social and political life of the country, international 
integration  work  in  the  field  of  education  and  science,  facilitates  cooperation  with  foreign 
universities.
The  University  nurtured  a  whole  pleiad  of  eminent  scientists  and  brilliant  specialists  for 
the  agricultural  sector  of  the  Kazakhstani  economy.  The  University  graduates  still  comprise  a 
scientific, educational, political, economic and cultural elite of our country.
  One  can  rightfully  say  that  the  institution  has  become  the  personification  of  education, 
progress, a place where new ideas, discoveries and projects that are of great importance for the 
nation’s science and society have been originated.
The University will continue to be the flagship of higher agrarian education, realize training 
of true professionals.
Our anniversary is another milestone on the big and interesting way, time of achievements 
and realization of the most bold ideas!
Congratulations, dear friends and colleagues! Happy University jubilee! 
Take on this gala day wishes of good health, happiness and well-being! I sincerely wish you 
further success, new perspectives and opportunities!
Rector
Tlektes Espolov

16
Тарих | История | History

17
Тарих | История | History

18
Тарих | История | History

Тарих | История | History
 НЕГІЗГІ ҚЫЗМЕТ
•   Білім беру бағдарламаларын жүзеге асыру. 
 
Қазақ 
ұлттық 
аграрлық 
университетіне  
2011  жылғы  3  шілдеде  жоғары  және  жоғары 
білімнен  кейінгі  кәсіби  білім  беру  саласында 
7  бағыт  бойынша  білім  беру  қызметін  жүзеге 
асыруға құқық беретін №0141690 мемлекеттік ли-
цензия берілген.
•  Университет  41  бакалавриат,  39  магистратура, 
және 16 PhD докторантура мамандықтары бойын-
ша білім бағдарламаларын жүзеге асырады.
•  Ғылыми, ғылыми-педагогикалық қызметкерлерді 
дайындау,  қайта  дайындау  және  біліктілігін  арт-
тыруды жүзеге асыру.
•  Ғылыми зерттеулерді орындау.
•  Ақпараттық, кеңес беру қызметтерін көрсету.
•  Баспа қызметі.